Examens in
Zeeland:
Een vakantie is de
beste voorbereiding
Niet alles uitstellen
tot de laatste dag
Leeftijd personeel baart RUD zorgen
ZEELAND 3
donderdag 9 mei 2019
CIJFERS
De laatste week voor zijn eind
examens bracht Gijs de Vries
(18) door op Sicilië, samen met zijn
ouders. Een vakantie is de beste
voorbereiding op de eindexamens,
denkt de vwo'er uit Koudekerke.
,,Ik had op Sicilië helemaal geen
afleiding, terwijl ik hier bijvoor
beeld in de verleiding kom om af
te spreken met vrienden. Ik heb
elke dag twee of drie uur examens
geoefend, op het balkon in de zon,
of gewoon in de kamer. Verder heb
ik alle dingen gedaan die ik altijd
op vakantie doe: ik heb gezwom
men, steden bezocht en de Etna
beklommen."Gijs zit in een luxe
positie: de leerling van de SSG Ne-
halennia in Middelburg gaat de
examens in met een gemiddelde
van een acht. ,,Het is fijn om een
marge te hebben: als ik slechte cij
fers haal, kan ik nog steeds slagen."
Hoe hij zich motiveert om toch te
leren voor de examens? ,,Als ik
examens oefen, krijg ik rust in
mijn hoofd, omdat ik weet wat ik
kan verwachten." Maar Gijs neemt
ook veel tijd voor ontspanning.
,,Gisteravond ben ik met vrienden
gaan poolen, en ik zit veel te ga-
men. Ik probeer vooral zo weinig
mogelijk te doen. Dan heb ik ook
zo min mogelijk stress."
Duits wordt het lastigste vak
voor Gijs. ,,Ik vind het een moei
lijke taal. Ik begrijp soms de vragen
en de meerkeuze-antwoorden
niet." Daar komt bij dat Gijs dys
lectisch is. ,,Ik moet teksten vaak
twee of drie keer lezen, voor ik ze
begrijp. Leestoetsen zijn daardoor
heel erg vermoeiend. Soms lees ik
een woord verkeerd, maar dan kan
ik niet bedenken welk woord er
wel moet staan. Daardoor moet ik
soms een vraag overslaan. Ik krijg
voor elk examen een half uur extra
tijd, maar dat heb ik bij de oefen
examens nog niet nodig gehad."
ten waar ik zou moeten beginnen.
Voor wiskunde heb ik bijvoor
beeld drie boeken: wat ga je dan
als eerste doen?"
De haviste concentreert zich de
laatste dagen voor de examens
vooral op Management Organi
satie. ,,Dat vak vind ik het moei
lijkst, omdat het veel theorie is.
Toen ik een oud examen maakte,
had ik een 4,7. Dat viel een beetje
tegen." Toch heeft Anne-Ruth er
vertrouwen in dat ze slaagt. ,,Ik
heb geen onvoldoendes. Het moet
wel heel raar lopen, wil ik zakken."
Na de zomervakantie begint
Anne-Ruth aan de hbo-opleiding
verpleegkunde in Breda. ,,Ik heb er
zin in. Het is een praktische oplei
ding, met veel stages en praktijk
lessen: dat spreekt me aan." Deze
zomer doet ze mee aan een vrijwil-
ligersproject in Tanzania:
ze helpt daar kinderen
in een weeshuis. „Ik
wil graag iets nut
tigs doen voor de
maatschappij."
Leren uit een boek vindt Anne-
Ruth Kraamer (16) uit Kapelle
heel erg saai. Maar nu móet ze wel.
In de laatste dagen voor de eind
examens beginnen, heeft de ha-
viste van het Calvijn College zich
opgesloten in huis. ,,Ik hou er niet
van om de hele dag binnen te zit
ten", zegt ze. ,,De afgelopen weken
heb ik nog drie of vier dagen bij de
slager gewerkt, maar ik kan niet al
les uitstellen tot de laatste
dag."Anne-Ruth zit aan tafel in de
woonkamer: laptop opengeklapt,
oortjes in. ,,Met muziek leren is
gezelliger." Ze maakt via internet
eindexamens van vorige jaren. ,,Ik
gebruik de websites
examenflow.nl en examenvoor-
jou.nl. Je ziet welk cijfer je hebt ge
haald, en je krijgt een analyse per
vak: zo weet je op welke onderde
len je slecht scoort. Heel handig,
want anders zou ik echt niet we-
Nu al heeft de RUD minder men
sen in dienst dan waarvoor budget
is: 77,7 fte in plaats van 95,8. In de
begroting 2020 wordt de huidige
krapte op de arbeidsmarkt als een
bedreiging gekenschetst.
