Burorina van Domburg was ook een godin
5
EXAMENS 2019
Stijn de Jonge
(18) uit Hulst is
klaar met zijn
eindexamen havo.
Zoals zovelen, maar
in zijn geval was de
eindsprint extra
inspannend. Hij is
bijna blind én
slechthorend en
krijgt hierdoor de
dubbele examentijd
en gebruikt de
nodige
hulpmiddelen.
0
'Een zes moet
wel lukken'
Het woord 'zielig' staat
niet in Stijns woor
denboek. Humor en
doorzettingsvermogen
wel. ,,Er zijn tig men
sen die het zielig vinden, laat mij
er dan vooral maar veel om lachen.
Ik BOF toch maar!" Stijn is gebo
ren met het branchio-oculo-facial
syndroom, oftewel BOF, een zeld
zame erfelijke aandoening die zijn
zicht en gehoor aantast. In Neder
land zijn er slechts twintig men
sen met dit syndroom. In het gezin
De Jonge 'boffen' ze dan enorm,
want ook zijn moeder en broertje
hebben de aandoening.
Hoogste punt
Het zit Stijn echter amper in de
weg. ,,Ik weet niet beter en maak
er gewoon het beste van. Moeilijk
kan ook!" Met succes. Eerder
haalde hij al met glans zijn vmbo-t
eindexamen en hij ging zijn havo
examen in met zeer goede toetsre-
sultaten. Zijn instelling is een
voorbeeld voor velen, ook voor
zijn docenten. ,,Zijn drive is ge
weldig", zegt Gorik Hageman,
teamleider havo/vwo van het Rey-
naertcollege én Stijns leraar Duits.
,,Hij moet al zijn werk op de com
puter doen, werkt zelfs met een
bordcamera maar hij had zijn
zaakjes altijd op orde. Hij haalde
zelfs het hoogste punt bij de kijk
en luistertoets Duits." Stijn bekijkt
het nuchter. ,,Als je een bepaalde
aandoening hebt, denken som
mige mensen dat je dan wel dom
zult zijn. En ik laat gewoon zien
dat dit dus niet zo is."
Ik maak er gewoon
het beste van
Stijn deed havo-eindexamen in
de vakken Nederlands, Engels,
Duits, Geschiedenis, Wiskunde A,
Economie en Management en Or
ganisatie. Niet bepaald een pret-
pakket. Vanwege zijn aandoening
kreeg hij de dubbele examentijd.
Klinkt fijn, maar toen hij Duits en
M&O-eindexamen op één dag
had, begon hij om 08.00 uur en
had tot 20.30 uur de tijd. Hij was
ruim voordien klaar, maar die dag
hakte er wel in. Bovendien zat
Stijn bij al zijn eindexamens in
'het quarantainehok' in de kelder
van het Reynaertcollege. Vanwege
zijn aangepaste tijden moest hij in
afzondering zitten. Hageman:
,,Ook voor de surveillanten een
lange zit, maar ze hebben zich
vrijwillig aangeboden. We gunnen
hem ontzettend het succes." Stijn
vond het vooral sneu voor de sur
veillanten. ,,Ik hou me wel bezig,
zij zitten daar maar."
Natuurlijk is het nog even span
nend tot de uitslag er is, maar Stijn
ziet zijn cijferlijst rooskleurig in.
Als op 12 juni de vlag uit kan, wil
hij starten met de hbo-opleiding
Human Resources in Tilburg.
SCHEIKUNDE
SPOREN IN DE DELTA
De meeste Zeeuwen kennen
uiteraard Nehalennia. Deze
godin werd in de eerste
(Romeinse) eeuwen van onze
jaartelling exclusief aan de Schel-
demonding vereerd, bij Domburg
en Colijnsplaat. Maar er was een
nóg exclusievere godin: Burorina,
die we alleen kennen van een
kleine altaarsteen uit Domburg.
Deze functioneerde als gevelsteen
van herberg Laterdale aan de
Markt in Domburg, tot iemand in
1756 hem herkende als antiek mo
nument. De verweerde steen
kwam later in het be
zit van het Zeeuwsch
Genootschap der
Wetenschappen.
