8 NIEUWS
EUROPESE VERKIEZINGEN VERDEELDE STAD
De kloof tussen kiezers die pro- en anti-Europa zijn is op weinig
plekken zo zichtbaar als in Nijmegen. Aan de ene kant van het kanaal
regeren GroenLinks en optimisme, aan de andere kant Forum en
teleurstelling. Reportage uit een verdeelde stad.
Natuurlijk gaat Gideon Stomp stem
men. De 24-jarige student politicologie,
die met muntthee en laptop in een café
in het Nijmeegse buurtje Bottendaal is
neergestreken, kiest komende donder
dag weer voor D66. Vanwege het kli
maat, waar 'in Europees verband iets
aan gedaan móét worden'. En omdat
Nederland als klein en open land de EU
nodig heeft. ,,We kunnen niet zonder.''
Theo Lucassen (63), die vijf deuren
verderop met zijn vrouw in een char-
mant-rommelige etagewoning resi
deert, denkt er net zo over. ,,Op we
reldschaal stelt Nederland niks
voor. We moeten het samen doen.''
Lucassen kiest sinds jaar en dag voor
'de groene agenda en het humane mi
gratiebeleid' van GroenLinks, waarvoor
hij in de jaren 90 wethouder was. ,,De
populisten van PVV en Forum willen
met hun anti-immigratieretoriek in
Brussel voet tussen de deur krijgen. Dat
vind ik niet goed.''
Zo'n 6 kilometer verder, aan de
andere kant van het Maas-Waalkanaal
dat Nijmegen doorklieft, is de sfeer to
taal anders. In de wijk Zwanenveld heb
ben Wesley Philipsen (31) en vriendin
Tamara (30) helemaal niks met Europa.
Wesley, chef-manager in een melkpoe-
derfabriek: „Nederland komt er als rijk
land slecht vanaf. Wij nemen veel im
migranten op, terwijl andere Europese
landen niks doen.''
Het stel stemt Forum, vanwege het
strenge immigratiestandpunt. Wesley:
,,We kunnen de buitenlanders die er nu
zijn niet meer terugsturen. Maar we
moeten niet nog meer mensen hier
naartoe halen.'' Tamara, werkzaam in de
thuiszorg: ,,Het moet wel Nederland
blijven.''
De verkleuring van zijn eigen wijk zit
ook Zwanenvelder Ronald van der
Broek (67) dwars. De gepensioneerde
oud-kweker, die zelf in een huurhuis
woont, kijkt met argusogen naar de in
stroom van andere culturen. ,,Hoe ko
men buitenlanders zo snel aan een
huurwoning, terwijl Nederlanders ein
deloos op een wachtlijst staan?''
Ronald stemt zoals altijd PVV. Van
Provinciale
Staten in
Nijmegen
hem mag Nederland de EU uit. „Europa
heeft te veel invloed. En ja, die brexit
lijkt nu een chaos, maar misschien is
Engeland over tien jaar véél beter af dan
wij.''
Bottendalers Stomp en Lucassen zijn
bepaald niet de enigen in hun wijk vóór
de EU. Bij de provinciale verkiezingen
in maart kregen GroenLinks in deze
wijk 30 procent van de stemmen, ge
volgd door D66 (17) en PvdA (11). De op
komst was hoog. In Zwanenveld, de
wijk van Wesley, Tamara en Ro
nald, was de opkomst juist laag: in
stembureau Leuvenshof stemde
bijvoorbeeld maar 28 procent. Fo
rum werd er de grootste (25 procent,
daarna volgden PVV (17) en SP (12).
Hoe kan stemgedrag in één stad zó
verschillen? ,,Er zijn twee Nijmegens'',
zegt Peter van der Heiden, politicoloog
aan de Nijmeegse Radboud Universiteit.
Het Maas-Waalkanaal snijdt de stad
niet alleen geografisch doormidden. De
kansrijken wonen meestal in Oost, de
kansarmen in West.
Statige huizen
Wie Bottendaal vanaf het Centraal Sta
tion binnenwandelt, valt al snel voor de
charme van het stadsdeel. Voor het ho
gere personeel van de oude Nijmeegse
fabrieken verrezen hier in de negen
tiende eeuw statige huizen. Aan de
brede lanen zitten talloze cafeetjes en
eettentjes. De arbeiderswoningen in de
zijstraten zijn opgeknapt, industriepan
den gesloopt.
Rachel Tielens (29), eigenares van café
Bombarie, krijgt de Bottendalers dage
lijks aan tafel. ,,Ze zijn groen. En links,
haha. Kijk maar op onze menukaart.
Vijf van de veertien gerechten zijn vege
tarisch of veganistisch. Als ik dat niet
doe, kan ik de tent wel sluiten.''
Bottendaal is niet altijd hip geweest,
vertelt Lucassen, naast oud-politicus
ook voormalig docent geschiedenis: ,,In
de jaren 60 en 70 kwamen er veel gast
arbeiders. De huizen waren slecht. Toen
er nieuwe, betere woningen in West
werden gebouwd, trokken veel buiten
landse mensen daarheen.''
Daarna kwam de stadsvernieuwing en
de gentrificatie. Bottendaal is inmiddels
zo populair dat de huizen volgens café
eigenaar Tielens 'niet meer te betalen'
zijn. ,,Voor een appartementje leg je zo
1000 euro per maand neer.'' Veel bewo
ners werken bij de universiteit of het
ziekenhuis. Meestal komen ze van bui
ten de stad en ja, ze stemmen bijna al
tijd progressief. Dat heeft, verklaart po
litiek geograaf Josse de Voogd, zeker te
maken met het linkse signatuur van de
universiteit, 'met een veelheid aan soci
ale en culturele studies'.
En dan Zwanenveld, zo'n typische ja
ren 70-wijk met rondlopende straten en
trapveldjes. Doorzonwoningen in lichte
baksteen met soms wel vijf kamers, hier
en daar een NEC-schildje op de gevel.
Het enige geroezemoes komt uit win
kelcentrum Dukenburg, met visboer en
Aziatische super. De meeste rolluiken
gaan om 17.00 uur naar beneden.
Pas in tweede instantie doet Zwanen-
veld unheimisch aan. Sommige vitrages
zijn bruingeel, voortuinen overwoe
kerd. Sven, fitnessinstructeur van 23,
deur op een kier: ,,Of ik ga stemmen?
Geen idee. Als ik ga, wordt het Baudet.''
zaterdag 18 mei 2019
GO
Er zijn twee
Eefje Oomen en Sander van Mersbergen
Grootste party per wqk
GroenLinks Forum v. Democratie
A SP A VVD
Gideon Stomp woont in de wijk
Bottendaal en is pro-Europa. ,,We
kunnen niet zonder.'' Hij gaat weer op
D66 stemmen. fotos koen verheijden