Gros Spanjaarden voor Europa
België schrikt
zich een ongeluk
Historische
zege voor Lega
5
De Spaanse kiezers moesten
zondag onderscheid maken
tussen de liefst drie verschil
lende verkiezingen waarvoor
zij hun stem konden uitbren
gen, en dat deden ze. De 'Euro
pese' stemmen verschilden
vooral van die voor de gemeen
teraadsverkiezingen. Ook was
op de meeste plaatsen een
stembusstrijd om de regionale
parlementen.
Bij de Europese verkiezingen
zetten de sociaaldemocraten
(PSOE) hun zegetocht van de
landelijke verkiezingen van vo
rige maand voort, en gingen ze
van 14 naar 20 zetels. De con
servatieve Volkspartij daalde
van 16 naar 12 zetels. Samen be
haalden de twee traditionele,
Europagezinde partijen 52 pro
cent van de stemmen, 5 pro
cent meer dan in 2014.
Het gros van de Spanjaarden
is, sinds de toetreding van het
land in 1986, nooit tegen Eu
ropa geweest. Het extreem
rechtse Vox, het meest anti-
EU, bleef met 6 procent duide-
lijk achter bij het resultaat dat
het in april landelijk haalde.
Op lokaal gebied kan Vox
echter een beslissende factor
zijn, zoals in Madrid. Hoewel
de PP van Pablo Cassado (foto)
daar zijn slechtste resultaat
ooit behaalde, kan de partij sa
men met Ciudados en Vox een
conservatieve coalitie vormen
om de progressieve burge
meester Manuela Carmena
weg te krijgen. Die situatie
doet zich ook voor in enkele
andere steden. Die 'dichtbij
verkiezingen' kregen in de
Spaanse media gisteren veel
meer aandacht dan de Euro-
(Edwin Winkels)
België
Bij onze zuiderburen gaat het eigenlijk hele
maal niet over de Europese verkiezingen. Van
de uitslag wordt beleefd kennisgenomen: re
geringspartijen N-VA, MR en Open VLD ver
liezen alle een zetel, alleen de CD&V blijft ge
lijk. Het zal wel. Er waren namelijk tegelijk
ook landelijke verkiezingen en die brachten,
zeker in Vlaanderen, een schokgolf teweeg.
Het Vlaams Belang (voorheen het Vlaams
Blok) ging er met de zege vandoor, en hoe: de
partij van Filip Dewinter ging van bijna 6
naar bijna 19 procent van de stemmen. De
grootste partij blijft de Nieuw-Vlaamse Alli
antie van Bart De Wever, maar op nummer 2
staan nu die andere Vlaamse nationalisten.
Het bracht de commentator van de krant De
Standaard tot de volgende observatie: „Vlaan
deren is welvarender dan ooit, maar de Vla
ming is boos en bang."
De grote vraag is nu of de andere partijen
na deze uitslag wél gaan samenwerken met
het Vlaams Belang. Dat werd tot nu toe bui
tengesloten door een cordon sanitaire. Aan de
andere kant van de taalgrens bleven de socia
listen (PS) en de liberalen (MR) de grootste in
het Waalse parlement, ook al moesten ze
beide rond de 5 procent inleveren. In België
maken ze zich nu met angst en beven op voor
de onderhandelingen over een federale rege
ring. (Mark van Assen)
Italië
i
Matteo Salvini (foto) heeft met zijn partij
de Lega een historische overwinning be
haald met ruim 34 procent van de stem
men. De afgelopen maanden nam Salvini
het voortouw in de samenwerking van na
tionalistische partijen in Europa met wie
hij de Europese Unie grondig wil verbou
wen. De overwinning is het resultaat van
de intensieve campagne van Salvini sinds
zijn aantreden als vicepremier, via sociale
media en in het land. De uitslag zet ook de
politieke verhoudingen in Rome op
scherp. Waar de Lega haar achterban zag
verdubbelen ten opzichte van de landelijke
verkiezingen vorig jaar, halveerde die van
de Vijfsterrenbeweging. De partij bleek
steken op 17 procent.
Het verstandshuwelijk tussen de onder
ling zeer verschillende partijen wordt hier
door verder aan het wankelen gebracht.