Burorina zette na
haar herontdekking
de pennen in bewe
ging. Bij gebrek aan
andere aanknopings
punten richtte de
aandacht zich vooral
op haar naam. Hen
drik Cannegieter,
een bekend histori
cus en classicus, pu
bliceerde de inscrip
tie op de altaarsteen
in 1764 en kwam tot een opmerke
lijk conclusie. Burorina was vol
gens hem afgeleid van buror en
betekende 'een vrouw die een an
der komt bezoeken' of
een 'Godheid, by de
buuren geëerbiedigd'.
Wie kwam zij bezoe
ken? Haar buurgodin
Nehalennia natuurlijk.
Nadien ging de
speurtocht voort en
zijn nog talrijke ver
klaringen opgedist.
Het Zeeuwsch Ge
nootschap loofde in
1801 zelfs een prijsvraag uit, die
twee jaar later een anoniem en ook
weer onbevredigend antwoord
opleverde. Dit bleek later te zijn
ingediend door de predikant en
geschiedschrijver J.W. te Water.
De verklaringen pendelden na
dien graag tussen een Germaanse
dan wel Keltisch-Gallische her
komst van de naam Burorina.
Taalkundige en oriëntalist Hen
drik Kern legde in 1872 een ver
band met het Oud-Engelse byrele
dat onder meer 'schenker' bete
kent. Deze verklaring is later ter
zijde geschoven, maar zette men
sen uit de hedendaagse kringen
van neo-paganisten (nieuwe hei
denen) aan tot creativiteit. Eén van
de vele sites uit die sfeer (bou-
dicca.de) presenteert een aan Bu-
rorina gewijde amulet met als cen
traal element een pollepel, dat we
zeker als attribuut van een
schenkster kunnen opvatten. El
ders inspireerde de Domburgse
godin tot een complete aanroeping
of gebed (fieldstone.wordpress.
com). Hierin wordt verzekerd dat
de zee nog altijd met Burorina's
stem spreekt. Dat Burorina van
Domburg ook in zulke, meer exo
tische locaties van het culturele
spectrum voortleeft kan zeker
geen kwaad voor het draagvlak
van geschiedenis en archeologie.
Zoals Simon Vestdijk schreef in
zijn korte verhaal De ongelovigefa
rao (1949): 'Ook al bestaan de go
den niet, het zijn toch eerbied
waardige gedachten en hersen
schimmen.'
woensdag 22 mei 2019
GO
Zielig? Daar doet Stijn niet aan
Sheila van Doorsselaer
Hulst
Stijn de Jonge met zijn bordcamera foto camile schelstraete
-Stijn de Jonge
Voor Pepijn Zegers (17) uit
Phillipine zitten de examens
erop. De havist aan het Lode-
wijk College in Terneuzen had
bij het examen scheikunde
vooral moeite met de reken-
vragen.
,,Er waren iets van acht reken-
vragen, ik kwam
er echt niet
uit", zegt hij.
Hij heeft ze
op het exa
men dan
ook dan ook
niet allemaal in
kunnen vullen. Toch was hij al
een half uur voor tijd klaar.
,,Bij rekenvragen moet ik met
een doorhebben hoe ik het uit
moet rekenen. Als dat niet het
geval is, hoef ik het niet meer
te proberen. In scheikunde
heb ik dat niet door, dus heb
ik ze open gelaten." Pepijn
moet het meer van de theorie
hebben en doordat dat het af
gelopen jaar vaak aan bod
kwam, staat hij een 7,2 voor
scheikunde. Ondanks de
moeilijke rekenvragen, ver
wacht hij dat de zeven gemid
deld niet in gevaar zal komen.
,,Een zes voor het examen
moet wel lukken", zegt hij.
Doordat Pepijn voor alles een
zeven gemiddeld staat, ver
wacht hij zeker dat de vlag op
12 juni uit kan. Daarna gaat hij
Human Resource Manege-
ment studeren in Tilburg.
Kijk op de site bij /video
Scheikunde - een
voldoende zit er niet in
Tweewekelijkse rubriek over
Zeeuwse vondsten, historische
sporen en verhalen
Jan J.B. Kuipers
A De Burorinasteen;
aquarel J. Goethals-
Vercruysse,
ca. 1800.