Krante
mCSÏ f5*
Subsidies voor innovatieve boeren
I8+I9
Sinfonietta
String
Zeel
m
8 ZEELAND
Veel dode vogels in nesten, druk bij opvang
Streektaal
mei 2019
grotekerkveere.nl
Iien oudste klein
dochter ei op 'n
middelbaere schole
ezete waer of bie eêl vee les
sen enkelt Engels wier es-
proke. In noe stedeêrt ze in
Rotterdam in gaet aoles in 't
Engels. Ik vertaale dit nie
uut groósig'eid, m3 omdat 't
past in dit stikje streektael.
Want julder 't misschien 3
op'emorke, m3 van de
krante motte de stikjes in de
Zeêuwse taele kleiner ore,
omdat ze toch bienae nie
elezen ore. In plekke daevan
gae ze noe 't Engels 'pro
mote'. Dat wier mien dude-
lijk emaekt bevobbeld in de
PZC van zaeterdag 6 april,
de bielaehe Zeêland. Bie 'n
groóte foto van kaerels mit
kreeften (kan 't Zeêuwser?)
stieng 'n ver'aeltje over
foodbloggers, influencers in
blogger Myra die 'n groóte
community achter d'r eit.
Toe dat ik dat las, gieng ik de
rest van de bielaehe m3 's
wat beter düleze in kwam
bie 'n stik over joenge be-
drieven in Zeêland. Dan k3
je zie, dat de start-ups divers
bin.
Binnetasse
De bedriefjes van studenten
motte netuurlijk om te be-
hinnen biezondere naemen
Seasy van de HZ brocht
z'n preducten 't beste an de
man, in Green Straw won de
twidde pries. De darde pries
was vó Aqua2Aware. D'r
waere ok bedrieven van
middelbaere scholieren in
daer ei je bevobbeld Pillows
and more.
't Was varder best leutig,
zó gedreve as de joenge
ondernemers bin mit ulder
"aqua2ware recyclebare"
waeterflessen of mit 'n bin-
netasse mit aomè aparte
vakjes wat dan 'n B-pocket
is. Jao, scholieren bin ne-
tuurlijk medèrn, die deeje
ok 'n onderzoek naer verti
cal farming. 't Bleek te gaen
over temaoten, die in rekken
bove mekaore ekweekt ore.
Eêne van 't bedrief Own
Green uut Aemstie noemde
't 'n eêl wetenschappelijk
onderzoek in dan is 't nie
raor 3 j't over vertical far
ming eit. Ik behriepe noe
beter wat de juffrouw in de
super tehen de vrouwe zei
toe dat ze de aevermout nie
kon vinde: Dae mó je vó ge-
leêrd Want ze zocht 't bie
de meelpreducten, m3 z'ao 't
motte zoeke bie de ontbij-
tartikelen. Kiek, om de
krante te kunne lezen mot je
ok geleerd In dan is 't ok
nie zó raor as die aolsm3
minder elezen oort. Noe ik
d'r over düdienke is 't mis
schien nie zó aarg as de
brexit dühaet. Dan is t'r 'n
kleine kans dat ons wi 'n
bitje meer onze eihe tael gae
gebruke.
Dienk m3 nie dat Engel
sen eên woordje Nederlands
perbeere te spreken. Wat dat
anbelangt bin Duitsers mee-
haender, dat kan'k op Re-
nisse goed maarke. Ze ver-
stae je meêstentieds goed in
ze perbeere onze tael 'n bitje
mee te praeten. Ze wille
zaalfs wè op Renisse wone,
ze vinde ier rust genocht. In
ze leze mien streektaelstik-
jes, ze mien vertaald.
Bij De Mikke in Middelburg worden
nestjes met jongen gebracht waarvan
de ouders dood zijn gegaan. De oor
zaak: gif. „Iedereen pakt tegenwoordig
snel een bestrijdingsmiddel, maar wij
roepen echt op om daarmee te stop
pen, want je ziet bijna geen mezen
meer vliegen in de tuin." Het Cen
trum voor Landbouw en Milieu (CLM)
is inmiddels een groot onderzoek ge
start naar de massale mezensterfte.
Het kennis- en adviesbureau heeft
eveneens signalen dat het gif dat wordt
gespoten de vogels fataal wordt en
roept mensen op contact op te nemen
na het vinden van een dode mees.
Ad Walrave zette een foto van de
vier dode mezen uit zijn tuin op ver
schillende Facebookbookpagina's. Er
kwamen tientallen reacties op binnen.
Ook van Zeeuwen die hetzelfde had
den meegemaakt en eveneens broed
sel hadden aangetroffen in de nestjes.
Veel vingers wezen meteen naar het
gif dat wordt gebruikt om de buxus-
mot te bestrijden. Walrave heeft het
ook gelezen. ,,Maar de oorzaak weten
we niet zeker. Er staan hier in de om
geving wel buxussen die aangevreten
zijn, maar voor zover ik weet wordt er
geen bestrijdingsmiddel gespoten.
