12 NIEUWS
FOTODOCUMENTAIRE KRZYZANOWSKI
Het is misschien wel de
langste fotodocumen
taire ter wereld.
Al 44 jaar volgt de
Oosterhoutse
fotograaf Michel
Szulc Krzyzanowski
het bewogen leven van
Henny uit Waalwijk. Nu
ligt er een zevende boek:
'Henny, ik ben er nog niet'
Zij was 16 jaar oud en werkte
aan de lopende band in een
koekjesfabriek. Hij een 25-
jarige fotograaf op zoek naar
een werkende jongere voor een boek.
Nooit had Michel Szulc Krzyza-
nowski kunnen bedenken dat die
ontmoeting met Henny Arendse zou
uitmonden in de - zover bekend -
langste fotodocumentaire ter wereld.
Al 44 jaar volgt hij de Waalwijkse.
Vandaag wordt het zevende boek ge
presenteerd. ,,Dat ik Henny heb ont
moet, voelt als een geschenk."
Szulc Krzyzanowski (70) reist voor
zijn werk als nomade de wereld over.
Toch houdt hij altijd contact met
Henny. Als haar leven weer allerlei
wendingen neemt, zoekt de foto
graaf haar op in Waalwijk. ,,Dan
schreeuwt dat om een nieuw foto
boek." Zo ging het ook nu weer: de
moeder van zes kinderen verloor in
één jaar haar tweede man Arie én ge
liefde zoon Pascal. ,,Henny is daar
door sterk veranderd, ze staat op een
andere manier in het leven."
Het zijn gebeurtenissen die moei
lijk in foto's te vatten zijn. Daarom
besloot Szulc Krzyzanowski het dit
keer anders aan te pakken: hij inter
viewde de Waalwijkse over haar le
vensgeschiedenis. Over haar adhd,
moeilijke jeugd, haar verslaafde part
ner en over de zes kinderen met alle
maal een 'rugzakje'. De fotograaf bi
vakkeerde vier maanden in een cha
let, in de buurt van Henny. Hij sprak
haar dertien keer, vijftien uur lang.
,,Moeilijke en vooral emotionele ge
sprekken."
Zo vertelt Henny hem openhartig
over haar incestverleden. Uit het
boek: 'Mijn incestervaring is me
overkomen. Is me aangedaan. Ik heb
er niet om gevraagd. Ik kijk er
door op een bepaalde manier naar
mannen. Incestplegers zijn niet een
handvol, maar een land vol.' Szulc
Krzyzanowski: ,,Het is schokkend
om te horen wat haar allemaal is
overkomen. Hoe een paar minuten
genot van een man, zorgen voor een
levenslang slachtoffer. Hopelijk
brengt haar verhaal de maatschappe
lijke discussie over dit onderwerp op
verhaal over Henny's plotseling over
leden zoon Pascal. Uit het boek: ,,Dan
zie je daar je kind liggenje houdt
hem vast, maar dat heeft geen nut.
Ik keek naar hem en dacht, dit
plaatje klopt niet. Een gezond ie
mand. Niks aan de hand. Iemand die
midden in het leven stond. En dan
wegSzulc Krzyzanowski: ,,Henny
bleef achter met een enorm schuld
gevoel, dat ze er niet voldoende voor
hem is geweest. Pascal is als kind uit
huis geplaatst; had geen fijne start in
het leven. Na zijn overlijden heeft
Henny zijn ogen op haar borsten ge
tatoeëerd."
Dat Henny zo openhartig is, heeft
alles te maken met de band die de
twee in al die jaren hebben opge
bouwd. ,,Ik vertel veel over mijzelf
aan haar. Mijn angsten, onzekerhe
den. Dat maakt dat zij ook opener
wordt." Vriendschap wil Szulc Krzy-
zanowski het niet noemen. ,,Daar
zijn we te verschillend voor", zegt hij
lachend. ,,Het is het project dat ons
bindt. We zijn een beetje tot elkaar
veroordeeld, maar dan wel op een
lieve en vriendelijke manier. Ik oor
deel niet, bemoei me niet met de
keuzes die zij maakt in haar leven.
Dat vindt ze prettig."
Het is ongelooflijk
wat deze vrouw
allemaal heeft
meegemaakt
Het is volgens hem belangrijk om
bij zo'n project 'je persoonlijke kant'
uit te schakelen. ,,Als ze lijdt, trek ik
me dat natuurlijk aan. Maar je moet
je niet laten meeslepen, anders kun je
geen objectief verslag meer doen. Als
Henny zegt 'alle mannen kunnen
door de stront zakken', dan moet ik
dat niet op mijzelf betrekken." Na
elke sessie had hij wel twee 'thera
pieën' nodig om bij te komen. ,,Ik
maakte lange wandelingen in de om
geving en omringde me met vrien
den en vriendinnen, bij wie ik mijn
emoties kon uiten."
Of er ooit nóg een boek komt, weet
de fotograaf niet. ,,Het is maar net
hoe het met Henny's leven loopt, ze
is nu 58 jaar en haar gezondheid is
niet best." Szulc Krzyzanowski is na
44 jaar in ieder geval nog niet op haar
uitgekeken. ,,Nog steeds verwonder
ik me over haar. Het is ongelooflijk
wat deze vrouw allemaal heeft mee
gemaakt. En hoe ze ondanks alles op
timistisch en strijdbaar blijft."
'Henny, ik ben er nog niet' (te koop
bij de boekhandel en Bol.com) wordt
vandaag gepresenteerd bij Electron-
Galerie MotMot in Breda. Ook is er
onder leiding van Gerrit Jan Wolffens-
perger (oud-fractievoorzitter D66)
een discussie over de realisatie en
sociale kanten van het project. Aan
vang 17.00 uur.
gang." Datzelfde hoopt hij voor het
verhaal over Henny's tweede man
Arie. Uit het boek: ,,Hij is van een
werknemer een nummer geworden.
Het was een kolossaal groot bedrijf
dat de nieuwe eigenaar was en Arie
kon dat niet aan. Hij kon de vraag die
het nieuwe bedrijf aan de werkne
mers stelde niet aan." Arie greep naar
de fles en dronk zich uiteindelijk let
terlijk dood. De Oosterhoutse foto
graaf: ,,Zo zijn er veel mensen die
niet kunnen meedraaien in onze
steeds snellere wereld. Zijn verhaal is
een pleidooi voor meer menselijk
heid."
Wat de fotograaf ook raakte: het
dinsdag 14 mei 2019
VL
'Dat ik Henny heb ontmoet,
voelt als een geschenk'
Jamaica Vink
Oosterhout
▲A Boven: Henny (op
de foto met dochter
Charlotte) heeft zes kin
deren gekregen. Links:
Michel Szulc Krzyza
nowski presenteert van
daag zijn zevende boek
over Henny Arendse.
Onder: Henny in haar
jongere jaren.
FOTOBRON MICHEL SZULC
KRZYZANOWSKI
- Michel Szulc Krzyzanowski,
fotograaf