II
NIEUWS 15
'Geen zin? Tóch maar doen!'
donderdag 9 mei 2019
Eén fles natuurazijn kan honderden vrouwen
redden van baarmoederhalskanker. De Female
Cancer Foundation roept dat al jaren, maar krijgt nu
ook steun van Albert Heijn, die een speciale fles azijn
in zijn schappen zet.
Hanneke van Houwelingen
Leiden
Natuurazijn. We mengen het door de
sla, gebruiken het als wasverzachter,
schrobben de badkamer ermee
schoon, maar in ontwikkelingslan
den heeft het keukenmiddeltje een
heel andere functie. Azijn kan het
verschil maken tussen leven of dood.
De gepensioneerde hoogleraar gy
naecologie Lex Peters gebruikt de
vloeistof om baarmoederhalskanker
op te sporen en te behandelen.
Het is een onbekende, maar dood-
simpele en goedkope behandeling,
vertelt Peters. ,,Met een wattenstaafje
breng je azijn aan op de baarmoeder-
mond. Wanneer het weefsel wit
kleurt - normaal is dat roze - is dat
een signaal: hier zijn snel delende
cellen aanwezig. Dat zijn cellen die
zich kunnen ontwikkelen tot kan
kercellen. Je behandelt de plek met
vloeibare stikstof, zodat de afwij
kende cellen worden bevroren. En
klaar! Er groeien gezonde cellen voor
terug. Vergelijk het met de behande
ling van wratten.''
Supermarkt
Met zijn stichting Female Cancer
Foundation hielp de gynaecoloog al
meer dan honderdduizend vrouwen
in Afrika en Azië, maar dat is niet ge
noeg, vindt hij. ,,De ziekte moet de
wereld uit." Jaarlijks krijgen een half
miljoen vrouwen baarmoederhals
kanker. Ongeveer de helft van hen
overlijdt aan de ziekte. Zijn stichting
liet een fles natuurazijn ontwerpen,
genaamd Miracle Life Saving Vine
gar, in de vorm van een vrouwelijk li
chaam. Die staat vanaf moederdag
een week lang in de schappen bij Al
bert Heijn-supermarkten. De volle
dige opbrengst - 1,50 per fles - gaat
naar het goede doel.
De arts wordt gedreven door een
ontmoeting in de jaren '70, toen hij
als tropenarts in Kenia werkte. Hij
kreeg een moeder van drie kinderen
op zijn spreekuur met baarmoeder
halskanker. ,,Ik zag het meteen: de
Het zorgt voor een
enorm stigma bij deze
vrouwen, alsof de
ziekte hun schuld is
baarmoederhalskanker was verge
vorderd. Het enige wat ik haar kon
meegeven waren middelen om geen
pijn te hebben. Deze vrouw had geen
idee wat haar te wachten stond.'' Hij
ziet haar nog weglopen: één kind op
de borst, de ander op de rug en de
derde aan haar hand. De dood tege
moet.
Naast zijn werk in het Leids Uni
versitair Medisch Centrum bleef hij
zich inzetten voor de stichting. Hij
reisde naar onder meer Kenia, India
Oeganda, Indonesië, Ghana, Malawi
en Bangladesh om vroedvrouwen en
verplegers te leren de azijntest af te
nemen.
Baarmoederhalskanker wordt ver
oorzaakt door het Human Pailloma
Virus (HPV). Het virus is besmette
lijk en wordt vooral via geslachtsge
meenschap overgedragen. Maar daar
wil Peters niet te veel nadruk op leg
gen. ,,Het zorgt voor een enorm
stigma bij deze vrouwen, alsof de
ziekte hun schuld is. Ze worden uit
huis gezet en sterven op een afgele
gen plek."
