Ook kritiek toezichthouder op gasbeleid Wiebes
14
Superonkruid weet zich door beton en asfalt heen te wurmen
Nederland bindt de strijd aan met de Japanse
duizendknoop, het woekeronkruid dat weer in volle
hevigheid groeit. Ook de aandacht voor het probleem
groeit, en dat is nodig. „Huizen met een duizendknoop in de
tuin, zijn moeilijker te verkopen."
Wiebes heeft de
Groningers nodeloos
in onveiligheid
gebracht
woensdag 29 mei 2019
grote bladeren en een
Sander van Mersbergen
Wageningen
Elektrocutie. Begrazing door scha
pen. Injecteren met heet water.
Maaien. Graven. Varkens. Afdekken
met een doek.
Net als de aanwezigheid van de
Japanse duizendknoop zelf is
het aantal methoden om het inva-
sieve onkruid te bestrijden de afge
lopen jaren explosief gegroeid. Bij
Probos, de Wageningse stichting
die zich al een tijd inspant voor een
effectieve bestrijding van de dui
zendknoop, zijn ze blij met de aan
dacht. „De uitdaging is nu om goed
samen te werken", zegt Martijn
Boosten van Probos. „Iedere ge
meente onderzoekt nu zelf wat wel
en niet werkt. Als we dat samen
doen, kan dat veel effectiever, en
voor de helft van het geld."
Nu het lente is en alles groeit,
steekt ook de Japanse duizend
knoop de kop weer op. In het geval
van dit onkruid mag
dat gerust letterlijk
genomen wor
den: een beetje
duizendknoop
groeit al snel mans
hoog. De plant heeft
dunne maar stevige
stam. Langs de weg
leidt dat tot gevaarlijke
verkeerssituaties,
vandaar de grote
aandacht van ge
meenten. De dui
zendknoop is boven
dien machtig
sterk: hij heeft het
vermogen om dwars
door beton en asfalt heen
te groeien. Dat richt veel
schade aan.
Uitroeien is nog niet zo simpel.
De bestrijding is erg arbeidsinten
sief, zoals bovenstaande voorbeel
den al aantonen. Daar komt bij dat
de duizendknoop inmiddels alom-
is. Voorlopig is de
doelstelling daarom beperkt tot het
voorkomen van verdere versprei
ding. Dat is al een hele uitdaging,
weet Nicolette Zandvliet van Ne-
prom, de branchevereniging van
projectontwikkelaars. Bouwers
moeten niet alleen controleren of
de grond waar ze aan de slag willen
duizendknoopvrij is. Ze moeten
ook kijken of ze losse grond die ze
naar de bouwplaats vervoeren
'schoon' is. ,,Wij adviseren onze le
den om alle grond die ze van parti
culieren of gemeenten overnemen
te inspecteren."
Als het onkruid zijn gang kan
gaan, kan dat namelijk voor veel
overlast zorgen. ,,Ik heb nog niet ge
hoord van nieuwbouwprojecten
waarbij woningen zijn beschadigd,
dat zie je vooral bij bestaande bouw.
Maar je wilt ook niet dat kopers
duizendknopen in hun tuin krij
gen. Dat heeft op een gegeven mo
ment ook invloed op de verkoop
baarheid van woningen. Als het be
wustzijn over het gevaar van het
onkruid verder groeit, gaan kopers
daar op letten."
Afgraven
Bouwers die de duizendknoop aan
treffen op locaties waar ze aan de
slag willen, moeten flink in de bui
del tasten om hem eruit te krijgen.
„Afgraven is in onze ogen het effec
tiefst", zegt Zandvliet. ,,Maar dat is
heel erg duur. Om de duizend
knoop met wortel en al uit te
roeien, moet je een paar meter
diep. Die grond kun je vervolgens
niet doorverkopen, want er zit dui
zendknoop in."
