Een laag zelfoeeld moet je steeds troosten Populair alternatief voor de David Arjan Het helpt als je jezelf oké vindt, met alles watje bent en niet bent Bij extreem verdriet, een burn-out of verslavingsproblemen zijn we al snel geneigd te rade te gaan bij een psycholoog. Maar je kunt ook terecht bij een filosofisch practicus. Wat houdt zo'n filosofisch consult in en heeft het zin? 'Een krachtige denkervaring leidt vaak tot verrassende inzichten' 8 apa, wat is zelf beeld?' vraagt mijn dochter en ze kijkt me met haar don kerbruine ogen aan. Ze is zes, leert elke dag een beetje beter lezen en ze is zojuist bij me op schoot gekro pen. Ik had niet in de gaten dat ze meeleest met de woorden op mijn computerscherm. 'Wat denk je zelf?' vraag ik haar. Ik koop zo tijd om tot een goed antwoord te komen, maar ook om te kunnen scha kelen. Ik denk na over een arti kel dat ik wil schrijven en haar vraag leidt me af. 'Misschien een soort standbeeld van je zelf, in je hoofd', zegt ze en ik zie aan haar dat ze twijfelt. Toch klopt het beter dan ze denkt. gelijk. 'Je zelfbeeld zegt hoe je over jezelf denkt. Het plaatje van jezelf, in je hoofd. Heb je daar een mooi standbeeld staan van jezelf, of eentje waar je je voor schaamt?' Ik merk dat ze nieuwsgierig is en meer wil, dus geef ik haar een oefening. 'Omschrijf jezelf eens in vijf woorden', vraag ik haar, benieuwd of ze daarmee haar eigen zelfbeeld aan me ont hult. Dat doet ze - en op hetzelfde moment voel ik waarom het zo belangrijk is dat we vaker over ons zelfbeeld nadenken en praten. Ze zegt: 'Ik kan heel goed tekenen'. Op haar vingers telt ze de vijf woorden na en ze kijkt me trots aan. Precies vijf. Het klopt, ze kan goed teke nen. Ik weet ook dat ze dit niet altijd blijft geloven. Als je aan een klas vol 6-jarigen vraagt wie er goed kan tekenen, steken ze vrijwel allemaal hun hand op. Vraag het aan 10-jari- gen en het zijn er al minder. Vraag het aan een klas volwas senen en bijna niemand steekt een hand op. Terwijl: iedereen is beter gaan tekenen, maar we geloven intussen het tegen- overgestelde. Onze onhandige overtuigingen hebben ergens onderweg gewonnen. Critici vragen weleens: moet iedereen zichzelf dan gewel dig vinden? Leidt dat niet naar een wereld vol snel gekwetste narcisten? Ik geloof het tegen deel. Ik geloof dat juist ons wankele zelfbeeld leidt tot veel ellende. Niet alleen in je eigen leven, door onzekerheid, eenzaamheid of pijn, maar juist ook in de wereld die we delen. Want tot welk onhan dig gedrag leidt het als je steeds je lage zelfbeeld moet troosten, verstoppen, geruststellen, compenseren en overschreeuwen? Er is nog nooit een oorlog begonnen door iemand die in vrede leeft met zichzelf. Dus helpt het als je jezelf oké vindt, met alles wat je bent en wat je niet bent. één klap gepiept? Meestal niet. Toch kun je jezelf sneller gaan waarderen dan je nu mis schien denkt. Begin er eens mee jezelf te betrappen op elke lelijke gedachte die je over jezelf hebt. Vraag je dan af: hoe zeker weet ik dat deze gedachte waar is? Ik kijk naar mijn dochter en probeer het gesprek nog een stap verder te brengen, maar ze is al weg, naar het grasveld in de tuin, om een radslag te doen. Want dat kan ze ook zo goed, vindt ze zelf. Ik kan het alleen maar met haar eens zijn. -Arjan Vergeer ls filosofisch practici focussen wij ons niet zozeer op geluk of geeste lijke gezondheid, maar op wijsheid zoeken'', zeggen Dick van Hennik