Kostbaar
In Nederland krijgen vrouwen vanaf
30 jaar elke vijfjaar een oproep om bij
de huisarts een uitstrijkje te laten
maken. Naar schatting overlijden
jaarlijks honderd van hen omdat zij
niet deelnamen aan het bevolkings
onderzoek. ,,Vreselijk én onnodig'',
zegt Peters. ,,We zijn als medische
wereld nog altijd niet in staat om
deze vrouwen te bereiken. Hetzelfde
geldt voor de groep mensen die zich
niet wil laten vaccineren. Terwijl we
met vaccinaties zo veel hebben be
reikt in de wereld: het einde van pok
ken, het einde van polio, bijna het
einde van de mazelen.''
Een uitstrijkje is in landen als
Ghana of Malawi te kostbaar. Daar is
laboratoriumonderzoek en hoog op
geleid personeel voor nodig. ,,Boven-
dien komen deze vrouwen niet terug,
wanneer de uitslag iets afwijkends
aantoont. Ze moeten enorme afstan
den afleggen om bij het ziekenhuis te
komen, moeten voor de kinderen
zorgen, kunnen een dag niet werken
en hebben vaak toestemming nodig
van hun echtgenoot. We hebben
vaak maar één kans om hen te hel
pen. Eén! En die pakken we.''
UITSTRIJKJE
GO
M T Lex Peters traint op verschillende plekken artsen en
verpleegkundigen in de omgang met de azijntest. fotos fcf
Natuurazijn helpt in de strijd
tegen baarmoederhalskanker
-Lex Peters, emeritus hoogleraar
gynaecologie
De Miracle Life Saving Vinegar is
te koop van 13 tot 20 mei.
AMSTERDAM Jennifer
Hoffman, bekend van tv-hit
De Luizenmoeder, liet de op
roep van haar huisarts om
een uitstrijkje te laten maken
een jaar in de la liggen. Ge
makzucht, vergeetachtig
heid? Hoffman weet het niet
meer. ,,De uitslag was niet
slecht, maar ook niet goed.
Ze vonden onrustige cellen.
Ik heb dokter Lex gebeld en
gevraagd of ik me zorgen
moest maken'', zegt Hoff
man over het onderzoek, nu
zeven jaar geleden.
Uit voorzorg werd een plakje
van haar baarmoedermond
weggebrand. „Binnen een
kwartiertje stond ik weer
buiten. Toen heb ik me wel
gerealiseerd hoeveel geluk
ik heb dat ik hier geboren
ben. Ik was er op tijd bij."
Als ambassadeur van de
Female Cancer Foundation
bezocht ze een project op
Bali, waar vrouwen uit ach
terstandsgebieden werden
gescreend op baarmoeder
halskanker. Ongeveer één
op de tien vrouwen werd be
handeld met de azijn-stik-
stofmethode. Door de lage
weerstand van deze vrou
wen ontwikkelt het HPV-
virus zich gemakkelijker tot
kanker en is het overlijdens-
percentage vele malen
hoger dan in Nederland. ,,Ik
dacht steeds: waarom be
staat deze ziekte nog? De
oplossing is gekmakend
simpel. Deze vrouwen zijn
voor honderd procent te ge
nezen. Als je er maar op tijd
bij bent.''
Hoffman beschrijft hoe ze bij
een training van zorgperso-
neel was, die met uitgeholde
appeltjes en varkensvlees
een baarmoedermond had
den nageknutseld. „Kennis
overdracht is zó belangrijk."
Ze hoopt dat de azijnactie,
komende week in de Albert
Heijn-filialen, tot denken
aanzet. ,,Ook vrouwen in Ne
derland moeten begrijpen
hoe belangrijk het uitstrijkje
is. We zijn bevoorrecht dat
we een terugkerend bevol
kingsonderzoek hebben.
Dus als je geen zin hebt in
een onderzoek om kwart
over acht maandagochtend,
zoals ik had, zou ik zeggen:
tóch doen!"
Jennifer Hoffman met de
Miracle-azijn. foto carin ver-
BRUGGEN EN FERRY DRENTHEM SOESMAN
