9
Veteranenwet werkt niet
'Zorg is
goed'
ACHTERGROND
REACTIE
wijze van hun oud-werkgever en de
verzekeringsartsen van het ABP, die
namens Defensie de keuringen uit
voeren. De onderhandelingen, be
zwaarprocedures en (soms) rechtsza
ken zijn een marteling.
Procederen
Frank* kan dat beamen. Hij kwam
getraumatiseerd terug uit Libanon,
raakte verslaafd aan drugs en alcohol
en werd dakloos. De veteraan deed
een beroep op een invaliditeitspensi
oen MIP. Hij weet nog precies hoe dat
eerste gesprek met de verzekerings
arts verliep. ,,'Heb je een huis?' Ja.
'Heb je een vriendin?' Ja. 'Ben je in
behandeling?' Ja. 'Hoe gaat dat?' Re
delijk. 'Sport je nog?' Ja, mijn behan
delaars raden dat aan. 'Heb je medi-
Ik heb in Libanon
gedaan wat ik moest
doen. Andersom doet
Defensie niets terug
cijnen?' Ja. 'Ok, dan krijg je een uit
nodiging voor een gesprek met een
psychiater, maar ik kan je nu al zeg
gen dat jij niet gewond bent en je
geen invaliditeitspensioen krijgt'."
De frustratie na dat bezoek was
enorm. ,,Hij (verzekeringsarts, red.)
nam gewoon een loopje met mij. Ter
wijl ik een rapport had met wat ik
mankeerde. Maar daar hebben we het
niet over gehad."
Uiteindelijk moest Frank tot aan de
hoogste rechter procederen om zijn
gelijk te krijgen. Nu krijgt hij wel een
invaliditeitspensioen, maar niet
dankzij Defensie. De rechter heeft
het toegewezen. ,,Dat doet ontzet
tend pijn. Ik heb in Libanon gedaan
wat ik moest doen. Maar andersom
doen ze niets terug en moet ik vech
ten voor gerechtigheid. Ze hebben
het mij alleen maar moeilijker ge
maakt. Dat neem ik ze zeer kwalijk
en ik ga nu door tot het einde."
Opgeven
Sommigen raken aan de grond, zoals
veteraan Mari Heijmans. Hij raakte
twee jaar geleden zijn paardenfokke
rij in Duitsland kwijt en zijn relatie
strandde door alle stress. ,,Nu woon
ik bij mijn broer in Nederland in
een kamertje van 3 bij 3 meter. Ik
kom het huis bijna niet uit en durf
geen plannen te maken voor de toe
komst." Acht maanden diende Heij-
mans in Libanon, zeven jaar worstelt
hij al met klachten, vier jaar voert hij
nu een strijd om een schadevergoe
ding. Defensie stelde opeens dat de
psychische klachten voornamelijk te
wijten waren aan zijn hartproblemen
en de stent die acht jaar geleden ge
plaatst werd. ,,Absurd. Ik ben na de
operatie gewoon blijven werken met
mijn bedrijf."
Ook kwam Heijmans bij de ABP-
keuring niet in aanmerking voor een
MIP, maar bij een second opinion
wel. Toch kreeg hij geen invaliditeits
pensioen, omdat de ABP-arts niet ak
koord ging. ,,Ik krijg nog steeds
EMDR-therapie. Mijn arts zegt dat de
situatie alleen maar meer schade
brengt aan mijn behandeling."
Eric Hanstede, die twee keer uitge
zonden werd naar Bosnië en Herze
govina, heeft onlangs de handdoek in
de ring gegooid en het bod van De
fensie geaccepteerd. ,,Ik krijg geen
gerechtigheid, maar puur uit on
macht en onvermogen. Het rekken
en uitstellen door Defensie geeft
grote druk op mijn behandeling en
mijn gezin. Nu zijn we nog gelukkig
getrouwd. Dat wil ik graag zo hou
den." Hanstede werd al vanaf 2004
behandeld voor PTSS. Hij is deels ar
beidsongeschikt verklaard, maar
bleef toch werken. De klachten ver
ergerden, waarna hij zijn baan ver
loor. Ook zijn vrouw raakte door de
stress haar baan kwijt. Daardoor heb
ben ze grote financiële problemen.