Maar die vogels vliegen natuurlijk wel
heel de buurt af op zoek naar voedsel."
De rupsen van de buxusmot worden
graag gegeten door verschillende vo
gels, waaronder de kool- en pimpel
mees. Het Centrum voor Landbouw
en Milieu gaat dode, jonge mezen ana-
Iedereen pakt
tegenwoordig snel een
bestrijdings-middel
li
lyseren om zo meer te weten te komen
over mezensterfte. „Daardoor kunnen
we meer zeggen over de relatie tussen
buxusmotbestrijding en de bestrij
dingsmiddelen die we in de mezen
vinden."
Acht eitjes
Walrave heeft al zo'n zes jaar een nest
kastje hangen in zijn tuin. ,,Officieel
goedgekeurd, door de Vogelbescher
ming. De laatste twee jaar is het pet."
Maandag trof hij vier dode koolmee-
sj es aan in het nest. Een jaar eerder was
het nest met acht eitjes verlaten. ,,Het
is vervelend maar het is ook een beetje
de natuur natuurlijk. Deze waren al re
delijk volgroeid, nog een weekje, dan
hadden ze wel naar buiten gekeken en
waren ze uitgevlogen. Je hoopt na
tuurlijk dat het broedsel uitkomt. We
hebben de afgelopen weken veel acti
viteit gezien, maar na zes dagen zagen
we niks meer gebeuren en zijn we
maar eens in het kastje gaan kijken."
Een herkenbaar verhaal, zegt Lou-
werse van De Mikke.
Walrave heeft het kastje inmiddels
schoongemaakt. „Misschien dat er nog
een laatbloeier komt die nog een
nestje wil maken."
WM.
De investeringen moeten zorgen
dat bedrijven rendabeler en duur
zamer worden, waardoor de con
currentiepositie van de Zeeuwse
landbouwsector verbetert.
Eén van de subsidies moet boe
ren ertoe verleiden te investeren in
maatregelen op het gebied van wa
tergebruik in hun bedrijf. Brussel
stelt hiervoor ruim i miljoen euro
beschikbaar. De provincie Zeeland,
waterschap Scheldestromen en het
Rijk leggen hier in totaal 500.000
euro bij. De regeling is vooral be
doeld voor de aanschaf van mo
derne installaties en machines.
Eén van de
subsidies is bedoeld
voor investeringen
in watergebruik
Naast deze subisidie op het ge
bied van watermanagement is een
algemene innovatiesubsidie van 1,7
miljoen euro beschikbaar. Het gaat
om ruim 7 ton EU-geld, waar de
provincie 1 miljoen euro bijlegt. De
maatregelen moet bijdragen aan
verbetering van het milieu, kli
maat, volksgezondheid en biodi
versiteit.
Ten slotte is er Europese subsidie
van 1 miljoen euro beschikbaar ge
steld voor projecten die specifiek
bijdragen aan de overgang
naar duurzame landbouw en/of de
bevordering van biodiversiteit in
het agrarisch gebied. Bij de subsi
dieverordeningen is een lange lijst
gevoegd van maatregelen die voor
een overheidsbijdrage in aanmer
king komen. Het gaat dan bijvoor
beeld om moderne zaai- en grond
bewerkingsmachines en systemen
om beter om te gaan met klimaat
verandering zoals nachtvorstpro
pellers in de fruitteelt.
Amsterdam
Sinfonietta
woensdag 8 mei 2019
GO
Henk Blom
In deze rubriek
belichten we
wekelijks een
Zeeuws dialect.
Deze keer een
verhaal van Henk
Blom in het
Schouws.
Beluister de ge
sproken rubriek op
pzc.nl/streektaal.
'Mezen dood door
gif buxusmot'
Zijn chemische bestrijdingsmidde
len tegen de buxusmot de koolme
zen in de tuin van Ad Walrave fataal
geworden? De Vlissinger heeft zelf
geen idee, maar bij Vogelopvang
De Mikke denken ze van wel. ,,Er
worden veel mezen gebracht", ver
telt Coby Louwerse. „Vorig jaar was
dat ook al zo, maar nu nog meer.
Op Facebook zie ik ook veel mel
dingen voorbijkomen over dode
koolmeesjes."
Maurice Steketee
Vlissingen
>,'fWLirêi
-Coby Louwerse, De Mikke
■-1**
M Het dode
nest met kool
mezen. foto ad
WALRAVE
- - -
Agrariërs in Zeeland kunnen
weer intekenen op subsidies
voor vernieuwing en moderni
sering van hun bedrijf. In totaal
gaat het om 4,2 miljoen euro af
komstig van de EU, provincie,
waterschap en Den Haag.
Theo Giele
Middelburg
TICKETS PROGRAMMA:
GROTE
KERK
VEERE
ZEEUWSE
CONCERT
ZAAL
VEERE
MET DANK MN: U-U T" ItactEMiMhe -I
BankGiroLoten'ï H vbb&b "SS
