EUWS 11
baas van Europa en hoe die moet worden gevonden
Hij heeft
vaak dingen
in beweging
gezet
gebonden' voelt door het principe
van de topkandidaten. Zijn bood
schap: ik wil niet iemand opge
drongen krijgen, ik wil gewoon de
beste voor die functie.
En daarmee speelt hij een ge
vaarlijk spel, want uiteindelijk
moet het parlement zijn goedkeu
ring verlenen aan welke kandidaat
dan ook. Als hij die van ons niet
wil, dan willen wij misschien die
van hem ook niet, klinkt het hier
in de parlementaire wandelgan
gen al een tijdje.
Type-Juncker
Maar misschien zou de vraag ei
genlijk moeten zijn: wie zou de
nieuwe baas van Europa moeten
worden? Wat voor type heeft Eu
ropa op dit moment nodig? De we
reld ziet er tenslotte anders uit dan
vijf jaar geleden.
Moeten we weer gaan voor een
'type-Juncker', als dat al bestaat?
Zit er tussen de spitskandidaten
iemand die perfect past in de reali
teit van nu? Of dringt zich iemand
anders op? Iemand van buiten
(Mark Rutte, Angela Merkel)?
En nu we toch bezig zijn: wordt
het niet eens tijd voor een vrouw?
Alle twaalf eerdere voorzitters wa
ren man, van Walter Hallstein en
Jean Rey (wie kent ze nog?) via
Jacques Santer en Jacques Delors
tot José Manuel Barroso en Junc-
ker. Of iemand uit Oost-Europa?
Ook nog nooit vertoond. Een niet-
witte politicus? Idem.
Een rondgang door de politieke
arena in Brussel leert dat de me
ningen verdeeld zijn. 'Natuurlijk
mag het een nieuwe Juncker zijn,
die man heeft het prima gedaan.'
Maar ook: 'We moeten ab-so-luut
iemand anders krijgen.'
,,De mensen hebben heel erg
hun mening klaar over Juncker",
klinkt het in christendemocrati
sche kring. Dat gaat dan met name
over zijn veronderstelde bourgon
dische levensstijl (Jeroen Dijssel-
bloem noemde hem ooit een 'ver
stokte roker en drinker'). ,,Maar
wat hij voor elkaar heeft gekregen,
dat hoor je dan weer veel minder."
Mee eens, zegt een prominente
sociaaldemocraat: ,,Er wordt vaak
lacherig over hem gedaan, maar hij
heeft wel vaak dingen in beweging
gezet, met zijn uitspraken over het
gebrek aan toezicht op arbeid bij
voorbeeld. De kritiek doet hem
geen recht."
Maar dat gezegd hebbende,
klinkt het van links tot rechts: er is
wel dringend behoefte aan iets
nieuws, aan een gezicht van een
jongere generatie, een bruggen
bouwer, aan iemand die meer
toekomstgericht is, en daad
krachtiger, iemand die een
nieuw verhaal heeft voor
Europa.
„Dan gaat Europa ook
veel meer leven", zegt
een ervaren politicus
van de Groenen. „Laat
maar zien welke rich
ting je kiest, zoek het
politieke debat op.
Juncker heeft die
strijd niet laten zien."
Een christendemo-
crate zou graag een
- prominente sociaal
democraat over Juncker
bruggenbouwer zien, een compro
mismaker, en als het even kan ook
een leider die voldoende oog heeft
voor de kleine lidstaten. Een
sociaaldemocraat zoekt een her
dershond, iemand die de kudde bij
elkaar houdt. ,,Want pas op hè, het
kan ook stuk."
Sneuvelen
Dat is nogal wat. Kunnen we daar
wat mee? Als we naar het lijstje
spitskandidaten kijken, zien we
een paar vertrouwde namen en
een paar niet zo vertrouwde. De
twee die er het meest toe doen zijn
de Duitse Manfred Weber van de
christendemocraten en de Neder
landse Frans Timmermans van de
sociaaldemocraten.
De Europese Volkspartij van
Weber wordt waarschijnlijk weer
de grootste, dus als de wens van
het parlement gevolgd wordt,
wordt hij de nieuwe voorzitter van
de Commissie.
Maar de wens van het
parlement is geen regel: het
was in 2014 eigenlijk meer
een experiment. Stel dat ie
mand als de Franse presi
dent Macron voet bij
stuk houdt, dan zou
Weber weieens kunnen
sneuvelen. En dan
komt Timmermans
in beeld.
Maar zijn zij dan
die nieuwe generatie?
Jazeker, klinkt het in
hun eigen partij.
Nou, misschien niet,
zeggen anderen. We
ber zit al vijftien jaar in Brussel.
Timmermans pas sinds 2014, maar
als commissaris en vicevoorzitter
van de Commissie wel op een
zware functie.
,,Dit soort Europese mastodon
ten beweegt moeilijk in een veld
waarin kritiek is op Europa", zegt
de ervaren Groene politicus. ,,Als
je kritiek hebt, ben je al bijna een
fascist. Ze moeten echt een alter
natief bieden. Dat zie ik niet."
Er is echter één naam die almaar
opduikt tijdens de rondgang. Ze
staat niet op het lijstje spitskandi-
daten, omdat haar fractie niet aan
spitskandidaten doet. De liberale
Margrethe Vestager (51) is nu com
missaris voor Mededinging in
Brussel en door de Alde-fractie sa
men met onder anderen de Belgi
sche Guy Verhofstadt naar voren
geschoven als een soort lijsttrek
ker.
Helderste ster
De Deense is 'daadkrachtig', 'durft
buiten de lijntjes te kleuren', is
'energiek', 'fris', 'welbespraakt',
heeft grote bedrijven als Amazon,
Starbucks en McDonald's aange
pakt, en geldt als de 'helderste ster'
in Commissie-Juncker. En, erg be
langrijk: doordat ze geen spitskan-
didaat is, is ze wellicht ook accep
tabel voor Macron. Laat die nou
net zeer serieus bezig zijn om met
de liberalen een nieuwe Europese
fractie te vormen.
Na de verkiezingen gaan de on
derhandelingen over de opvolging
van Juncker beginnen. Nog even
geduld dus.
dinsdag 14 mei 2019
PC
Frans Timmermans
Angela Merkel
140519 MARK REIJNTJENS
Jean-Claude opstaan?