Bouwers doen er goed aan speci
ale clausules op te nemen in koop
contracten voor bouwgrond, stelt
de Neprom. Om ervoor te zorgen
dat iedereen weet wat hij moet
doen wanneer een duizendknoop
wordt aangetroffen, wordt onder
meer door Probos en Neprom
hard gewerkt aan een protocol, dat
nog voor de zomer voor iedereen
beschikbaar moet zijn. ,,We moeten
echt samenwerken", zegt Zand
vliet. ,,Anders lukt het niet om de
duizendknoop een halt toe te roe
pen."
Alvast een voorzetj e voor tuiniers
die een duizendknoop thuis aan
treffen: de restanten moeten bij het
restafval, en niet op de compost-
hoop of in de groene container. Zo
kun je voorkomen dat de plant een
nieuw leven krijgt.
,,De versterkingsoperatie komt nog
maar moeizaam op gang'', zegt
Theodor Kockelkoren, inspecteur-
generaal bij het SodM. In een giste
ren verschenen advies zegt Kockel-
koren dat de gaswinning in Gro
ningen nog verder omlaag moet.
Ook adviseert hij om de versterking
van huizen aan te pakken als een
crisis. Kockelkoren: ,,Zo'n tiendui
zend mensen in Groningen geven
aan last te hebben van stressgerela-
teerde gezondheidsklachten als ge
volg van de aardbevingen. De nog
voor langere periode aanwezige
kans op zwaardere aardbevingen,
de forse economische impact en de
groeiende sociale gevolgen leiden
tot maatschappelijke ontwrichting
in de regio.''
Westerwijtwerd
Het SodM-advies komt zes dagen
na de aardbeving bij de Groningse
plaats Westerwijtwerd. Die beving
had een kracht van 3,4 op de schaal
van Richter en leidde tot tweedui
zend schademeldingen. In zeker
tien gevallen ontstond een acuut
onveilige situatie, waardoor extra
veiligheidsmaatregelen nodig wa
ren.
Hoewel minister Wiebes vorig
jaar aankondigde de gaskraan in
2030 helemaal dicht te draaien,
wordt het volgende gasjaar nog
maximaal 15,9 miljard kubieke me
ter gas opgepompt. Het SodM advi
seert nu dat dit niet meer dan 12
miljard kuub mag zijn.
De versterkingsoperatie van hui
zen in Groningen 'blijft flink ach
ter', oordeelt het SodM. Een nieuwe
crisisaanpak -waarbij de schadeaf-
handeling en de versterkingsopera
tie worden samengevoegd in één
organisatie - kan er volgens het
SodM voor zorgen dat gedupeerde
Groningers beter en sneller worden
geholpen. Vorige week was Wiebes
nog op bezoek in het aardbevings-
gebied. Voor draaiende camera's
sprak hij over een 'bevinkje', tot
woede van de Groningers. De mi
nister haastte zich om excuses te
maken, maar voor critici staat de
uitspraak symbool voor de falende
aanpak. Eerder die week uitte de
Tweede Kamer forse kritiek op de
VVD-minister.
Onzekerheid
,,Wiebes heeft door het stilleggen
van de versterking Groningers no
deloos in onveiligheid en onzeker
heid gebracht'', reageert PvdA-Ka-
merlid Henk Nijboer op het nieuwe
SodM-advies. Hij noemt het rap
port 'snoeihard'. Vorige week deed
SP-Kamerlid Sandra Beckerman al
een oproep aan Wiebes om de aan
pak in Groningen op te schalen tot
een nationale crisis. In een reactie
laat Wiebes weten dat het 'niet
makkelijk' zal worden om de gas
winning het komende jaar verder
terug te draaien. ,,Het is een
enorme uitdaging'', zegt hij.
GO
tegenwoOrdig
ledereen moet helpen i
Ten aanval met een
stroomstoot en stoom.
FOTO'S JAN DE GROEN,
SHUTTERSTOCK
Opnieuw krijgt VVD-minister
Eric Wiebes van Economische
Zaken fikse kritiek op zijn aan
pak van de aardbevingsoverlast
in Groningen. Dit keer is die af
komstig van de onafhankelijke
toezichthouders van het Staats
toezicht op de Mijnen (SodM).
Peter Winterman
Den Haag
-Henk Nijboer, Kamerlid PvdA