NIEUWS 13
Hoopvolle beweging naar het premierschap tot staan gebracht door onrust
De verwijdering
van vrije geest
Zihni Özdil uit de
Tweede Kamer
fractie van
GroenLinks is de
zoveelste tegenvaller
in korte tijd. Jesse
Klavers wittebroods
weken zijn voorbij.
Van de GroenLinkse gideonsbende
die lekker oppositie zou gaan voeren
en daarmee het kabinet in het defen
sief brengen, is nog weinig te merken.
Tussen droom en daad staan tegen
vallende verkiezingsuitslagen en
personele problemen.
De partij die in 2017 met 'Jessias'
Klaver veertien zetels pakte, deed dat
in een feelgoodsfeer van een opge
wekte beweging met enthousiaste,
volgepakte zalen. En juist in zo'n
atmosfeer doet onwelgevallig nieuws
meer pijn.
Het bommetje ontplofte dinsdag
avond op de Facebookpagina van
Zihni Özdil. Het GroenLinks-Kamer
lid had Klaver nog geholpen met zijn
boek De empathische samenleving, maar
maakte bekend dat hij zijn zetel ter
beschikking stelde van de partij. Daar
over dadelijk meer.
Daarmee is hij het vierde Kamerlid
uit de top 8 van de GroenLinkslijst die
vertrekt. Twee Kamerleden, Liesbeth
van Tongeren en Linda Voortman,
kozen voor het wethouderschap en
twee Kamerleden bliezen de aftocht
na disciplinaire problemen. Vóór
Özdil stapte Rik Grashoff op, nadat
hij had gejokt over zijn relatie met
partijvoorzitter Marjolein Meijer, die
vervolgens ook moest stoppen.
De klad zit erin. De Provinciale Sta
tenverkiezingen moesten de generale
repetitie worden voor de Tweede
Kamerverkiezingen van 2021. Dan zou
GroenLinks de grootste partij moeten
worden en Jesse Klaver minister-pre
sident. Maar de geoliede campagne
machine haperde: GroenLinks werd
vierde. Bij de Europese verkiezingen
was het zand nog niet uit de motor
verwijderd en eindigde de partij van
Klaver weer op de vierde plek. Nota
bene ver achter de PvdA, die er in het
plan van Klaver al niet meer echt toe
had moeten doen.
Geen sleutelpositie
In de senaat verdubbelde GroenLinks
afgelopen maandag weliswaar in
aantal zetels, maar kreeg niet de
sleutelpositie waar de partij van
droomde. Het is wederom de PvdA die
straks met zes zetels het redelijker
alternatief kan worden voor de vier-
partijencoalitie.
Als iets duidelijk wordt, is het dat de
wittebroodsweken van Jesse Klaver
definitief voorbij zijn. De spinverha-
Na de
vliegende start
van Özdil bleek
de praktijk van
in een fractie
zitten niet zo
fijn als hij
dacht
financiering, waarbij de basisbeurs als
gift verdween.
De GroenLinksleider werd door het
standpunt van zijn Kamerlid gedwon
gen een paar dagen later zijn vader
schapsverlof te onderbreken om
eveneens afstand te nemen van het
leenstelsel 'in de huidige vorm'. ,,Laat
ik het zo zeggen: eind goed, al goed!
Meer wil ik er niet over zeggen'', aldus
Zihni Özdil daags na de opmerkelijke
standpuntwijziging van GroenLinks.
Dat bleek te vroeg gejuicht. Een week
later, op 22 mei, nodigde Klaver Özdil
uit op zijn werkkamer voor een
gesprek over het nieuwe leenstelsel
standpunt van GroenLinks. Daarop
dacht Özdil: dat gesprek moet ik opne
men met mijn iPhone. ,,Ik was bang
dat alsnog een variant op het leenstel
sel zou worden opgetuigd'', zei Özdil
tegen de Volkskrant.
Het tapen van het gesprek mislukte
en hij deelde dat met een maatje uit de
GroenLinksfractie. Die lichtte vervol
gens Klaver in. De politiek leider telde
zijn knopen en dacht: wat nu? Zijn we
nog veilig als gesprekken worden
opgenomen? In een stevig gesprek
met Özdil waarbij ook vicefractie-
voorzitter Kathalijne Buitenweg aan
wezig was, bleek het vertrouwen defi
nitief verdwenen. Daarop vergaderde
de fractie zónder Özdil en stelde het
zelfde vast.
Özdil maakte geen gebruik van het
aanbod om zijn verhaal te doen ten
overstaan van de fractie. Opeens
verscheen het bericht van zijn vertrek
op Facebook. Einde verhaal.
Karaktermoord
Klaver richtte zich aanvankelijk tot
zijn leden met de boodschap dat Özdil
'keer op keer' afspraken en de onder
linge vertrouwelijkheid schond en
'ontoelaatbaar gedrag' vertoonde,
waardoor 'collega's zich niet meer
veilig voelden'. 'Karaktermoord', oor
deelde Özdil, en daarmee raakte hij
een gevoelige snaar. Want stond niet
juist Klaver zich altijd voor op het
optimistische verhaal?
Geschrokken van de vele reacties
heeft Klaver inmiddels spijt van de
modder die hij gooide. Een 'lelijke
situatie', noemt hij het nu, 'waaraan
ik zelf heb bijgedragen'. De beweging
die moest leiden tot het premierschap
is vooralsnog tot staan gebracht.
len over het vertrek van Kamerlid
Özdil door zijn partijgenoten zijn
niet fraai. Na de vliegende start van
Özdil - die door Klaver was aanbevo
len voor de achtste plaats - bleek de
praktijk van in een fractie zitten niet
zo fijn als hij dacht. Inmiddels staat
vast dat er een stapeling van proble
men was met en rond Özdil.
Foto
Einde vorig jaar was Özdil een aantal
weken vrij omdat hij tegen een burn
out aanzat. In april dit jaar werd hij op
de vingers getikt door de partijtop
omdat hij op de foto stond met Forum
voor Democratie-sympathisant Sid
Lukkassen. Beter om voorlopig maar
helemaal niet meer te twitteren, vond
GroenLinks. Wat Özdil op zijn beurt
als muilkorven beschouwde.
Vervolgens verscheen onderwijs-
woordvoerder Özdil half mei pontifi
caal in een interview met Trouw,
waarin hij zich op eigen houtje tegen
het leenstelsel keerde. De officiële par
tijlijn was toen nog dat GroenLinks
het leenstelsel steunde. Partijleider
Klaver was in 2015 de medearchitect
van die nieuwe manier van studie-
vrijdag 31 mei 2019
Jan Hoedeman
Den Haag
Jesse Klaver met
Zihni Özdil op cam
pagne (boven) en bij
de presentatie van
de kandidatenlijst in
2016. FOTO'S GUUS SCHOONE-
WILLE, BRAM PETRAEUS
