8 ZEELAND
EILAND SYLT JAN SCHOT
Hij zit in zijn eigen mosselbistro in de haven van het zuidelijkste
dorpje van het meest noordelijke Waddeneiland van Duitsland.
Jan Schot (63) uit Yerseke verruilde meer dan twintig jaar geleden de
mosselpercelen van Zeeland voor die van Sylt. In het dorpje Hörnum vond
hij minder stress, minder regels, meer levensplezier en een nieuwe vriendin.
Leuschel en werk al 22 jaar met hem samen. Hij
heeft het bedrijf uitgebouwd van één scheepje
naar vier grote kotters. Hij is een erg goede mos
selkweker die mooie percelen uitzoekt. En we
hebben zuiver water, net als op de Oosterschelde,
maar hier zit meer plankton in het water. Dus
meer voedsel voor de mosselen. En hier zijn veel
minder mosselkwekers. De Oosterschelde ligt he
lemaal vol met mosselen. Dus daar is dan minder
voedsel voor."
Als je op
een eiland
bent, dan
moet je toch
geen
Bratwurst
eten? Dan
eet je vis,
mossels en
oesters!
Er worden drie rode mosselpan
nen op tafel gezet. De drie sma
ken van de zaak. Naturel, Medi
terraan en met crème fraiche.
Met een mix van Duitse woor
den, 'Hollandisch' uitgesproken
met een zacht klinkend Zeeuws
accent, begrijpt iedereen wat de
vrolijke Jan wil. Zelfs de Kroatische kok. ,,Ich habe
gezegd ein kleine Pfanne, aber du macht wieder
viel zu viel." De Kroaat moet lachen en zegt dat we
toch alles wilden proeven. Op de opmerking dat
Jan wel vloeiend Duits spreekt moet hij lachen.
,,Mwoah, es geht zo zo, maar ze verstaan me! - nog
harder lachend - en als ze me niet verstaan dan
hebben ze pech." Terwijl wij een rondje langs de
pannen maken, pakt Jan er een grote mossel uit.
„Echt goede mosselen zijn wit en mooi vol van
vlees, zoals deze. Onze mosselen zijn groot. De
Belgen zijn er dol op, ze eten graag Sylter Mu-
scheln. Deze pannen zijn trouwens niet gevuld
met Sylter mosselen want ons seizoen is
nog niet begonnen. Dit zijn speciale
hangcultuur mosselen uit Dene
marken. Die hebben we an
derhalve maand per jaar ter
overbrugging, want onze
eigen mosselen spugen
nu de melk, de zaad
jes. Half mei, eind
mei komt er weer
vlees in die mosse
len en half juni
gaan we dan weer
Te veel regels
Een vriend vroeg Jan in 1997 om eens te komen
kijken op Sylt. In Yerseke viste hij altijd mosselen,
oesters en kokkels. ,,Dat laatste mocht niet meer
van de regering en toen kwamen er allemaal re
gels, elke stap werd gevolgd en daar had ik geen
zin meer in. Hier was het heel ontspannen. Er va
ren hier in totaal maar acht schepen. Ze zijn ook
blij met ons, we hebben net weer een contract
voor twintig jaar gekregen. En dan laten ze ons
met rust. In Nederland zijn gewoon te veel kwe
kers op een te kleine ruimte. Het werk was niks
nieuws voor mij, alleen andere omgeving en an
dere taal, maar verder is alles hetzelfde."
Scheiding
De verhuizing naar het Duitse eiland eist ook z'n
tol. „M'n gezin wilde niet. Mijn vrouw en drie kin
deren (nu 39,37 en 32) wilden niet mee. Mijn
vrouw en ik zijn ook gescheiden later. We groeiden
gewoon uit elkaar, dat was niet te vermijden. De
kinderen hebben het nuchter gezien. Ik heb hier
nu een Kroatische vriendin Sanja. Haar dochter
Lana staat aan de kassa." En hij wijst naar de bar.
Sanja staat in het garnalenpaviljoen hierachter,
daar verkopen we broodjes enzo. Met m'n kin
deren heb ik super contact." En trots. „Ik ben
net opa geworden." En nog trotser: „De
ZDF komt binnenkort een week filmen.
Ze willen een familiereportage ma
ken over mosselvissen op Sylt.
Dan komt iedereen. Mijn kinde
ren, de kinderen van m'n vrien
din en dan gaan we over het hele
eiland opnames maken."
Dat wordt vast interessante tv
voor het gereserveerde Duitsland,
want: „Deze Hollander zegt echt wat
'ie denkt en dat geeft nog wel eens
problemen. Bij ons is het veel ge-je en
ge-jij, maar dat doen die Duitsers niet.
Die hebben het over Sie en de burger
meester is Herr Burgermeister. Ik zeg ge
woon Rollie, want dat is zijn bijnaam. Hij
kookt ook maar gewoon met water."
Zuiver water
Jan is geen eigenaar van boten of mosselpercelen.
„Ik ben als mosselvisser in dienst van Adriaan
donderdag 16 mei 2019
Van Yerseke naar
het Duitse eiland
van 'rijken en
Schönen'
Gijs Hardeman
Sylt
Het strand van Sylt.
vissen. In juli zitten ze propvol. De smaak is fabel
achtig, want het water is heel zout hier."
-Jan Schot
Mosselpannetje
in de Sylter Mu-
scheln Bistro.
