12 NIEUWS
Verkiezingen gaan over ideeën en plannen voor de samenleving. Drie lijsttrekkers vertellen
wat zij belangrijk vinden voor Europa. En hoe ze dat willen bereiken.
BELANGRIJKSTE THEMA'S
Wie niet bereid is de
buitengrens te bewaken,
mag uit de Schengenzone
Koppel afspraken
over migratie aan
ontwikkelingshulp
Boeren die
vergroenen, moeten
worden beloond
Mark van Assen
Brussel
De Europese leiders waren de afge
lopen dagen in het Roemeense Si-
biu om te praten over de 'strategi
sche agenda' voor de komende ja
ren. De afsluitende verklaring is ge
vat in tien geloftes. De leiders wil
len 'het verenigde Europa verdedi
gen', bijvoorbeeld. En ze willen ver
enigd blijven, 'door dik en dun'. Het
waren woorden over de grote lij
nen.
De lijsttrekkers voor de verkie
zingen van 23 mei moeten concre
ter zijn. En ze moeten keuzes ma
ken, prioriteiten stellen. En het
moet uitvoerbaar zijn. Malik
Azmani (43) schudt ze namens de
VVD zo uit zijn mouw: veiligheid,
vrijheid, migratie, klimaat en wel
vaart. ,,Dit zijn de thema's van nu",
zegt hij. ,,De wereld is veranderd
ten opzichte van vijf jaar gelden.
We voelen veel meer de druk van
China, Rusland en Turkije. We
moeten ons niet in een hoek laten
dringen, we moeten voorop lopen,
beschermen wat we hebben opge
bouwd."
Azmani (half Fries, half Marok
kaans) zat de laatste jaren in de
Tweede Kamer en merkte daar dat
je als Nederland sommige dingen
gewoon niet in je eentje kunt rege
len. ,,Wij kunnen bijvoorbeeld
besluiten om IS-terroristen niet te
rug te nemen, maar als Duitsland
dat wel doet, dan schiet dat niet erg
op, dan wandelen ze alsnog onze
grens over. Dit moeten we geza
menlijk doen, we leven nu eenmaal
in één EU."
Ook Esther de Lange (44), de
nummer 1 van het CDA, heeft vei
ligheid hoog op haar lijst staan. Ze
maakt met name een punt van het
delen van informatie over terroris
ten. Dat moet veel beter, vindt ze.
,,Ik noem steeds die bommenleg
gers van Brussel. Iedereen had een
beetje informatie, maar niemand
had het hele plaatje. Allemaal van
wege de privacy. Dat was destijds
een bewuste keuze, maar de tijden
zijn veranderd. De veiligheid moet
voorop staan, met de juiste waar
borgen voor de privacy."
Schengenzone
Ander belangrijk punt: migratie.
Azmani wijst nadrukkelijk naar de
landen aan de rand van de Schen-
genzone (waarin vrij verkeer van
personen geldt), zoals bijvoorbeeld
die in het Middellandse Zeegebied.
,,Wie niet bereid is de buitengrens
van Europa te bewaken, mag wat
mij betreft uit de Schengenzone ge
zet worden. Het mag best wat har
der allemaal."
De Lange is, als het hierom gaat,
blij met de komst van Azmani. ,,Hij
is tenminste iemand die duidelijke
standpunten heeft. Ik vind dat we
migratie heel vroeg moeten aan
pakken, niet pas in de EU. Dat laat
ste is wat links wil: laat die mensen
eerst maar komen en dan gaan we
weleens kijken. Nee, er zitten heel
veel economische vluchtelingen
tussen, daar ga je niet mee wachten
tot aan het eind van de reis."
Eigenlijk wil ze een soort 'Mars
hallplan voor Afrika': als landen be
reid zijn te helpen, dan krijgen ze
hulp. Voor wat hoort wat. ,,Je kunt
ze bijvoorbeeld belonen met visa-
afspraken of ontwikkelingshulp.