en Ariane van Heij- ningen van de Filosofische Praktijk Berkelstraat in Rotterdam. ,,Dat wil niet zeggen dat je er niet beter van kunt worden: geluk is leven in over eenstemming met waar je voor staat. Als je weet waar je voor staat, kun je ook eerder daarnaar leven.'' Een-op-een filosofische consulten zijn vergelijkbaar met een sessie bij een psychotherapeut. Ze bestaan al sinds de jaren 80, maar zijn pas sinds kort populair. „Filosoferen had lange tijd een zweverig imago'', zegt Van Hennik. ,,Terwijl niets confronteren- der is dan een goede vraag.'' In zijn filosofische praktijk bege leidt de oud-rector samen met twee collega's zowel organisaties als parti culieren in 'scherp denkwerk'. Je kunt er terecht met zware levens vragen en depressies, maar ook met aardse problemen als stoppen met roken en overgewicht. Aan diagnoses stellen en behandelplannen opstellen doen de filosofische practici niet. Het draait hier vooral om vrijuit spreken en elkaar bevragen. ,,Een krachtige denkervaring leidt vaak tot verrassende inzichten en besluiten'', zegt Van Heijningen. ,,Je kunt bijvoorbeeld willen afvallen, maar waarom wil je dat en wat bete kent het voor jou? Als je het ant woord weet, kun je met inzicht en bezieling daarnaar handelen.'' Hoe filosofische hulp in de praktijk uitpakt, ervaarde ze toen ze zich met een burn-out meldde bij Harm van der Gaag, een van de grondleggers van de moderne filosofische praktijk. ,,Ik was depressief en werkte heel veel, maar vond mezelf toch lui. In de gesprekken met Harm zochten we uit wat lui nou echt betekent voor mij. Mijn definitie van lui bleek 'stoppen voordat je dood bent'. Ik besefte dat dat niet gezond was, maar ook dat de zelfdoding van mijn vader een rol speelde in die extreme defini tie. Ik kwam tot het inzicht dat ik an ders wilde denken over mezelf en lui zijn. Met de bedrijfspsycholoog ben ik vervolgens aan de slag gegaan om ook mijn handelen daaraan aan te passen. Dat is me met de psychologi sche begeleiding die ik daarvoor had niet gelukt en met deze aanpak wel.'' Inmiddels werkt Van Heijningen fulltime als organisatieadviseur en filosofisch practicus. Van schoenma kers tot directeuren, ze weten de weg naar haar praktijk te vinden. ,,Relatief veel bezoekers zijn bovengemiddeld slim. Sommigen hebben eerder een psycholoog bezocht, maar hebben het gevoel dat die hulp geen recht doet aan de complexiteit van hun vragen. Het één sluit het ander na tuurlijk ook niet uit.'' De psycholoog is bevoegd om een diagnose te stellen en kijkt vaker naar het veranderen van gedrag, terwijl de filosofisch practicus dit niet als eind doel heeft. De uitkomst kan soms wel ander gedrag zijn.Van Heijningen: ,,Wat wij doen is de betekenis van problemen en dilemma's doorgron den, zonder te oordelen.'' Invloed Veruit de meeste bezoekers worste len met werkkwesties. Zoals Moni que Muller, als zelfstandige onder meer werkzaam als adviseur voor opleidingsmanagers bij een ROC. Bij David en Arjan (r.) van geluksplatform 365 Dagen Succesvol delen hun lessen voor een leuker leven. P ZATERDAG 11 MEI 2019 GO 'Inderdaad.' Ik geef haar Is zo'n positief zelfbeeld in Reageren? zo@persgroep.nl Op de sofa bij de filosoof BINA AYAR lfz Aw -ARIANE VAN HEIJNINGEN Filosofisch practici Ariane van Heijningen en Dick van Hennik: „Niets confronteren- der dan een goede vraag.'' foto bart jansen

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2019 | | pagina 80