Om de schade te berekenen, moest
een beeld worden geschetst van zijn
carrière zonder PTSS. Defensie becij
ferde dat op basis van zijn meao-di-
ploma. ,,Maar ik had een goede baan.
Mijn oud-directeur en oud-collega
hebben verklaard dat ik zou door
stromen naar een leidinggevende po
sitie en dat de PTSS mij heeft genekt.
Toen ik in dienst ging, ben ik bij een
test van Defensie op hbo-werk- en
denkniveau ingeschaald."
Hanstede heeft een klacht neerge
legd bij de Veteranenombudsman.
„Defensie zegt dat ze er samen uit
willen komen, maar ze doen een bod
waar de honden geen brood van lus
ten. Als ik het niet accepteer, moet ik
dingen verkopen en sta ik bij de
Voedselbank. Je staat met de rug te
gen de muur.''
dinsdag 14 mei 2019
GO
j rilfiw
Met een nieuwe
Veteranenwet vijf
jaar geleden zou
de zorg voor vete
ranen verbeterd
worden. Maar dat
gaat lang niet al
tijd tot tevreden
heid. Defensie
zegt zijn uiterste
best te doen om
opgelopen schade
na een traumatise
rende missie snel
te regelen. Maar
tegelijkertijd mer
ken advocaten dat
Defensie vaak aan
het traineren is.
Veteranen raken
daardoor nóg
meer in de proble
men op hun werk,
in hun relatie, met
verslavingen of cri
mineel gedrag.
,,Defensie is door
gaans weinig be
reid om mee te
denken met de ve
teranen en voeren
op onnodig veel
punten verweer.
Dit tot grote frus
tratie van de vete
raan die eindelijk
tegemoetkoming
verwachtte", zegt
June van Oers van
SAP Letselschade
Advocaten. Som
mige veteranen
gooien murw ge
slagen de hand
doek in de ring.
,,Ze wachten lang
op erkenning en
genoegdoening.
Daar loopt het mis.
Defensie zegt: 'Als
je het niet eens
bent, ga je maar
procederen'. Vete
ranen zeggen:
'Laat het maar, ik
kan niet meer. Ac
cepteer het voor
stel maar'." Wat
meespeelt, merkt
advocaat Vincent
Dolderman, is dat
er veel discussie is
over schaderege
lingen, zeker bij
veteranen die er
pas veel later dan
hun uitzending
achterkomen dat
psychische klach
ten veroorzaakt
zouden kunnen zijn
door hun uitzen
ding. Met name die
groep loopt tegen
het probleem aan
dat de concrete
schade moeilijk te
bewijzen is.
Een herdenkingsdienst voor twee omgekomen
Nederlandse soldaten in Afghanistan. foto anp
Josafat Jozua:
„Waar andere
veteranen
opgaven, ben ik
doorgegaan,
bijna ten koste
van mijn gezin."
FOTO MARCO OKHUIZEN
Volgens kolonel
voor Veteranenbe
leid Richard Bos-
keljon is de zorg
voor veteranen
goed. Dat de ge
traumatiseerde ve
teranen niet alle
maal positief zijn,
komt door het ziek
tebeeld. ,,Uit on
derzoeken blijkt
dat veteranen die
psychisch bescha
digd zijn, de wereld
negatiever zien
dan hij in werkelijk
heid is." Boskeljon
erkent wel dat de
keuringswachttij
den korter moeten.
Er zijn extra artsen
aangesteld. Ook is
begonnen met een
evaluatie over de
afwikkeling van
schadevergoedin
gen en kijkt men of
een medische
eindsituatie sneller
kan worden vast
gesteld.
-Frank, veteraan
*De naam van Frank is om privacy-
redenen gefingeerd
(M.m.v. Hanneke Keultjes)
Kijk op de site bij /video
Veteraan Josafat Jozua
vecht voor erkenning.