8 ZEELAND
H
UP
Wie ben ik?
SUNSHINE CLEANERS CD OP BASIS VAN WERK BONHOEFFER
t:
Dietrich Bonhoeffer zat in een
complot om Hitler te vermoorden.
Vanuit de nazi-gevangenis in Berlijn
schreef hij indrukwekkende gedichten
aan familie en vrienden. Tien ervan zijn
vertaald en op muziek gezet door de
Middelburgse band Sunshine Cleaners.
«ga-
Ik kende zijn naam, maar wist
niet dat hij zo belangrijk was",
bekent Sjef Hermans, zanger,
gitarist en tekstschrijver van
Sunshine Cleaners. In het
voorwoord bij de cd Silent voices
kenschetst hij Bonhoeffer zo: Zijn
kerk werd gesloten, zijn boeken wer
den verboden, zijn dierbaren mocht
hij niet meer zien. Hij werd gevangen
gezet, hij werd ter dood veroordeeld,
maar zijn wil kon niet worden gebro
ken. Zijn laatste woorden op 9 april
1945 waren: 'Dit is het einde, voor mij
het begin van leven.'
Theoloog
Bonhoeffer groeit op in een niet zo
kerkelijk gezin maar wordt een
prominent theoloog, met name
vanwege zijn rol in de Beken
nende Kirche, die zich kritisch op
stelt tegenover de nazi's. Als zijn
betrokkenheid wordt ontdekt bij
een aanslag op de Führer, zorgt
Hitler zelf ervoor dat Bonhoeffer
in de gevangenis belandt.
Op 9 april 2020 is het 75 jaar ge
leden dat Bonhoeffer werd te
rechtgesteld. De stichting Roos
van Culemborg wil dat herdenken
en heeft daarom een project
rondom de theoloog opgezet. On
derdeel daarvan zijn een boek met
gedichten, gebeden en schilde
rijen en een (bijbehorende, maar
ook los te verkrijgen) cd van Suns
hine Cleaners. In het boek staan
ook Nederlandse gedichten van
Corrie Kopmels ('s-Gravenpolder,
1944) die zijn gebaseerd op het
werk van Bonhoeffer. Zij vertaalde
ook gedichten en gebeden uit het
Duits.
Sjef Hermans vertaalde Bon-
hoeffers gedichten eerst in het En
gels, vervolgens in het Nederlands.
,,Zijn teksten zijn inhoudelijk ge
weldig. Zijn zieleroerselen zijn
heel herkenbaar. Stille Stimmen bij
voorbeeld": Maar hoor je ook het
stille schreeuwen
Dat weerklinkt uit elke cel
Het koor stemloze zangers
Hoor je ons eigenlijk wel? We zingen
elk een eigen lied
Maar hebben iets gemeen
We hunkeren naar aandacht
En warmte om ons heen
We zijn getekend door de tijd
Onze leeftijd loopt uiteen
We zijn daders en onschuldigen
Sterk en zwak in één
Voel je onze eenzaamheid
Het verlangen in ons hart
Kun je ze echt horen
Onze liederen vol smart?
(Uit: Stille stemmen)
Als band brengen we
liedjes over moord,
dood, de donkere
kanten van het leven
„Bonhoeffer is naar buiten toe
heel standvastig, maar wordt van
binnen opgevreten door angst en
pijn", duidt Hermans de tekst.
,,Maar ondanks de moeilijkheden
voor zichzelf in de cel, was hij er
ook voor de anderen in de gevan
genis."
Geert de Heer (mandoline, do-
bro) en Jacqueline Heijmans
(zang) hielpen met het compone
ren van de muziek. ,,Ik vond het
meteen een interessant project",
vertelt Heijmans. ,,Het inleven in
de teksten was ook niet moeilijk.
Ik ben religieus opgevoed, dus ze
waren wel herkenbaar. Bonhoeffer
was geen meeloper. De teksten
gaan ook over verzet, tegen het na-
tionaal-socialisme, en overgave,
aan het geloof, met een onwrik
baar vertrouwen in een leidende
God."
Terrorist
Bonhoeffer zou nu als een terrorist
gezien kunnen worden, merkt
Hermans op. ,,Hij hielp bij een
aanslag op Hitler, gaf de daders
een ethisch motief. Wij zien hem
als een held, maar het ligt er maar
aan welk perspectief je kiest."
Dat maakt het project over Bon
hoeffer ook zo passend bij Suns
hine Cleaners, vindt Hermans.
,,Wij doen meer dan muziek ma
ken. Wij creëren context." Heij-
mans valt hem bij: ,,Die meer
waarde vind ik belangrijk. Als
band brengen we liedjes over
moord, dood, de donkere kanten
van het leven. Daar gaat het op
deze cd ook over, over dood en le
ven."
GEDICHT
dinsdag 14 mei 2019
GO
5?
Gedichten uit de nazi
cel krijgen een stem
Maurits Sep
Middelburg
- Jacqueline Heijmans, zangeres
M De Middelburgse band Suns
hine Cleaners zingt en speelt
liedjes gebaseerd op gedichten
van Dietrich Bonhoeffer. Vlnr
Sjef Hermans, Jacqueline Heij
mans en Geert de Heer.
FOTO LEX DE MEESTER
Sunshine Cleaners presenteert
het album Silent voices op za
terdag 18 mei om 20.30 uur in
de Oostkerk in Middelburg. Het
eerste exemplaar wordt aange
boden aan Jan de Vlieger. Hij is
behalve directeur van De
Drvkkery ook dominee en ken
ner van het werk van Bonhoef-
fer. Toegangskaarten voor de
cd-presentatie zijn te koop bij
De Drvkkery en kosten 7,50
euro.
Hier lig ik - wachtend in mijn
laatste uur
Starend naar een kille, grijze
muur
Opgesloten - maar mijn geest
blijft vrij
Mijn eindbestemming komt nu
heel dichtbij
Ik ken mijn lot - mijn dagen zijn
geteld
Ik wacht hier tot mijn vonnis
wordt geveld
Nog even en de deur gaat van
het slot
Mijn naam zal klinken, dan
wacht het schavot
Men vindt me kalm en bedaard
Een sterke optimist
Geduldig en berustend
Maar ze hebben zich vergist
Ik voel me radeloos, ontwricht
Gekooid en zonder kracht
Verscheurd door de onzeker
heid
Over het einde dat me wacht
Ik krijg geen grip op m'n ge
dachten
Voor een gebed ben ik te moe
Ik denk aan mensen die ik lief
heb
Kon ik maar naar ze toe
Ik ben de weg kwijt en de con
trole
'k Voel me helemaal alleen
'k Raak steeds meer ingeslo
ten
Door het duister om me heen
Maar wie ben ik?
Degene die ik lijk te zijn?
Of degene die ik denk dat ik
ben?
Wie ben ik nu echt?
Degene die de strijd aangaat
Degene die zich overgeeft
Of ben ik beiden?
Er is er maar Een die dat weet
Hier lig ik - wachtend in mijn
laatste uur
Starend naar een kille, grijze
muur
Opgesloten - maar weldra ben
ik vrij
Mijn eindbestemming is nu
heel nabij
Dietrich Bonhoeffer
Dietrich Bonhoeffer.