Volgend jaar moet de RUD zich
bovendien voorbereiden op de in
voering van de nieuwe Omge-
vingswet. Die vervangt meer dan
25 huidige wetten op het gebied
van onder meer bouwen, wonen,
milieu, natuur en archeologie. Als
de nieuwe wet in 2021 is ingevoerd,
moeten alle vergunningen binnen
acht weken zijn afgehandeld. Nu is
dat vaak nog zestien weken. Tien
procent van de aangevraagde om
gevingsvergunningen wordt nu
niet binnen de gestelde termijn
verleend.
Trainingen
Er zit dus een 'drastische verande
ring van het vergunningenproces'
aan te komen, aldus de begroting
en daarvoor moet de organisatie
volgend jaar al klaar zijn. De mede
werkers zullen trainingen en oplei
dingen moeten volgen en er is een
goed en volledig digitaal systeem
van milieudata nodig. De directie
van de RUD voorziet dat er extra
budget nodig is - waarvoor dan een
Tien procent van de
aangevraagde
omgevingsvergun
ningen wordt nu niet
binnen de gestelde
termijn verleend
begrotingswijziging zal komen - of
dat 'andere keuzes' moeten worden
gemaakt in de taken die kunnen
worden uitgevoerd. De beperkte
capaciteit van de organisatie om
nieuwe taken op zich te nemen
wordt als 'een van de grootste risi
co's' gezien.
De RUD Zeeland is een samen
werkingsorganisatie van de pro
vincie, waterschap Scheldestro-
men en de dertien Zeeuwse ge
meenten. Zeeland telt 8750 bedrij
ven, waarvan 187 met een hoog ri
sico. Jaarlijks voert de RUD onge
veer 1800 controles uit. Verder is de
organisatie verantwoordelijk voor
toezicht en handhaving in zestien
Natura2000-gebieden.
Asbesttaken
In totaal geven de vijftien deelne
mers daar volgend jaar ruim 11,4
miljoen euro aan uit. Dat is acht ton
meer dan dit jaar. De stijging wordt
vooral veroorzaakt doordat de RUD
zich meer met asbesttaken is gaan
bezighouden en met zogeheten
groene inspecties. Daarvoor zijn
twee extra groene boa's (buitenge
wone opsporingsambtenaren) in
dienst genomen. Met 5,4 miljoen
euro is de provincie veruit de
grootste financier van de RUD.
Overigens wacht de RUD nog
een verandering. Het Rijk wil de
uitvoering van taken die vallen on
der het Besluit risico's zware onge
vallen (brzo) landelijk onderbren
gen bij zes milieudiensten. Voor
Zeeland gaat de DCMR (milieu
dienst Rijnmond) dat doen, wel
met voornamelijk inspecteurs die
nu voor de RUD werken. Dat bete
kent dat de brzo-taken in de loop
van dit jaar nog uit de begroting
moeten worden gehaald.
sinus en
Van de 4225 Zeeuwse eind
examenkandidaten doen
2314 leerlingen examen
vmbo. Ruim de helft (1248
leerlingen) doet de ge
mengde of theoretische leer
weg en 1066 leerlingen doen
de basis- of kaderberoeps
gerichte leerweg. Dat blijkt
uit gegevens van de Dienst
Uitvoering Onderwijs
(DUO).De havo heeft 1245
Zeeuwse eindexamenkandi
daten; 707 leerlingen doen
dit jaar vwo-examen.
Vmbo'ers buigen zich op de
eerste examendag over Ne
derlands (basisberoepsge
richte leerweg) of biologie
(kader, gemengde en theore
tische leerweg). De havisten
maken het examen filosofie
en wiskunde en vwo'ers doen
Grieks en scheikunde.
De examenperiode wordt op
23 mei afgesloten met
Spaans, Fries, Turks, Rus
sisch en Arabisch. Die laat
ste drie vakken worden niet
afgenomen in Zeeland. Ne
gentien Zeeuwse leerlingen
doen examen Spaans.
De provincie Zeeland pro
beert eindexamenscholieren,
net als vorig jaar, warm te
maken voor een toekomst in
hun eigen provincie. Alle mid
delbare scholen delen bij
het begin van de examens
pennen uit aan de leerlingen
met daarop een succeswens.
Gijs de Vries (18), Koudekerke
Gijs de Vries uit Koudekerke doet vwo-examen op de SSG Ne-
halennia in Middelburg. foto ruben oreel
Anne-Ruth Kraamer (16),
Kapelle
Anne-Ruth Kraamer uit
Kapelle doet havo-examen
op het Calvijn College in
Goes. FOTO JOHAN VAN DER HEIJDEN
Een op de acht medewerkers
van de Regionale Uitvoerings
dienst (RUD) Zeeland is 62 jaar
of ouder. Als zij met pensioen
gaan, dreigt de Zeeuwse milieu
dienst niet al haar taken meer uit
te kunnen voeren.
Ernst Jan Rozendaal
Terneuzen