SCHRIJVER LEEST
RECENSIE
Onverbiddelijk
naar de afgrond
THE
ROAD
Van Alfred Birney
(67) verscheen het
autobiografische
Niemand bleef. Dag
boek van Meneer B.
'Oeroegvan
Hella Haasse
is echt een
boek van niks'
COBMAC
McCarthy
«SS£u7
Ik lees nu
Hopeloos overschat
Verslonden in mijn jeugd
Het boek dat ik zelf had
willen schrijven
Gelachen
CANAILLE
Hartstocht is mooi
en kan iemand tot grote hoog
ten stuwen, maar heeft niet zel
den een destructieve kant. In
Cainalle (De Bezige Bij, €23)
volgen we de hartstochten van
Jan Cremer, die als jonge man
voortdurend in strijd is met zijn
niet te beteugelen begeerte en
onrust. Dit derde deel in de
Odyssee-cyclus begint in 1967 en
voert de lezer van Cape Cod
naar Scandinavië en België.
Na de breuk met zijn liefde
Loesje Hamel en een even he
vige romance met Jayne Mans
field hoopt Cremer rust te vin
den bij Perrine, een prima bal
lerina van het New Yorks ballet.
Ze krijgen een dochter en even
lijkt alles pais en vree. Al snel
gooit geldgebrek roet in het
eten, en het feit dat zich voort
durend vrouwen aan Cremers
voeten werpen helpt ook niet
mee. Zijn voornemen zijn ge
liefde trouw te blijven ten spijt,
beginnen bij Perrine en ande
ren twijfels te rijzen. In de hem
kenmerkende stijl, spreektaal
die tegenwoordige en verleden
tijd door elkaar husselt, neemt
Cremer de lezer mee op deze
duizelingwekkende tocht rich
ting de afgrond. Hij verliest zijn
huis in Cape Cod, de dieren
waar hij zo dol op is, zijn prima
ballerina en zijn dochter.
'Waar blijf je nou met je mil
joenenoplages van je onverbid
delijke bestseller', hoort hij zijn
collega-schrijvers al denken.
Het boek is een rechtvaardi
ging, een uitleg aan zijn doch
ter, en schuurt tegen het einde
gevaarlijk dicht aan tegen een
wraakoefening. Fascinerend en
bij vlagen ontroerend is Cainalle
ook.
DE D/t/E
CLASSICS
Alfred Birne
Niemand bl
TEKST PETER SIERKSMA FOTO ANP
Hella S. Haasse
Oeroeg
„Geen misverstanden, Hella
Haasse was een geweldig lieve
vrouw. Maar dat door velen bewie
rookte Oeroeg is een boek van
niks. Het is een slecht voorbeeld
van koloniale literatuur, waarin
een vals romantisch beeld wordt
gegeven van een uiteindelijk
onmogelijke vriendschap tussen
de archetypische totokverteller
(nieuweling) en de inlander
Oeroeg.''
Murasaki Shikibu
Het verhaal van Genji
,,Je hebt nu een generatie schrij
vende dames die vindt dat ze te
weinig aandacht krijgt. Dat was
ooit anders. Ik lees nu de verhalen
van twee Japanse vrouwen - de
ander is Sei Shonagon - die meer
dan duizend jaar geleden dienden
aan het hof van de keizer. Intelli
gente vrouwen die hun wereld een
eigen draai gaven. Rijke literatuur,
verlucht met prenten. Daarin lees
ik dat er niets nieuws onder de zon
is: liefde, jaloezie, macht en over
spel, het is van alle tijden.''
Alexandre Dumas
De drie musketiers
„Lange tijd werd door Indische
mensen meer verteld dan
geschreven. Zo vertelde mijn
vader mij tot mijn twaalfde veel
verhalen vol spoken en vliegen
de krissen. Op een dag kwam
hij thuis met de Illustrated Clas
sics, zeg maar de westerse
wereldliteratuur in stripvorm.
De boekjes waren verkrijgbaar
voor 90 cent en ik was ver
kocht. Vooral De drie musketiers
vond ik heerlijk. De vierde,
D'Artagnan, dat was mijn held.''
Cormac McCarthy
The Road
,,Dit boek is zo overrompelend
en ontluisterend, dat je beseft
hoeveel we te verliezen heb
ben. McCarthy schetst een
troosteloos beeld van twee
mensen die alles kwijtraken als
de wereld bijkans is vergaan.
Als je dat leest en daarna in je
auto stapt, de ijskast opentrekt
of de straat opgaat en alle
geklaag aanhoort, wil je ieder
een toeroepen: hou toch op
met jullie geneuzel, we hebben
hier zoveel, koester het.''
Alfred Birney
Niemand bleef
,,Ik heb de laatste tijd bij het
corrigeren van de drukproeven
van mijn dagboeken nogal eens
hardop gelachen om mijn alter
ego, meneer B. Die overschat
zichzelf weleens. Dan begint hij
aan een redenering en komt hij
erachter dat hij voor de zoveel
ste keer probeert het wiel uit te
vinden. Of ik daarmee om me
zelf lach? Nee, dat voert te ver.''
LITERATUUR
r~ 11 I Jan Cremer, Canaille
JAN CREMER
—Vivian de Gier
ZATERDAG 11 MEI 2019 35