Dat gebeurt nu veel te weinig. Of
eigenlijk niet. Koppel die zaken ge
woon." Maar, geeft ze onmiddellijk
toe, dit is een onderwerp dat de po
litieke families in Europa flink ver
deelt.
Klimaat
Als je het aan Bas Eickhout (42)
lijstrekker van GroenLinks en Spit
zenkandidaat van de Groenen-
vraagt, is het allerbelangrijkste
thema het klimaat. Het is bij uitstek
iets waarin de EU sterk kan zijn,
meent hij. ,,Het klimaatbeleid is
een Europese competentie. Dus
daarin zijn zeker stappen mogelijk.
En dat moet ook, want volgens we
tenschappers hebben we nog tien
jaar om de boel recht te trekken. De
komende vijf jaar worden dus cru
ciaal.''
En natuurlijk heeft hij als groene
politicus ideeën over wat er moet
gaan veranderen. Geen geld meer
naar fossiele brandstoffen, bijvoor
beeld. En het landbouwbeleid moet
op de schop. Hoe dan? ,,Nou ja, ge
woon, de hele financiering moet
anders. Nu gaat 80 procent van het
geld naar de 20 procent grootste
boeren. Dat kan niet meer. Ik vind
ook dat we voortaan kwaliteit moe-
Vanwege de privacy
had niemand het hele
plaatje over de
bommenleggers
ten ondersteunen, niet kwantiteit.
En dat boeren die vergroenen, moe
ten worden beloond.''
Andere steen des aanstoots is de
luchtvaart, 'een groot probleem'.
De Groenen willen een eerlijke
(lees: hogere) prijs voor vliegtickets
en meer investeringen in treinen.
,,Daar hebben we wel voorstellen
voor ingediend, maar die kregen
geen meerderheid. Maar dat zou
weleens kunnen veranderen. Ik
denk dat de christendemocraten en
de sociaaldemocraten ons straks
nodig gaan hebben voor een meer
derheid. En als we mee gaan doen,
dan doen we dat niet met een paar
groene randjes.''
Esther de Lange van het CDA is
ook erg van het klimaat. Er moet
nog een tandje bij, zegt ze. ,,Maar
dan wel eerlijk." Ze heeft alvast wat
harde maatregelen in petto voor
landen buiten Europa ('China, on
der andere') die zelf niks doen om
hun CO2 -uitstoot terug te dringen:
,,Dat moeten we aan de grens corri
geren. Met heffingen, ja. Wij gaan
het niet in ons eentje doen." De
VVD zit op dezelfde lijn wat betreft
dat gezamenlijke: ,,We zullen moe-
ten samenwerken. Vuile lucht gaat
gewoon de grens over."
En dan tot slot de democratie.
Het rommelt op dat front een beetje
in Europa. ,,We moeten met elkaar
in vrijheid kunnen leven", zegt
Azmani. ,,Daar hoort een vrije pers
bij, vrijheid van meningsuiting en
ook het vertrouwen in de rechts
staat. Dat is zo essentieel. Maar als
andere EU-landen die waarden met
voeten treden, zoals Hongarije, wat
wordt daar dan aan gedaan? Vrijwel
niks. Dat moet anders."
Lopen
Ook Eickhout noemt Hongarije als
voorbeeld van hoe het niet moet.
,,Dat hebben we laten lopen en we
weten allemaal waarom." Omdat
de partij van premier Ortón in de
Europese Volkspartij zit, bedoelt
hij. En die is aan de macht, dus ge
beurt er niks. ,,Hier moet de nieuwe
Commissie veel harder in zijn. An
der voorbeeld: Bulgarije is het
meest corrupte land in de unie. En
wat doet Jean-Claude Juncker? Die
gaat kussen met premier Boyko Bo-
risov. Als er iets ondermijnend is,
dan is dat het wel."
zaterdag 11 mei 2019
GO
'Migratie: het mag best
wat harder allemaal'
-Malik Azmani, VVD
-Esther de Lange, CDA
Bas Eickhout, GroenLinks
Esther de Lange, CDA