Salvini liet direct na de uitslag weten dat
de samenwerking met de Vijfsterrenbewe-
ging niet in gevaar is, maar sprak wel over
een andere koers voor de regering. Salvini
zal zijn winst willen laten gelden. Hij kon
digde al aan dat de beloofde belastingverla
ging er na de zomer aankomt en dat ook
een door de Vijfsterrenbewe-
ging gehate hogesnelheidslijn
bij Turijn er zo snel mogelijk
komt. Het is de vraag of de
Vijfsterrenbeweging bereid
is mee te buigen nu
ze inziet dat de sa
menwerking
met de Lega
een groot deel
van haar elec
toraat heeft
weggejaagd.
(Eveline
Rethmeier)
In Hongarije heeft premier Viktor
Ortón weer de absolute meerder
heid gehaald met zijn partij Fidesz.
Een stuk zuidelijker, op Malta,
deed premier Joseph Muscat het
zelfde met zijn Arbeiderspartij.
Het toeval wil dat beide landen
scherp in de gaten worden gehou
den door de Europese Commissie
én het parlement vanwege het
aantasten van de normen en waar
den van de EU. Er liggen beschul
digingen van corruptie, het belem
meren van de vrijheid van me
ningsuiting en het inperken van
de onafhankelijke rechterlijke
macht. De kiezer was daar blijk
baar niet van onder de indruk.
De Oostenrijkse minderheidsre
gering is gisteren gevallen nadat in
het parlement een motie van wan
trouwen tegen het kabinet van
bondskanselier Sebastian Kurz
was aangenomen. De positie van
de leider van de conservatieve
ÖVP stond onder druk nadat hij
onlangs een einde maakte aan de
regeringssamenwerking met de
rechts-populistische FPÖ.
Vicekanselier Heinz-Christian
Strache trad zaterdag noodge
dwongen af. De FPÖ trok daarop al
haar ministers terug. De populisti
sche partij stemde gisteren voor de
motie van wantrouwen waardoor
er een meerderheid ontstond om
de regering weg te sturen. Kurz
schreef na het aftreden van alle
FPÖ-ministers nog nieuwe verkie
zingen uit. Dat leek hem aanvan
kelijk niet al te veel te deren, want
zijn ÖVP kreeg zondag 7 procent
meer stemmen. De FPÖ verloor 2
procent. Ook in Griekenland ko
men er nieuwe verkiezingen, zij
het niet door een corruptieschan
daal. Syriza, de partij van premier
Alexis Tsipras, werd ruim versla
gen door de conservatieve opposi
tiepartij Nea Dimokratea. Die
voerde niet alleen een succesvolle
campagne met belastingverlagin
gen en lastenverlichting voor ge
zinnen, maar wist ook te profite
ren van het gedoe rond de naam
van buurman Macedonië (die
naam wordt exclusief geclaimd
door de Grieken). Tsipras haalde
zich de woede van veel landgeno
ten op de hals door akkoord te
gaan met 'Republiek Noord-Mace-
donië'. ,,Politieke zelfmoord",
noemde een oppositieleider het.
In Polen, een van de grote lan
den in de EU, sloeg de PiS van Jaro-
salw Kaczynski haar slag. De rege
ringspartij, ook al onder vuur we
gens het schenden van de Euro
pese waarden, haalde een overtui
gende 43 procent van de stemmen
binnen. Een blok van oppositie
partijen, de Europese Coalitie,
bleef steken op 38 procent. De rest
volgt op grote afstand. Het tekent
de verdeeldheid in het land, en be
looft ook een spannend gevecht bij
de parlementsverkiezingen dit na
jaar.
dinsdag 28 mei 2019
GO
ationale politiek Stembus als
tussentijdse
opiniepeiling
pese.
Er zijn twee leiders, in Hongarije
en Malta, die via de verkiezingen
nog maar eens de bevestiging
hebben gekregen (van hun eigen
bevolking, in elk geval) dat ze op
de goede weg zijn.
Mark van Assen
Brussel
Sebastian Kurz zwaait het
parlement gedag. foto reuters
De partij van de
Griekse premier
Tsipras werd ruim
verslagen. foto epa