24 NI
INTERVIEW DANIËL VERLAAN, INTERNETJOURNALIST^
Als kind zat hij op zijn kamer in Roosendaal al computers uit elkaar te schroeven. Nu doet Daniël Verlaan onderzoek naar de
duistere kant van het internet. Zijn doel: misstanden aan de kaak stellen én voor bewustwording zorgen.
Hij gaat undercover
in geheime online
netwerken, spoort
datalekken op en
dompelt zich on
der in de wereld
van criminele hac
kers. Oud-Roosendaler Daniël Ver
laan (30) opereert als techjournalist
bij RTL Nieuws in de duistere kroch
ten van het internet. Hij werd dit jaar
bekroond met twee prestigieuze,
journalistieke prijzen én is bezig met
een boek. 'Ik kan niet tegen onrecht'.
Daniël Verlaan werkt pas een paar
dagen bij RTL als hij in 2015 zijn eer
ste primeur heeft: een vreemdgan-
gerssite is gehackt en de persoonlijke
gegevens van honderden Nederlan
ders liggen op straat. Het blijkt het
begin van vele ontdekkingen. Zo
weet hij maandenlang te infiltreren
in een wraakpornonetwerk, waarin
ruim tweeduizend jongens afbeel
dingen en video's delen van meisjes,
inclusief hun naam, woonplaats en
sociale mediaprofielen.
Veel impact heeft ook zijn verhaal
over de Nederlandse handbalsters.
De journalist - die als kind al compu
ters uit elkaar schroeft - vindt op in
ternet beelden van de sporters in een
saunakleedkamer. De politie ver
denkt nu de eigenaren van het hei
melijk filmen van bezoekers. Recen
ter haalt hij het nieuws met een fout
bij jeugdzorg in Utrecht; dossiers van
duizenden kinderen zijn gelekt. ,,Met
heftige details over misbruik en zelf
moordpogingen."
,,Soms via een tip, zoals bij de hand-
balsters. Iemand kwam op een por
nosite de beelden tegen. De jeugd
zorgdossiers zijn aangeleverd door
twee klokkenluiders die wilden
waarschuwen voor onzorgvuldig
heid in deze sector. Verder houd ik de
uithoeken van het internet in de ga
ten. Zo kwam ik ook terecht bij dat
wraakpornonetwerk, maar ook een
netwerk waarin mannen gestolen
privéfoto's van jonge meisjes delen."
,,Je moet vaak zelf materiaal aanleve
ren. Ik schakelde daarvoor de hulp in
van een erotisch model, met een jong
uiterlijk." Lachend: ,,Dat was een
gekke declaratie." Weer op serieuze
toon: ,,Soms kan het maanden duren
voor ik precies weet wat er in een on-
linegroep speelt en hoe ze te werk
gaan. Zo kwam ik in een ander net
werk, van gluurders die onder rokjes
filmden, er pas na een tijdje achter
dat ze camera's in hun schoenen ver
stopten."
vim
,,Een vrouwelijke collega spreekt met
de slachtoffers, ik ben daar niet em-
pathisch genoeg voor. Ze schrikken,
weten meestal van niets. Maar ieder
een gaat er anders mee om; de een
vindt het fijn om op de hoogte te
zijn, bij de ander zet je het leven op
z'n kop. Het blijft lastig, daarom zijn
we heel voorzichtig. Bij jeugdzorg
hebben we bijvoorbeeld geen slacht
offers ingelicht, omdat het om een
kwetsbare doelgroep gaat."
,,Bijna alles wat ik doe, mag niet.
Maar ik doe het vanwege een maat
schappelijk belang. De juristen van
RTL zijn nu mijn beste vrienden. Zij
geven bij elk verhaal advies; hoe han
delen we zo ethisch mogelijk?"
,,Ik kan daar redelijk goed tegen. Voor
een verhaal dat we binnenkort publi
ceren, ben ik op aandringen van de
hoofdredactie wel naar een psycho
loog gegaan. Maar dat waren ook heel
nare beelden. Toch weegt het niet op
tegen mijn drijfveer: onrecht aanpak
ken. Dat dossiers van jeugdzorg, met
daarin uiterst gevoelige informatie,
zomaar op straat liggen. Ik kan daar
echt boos over worden."
,,Het zit in me. Als vroeger op school
iemand gepest werd, was ik de eerste
die er iets over zei. Het klinkt wat
zwaar, maar onrecht aanpakken,
voelt als een roeping. Ik zou met mijn
kennis van het internet veel geld
kunnen verdienen in de security,
maar dan is de impact van mijn werk
veel minder groot."
,,Ik zie het als mijn taak om misstan
den aan de kaak te stellen en bewust
wording te creëren. De politie is er
om verdachten op te pakken. Het
conflicteert weleens. Gisteren kreeg
ik nog een telefoontje, of we infor
matie willen delen. Dat doen we niet
altijd; de hoofdredactie bekijkt het
per keer. We zijn geen verlengstuk
van de politie."
,,Er is veel onwetendheid. Er zijn
mensen die geen betaalapp op hun
telefoon gebruiken, uit angst voor
hackers. Terwijl het via de computer
onveiliger is. En dan heb je mensen
die zeggen: bij mij is niets te halen.
Totdat iemand je naaktfoto's steelt of
laptop gijzelt. Ik wil laten zien hoe je
zo veilig mogelijk online kunt zijn."
Ik houd niet
van buiten,
ook niet zo
van mensen
PASPOORT
,,Het is vleiend en een bevestiging
dat techjournalistiek serieus wordt
genomen. Maar het is ook ongemak
kelijk. Ik houd niet van buiten, ook
niet zo van mensen. Ben wantrou
wend. Dat heeft vast met mijn werk
te maken."
maandag 6 mei 2019
GO
'Bijna alles wat ik op
internet doe, mag niet'
Jamaica Vink
Hilversum
Hoe ontdek je deze misstanden?
Hoe infiltreer je in zo'n netwerk?
mi&%'
i V M
In de verhalen komen slachtoffers
aan het woord. Hoe reageren zij?
Begeef je je juridisch op glad ijs?
Je ziet veel narigheid. Hoe ga je
daarmee om?
Dat niet tegen onrecht kunnen,
waar komt dat vandaan?
Zit je soms niet op de stoel van de
politie?
Waarom is bewustwording belang
rijk?
Daniël Verlaan:
„Onrecht aanpakken,
voelt als een roeping.''
FOTO MARCO KEYZER/PIX4PROFS
Daniël Verlaan.
Geboortedatum: 11 februari 1989.
Geboorteplaats: Luxemburg, ver
huisde op zijn derde naar Roosen
daal.
Woonplaats: Utrecht.
Opleiding: Norbertuscollege in Roo
sendaal en School voor Journalistiek
in Utrecht.
Carrière: werkte als freelancer, was
daarna techredacteur bij Nu.nl en
maakte in 2015 de overstap naar RTL
Nieuws. Deze week werd bekend dat
Verlaan in 2020 een boek uitbrengt
over de duistere kant van het web.
Prijzen: Verlaan won dit jaar de
Loep, de prijs voor de beste onder
zoeksjournalistiek, voor zijn verhaal
over het wraakpornonetwerk. Vorige
week sleepte hij de Tegel binnen; de
belangrijkste journalistieke prijs van
Nederland.
Je won onlangs de Tegel én de
Loep. Wat vind je van al die aan
dacht?
