16 NIEUWS
Sinds woensdag is Eindhc
Joep de Groot topman van
zorgverzekeraar CZ, met 3,6
klanten een van de grootste ii
Nederland, ook in Zeeland. H
met een heldere boodschap:
zorgkosten worden te hoog.
f e stijging van de
zorgkosten is eco-
Mnomisch niet
meer op te bren
gen. Het verdringt
andere uitgaven, aan politie, leger
of onderwijs, die we ook nodig
hebben. De kosten slaan we om in
premies. Bij ongewijzigd beleid
vrees ik dat die te hoog gaan wor
den. Waarmee we de kern raken
van ons zorgstelsel, solidariteit.
Willen we dit nog wel met z'n al
len gaan betalen?"
Met deze waarschuwing begon
Joep de Groot (48) woensdag aan
zijn taak als bestuursvoorzitter
van zorgverzekeraar CZ. Hij volgt
Wim van der Meeren op, een in
vloedrijke zorgbestuurder.
De Groot maakt zich niet alleen
druk over de oplopende kosten,
maar ook over het toenemende te
kort aan personeel. ,,Doorgaan op
deze weg is heilloos. Maar als we
alleen zouden focussen op de kos
ten zouden we iets anders missen,
namelijk de enorme krapte aan
zorgprofessionals. Als we de ma
nier waarop we de zorg inrichten
niet veranderen, hebben we straks
te weinig personeel."
,,Dat is het eerlijke verhaal. De gra
fieken laten zien dat bij ongewij
zigd beleid de zorgkosten met 30
procent zullen stijgen. Daar zit
ook een technologieversnelling in.
Dan kom je op het moment dat je
echte keuzes moet gaan maken.
Wat is nog mogelijk? Je moet op
nieuw kijken naar de vergoeding
en naar de manier waarop we onze
verzorging inrichten. Is dat nog de
beste manier? Kunnen we met an
dere behandelingen zware ingre
pen vervangen die nu standaard
zijn? De beroepsgroep houdt soms
te lang vast aan oude standaarden
waarvan je je soms kunt afvragen
of dat de meest effectieve en effi
ciënte vorm is. De richtlijnen
schrijven wij niet, maar we moe
ten dat wel feller gaan bespreken.
Een euro kan maar één keer kan
worden uitgegeven."
,,Mensen accepteren verrassend
veel als we laten zien waarom een
operatie niet altijd de beste oplos
sing is. Ziekenhuis Bernhoven in
Uden geeft daarvan een mooi
voorbeeld met zijn keuzehulpen.
Daar legt men de patiënt uit wat
de keuzes zijn voordat er geope
reerd wordt. Een kwart van de pa
tiënten zegt na die uitleg: 'liever
niet opereren'. En niet vanwege de
kosten, maar omdat niet opereren
de beste zorg is."
De Groot wijst erop dat het groot
ste deel van de kostenstijging gaat
naar langdurige zorg aan ouderen,
thuis of in verpleeghuizen. ,,Dat is
hartstikke waardevol, maar hoe
veel daarvan moet collectief gefi
nancierd worden? Dat is voor een
belangrijk deel een politieke dis
cussie, maar die moeten we wel
durven voeren. Ons mooie stelsel
zit zo in elkaar dat de verantwoor
delijkheden voor iedereen helder
zijn. Maar als je echt iets wilt be
reiken moet je dat toch met elkaar
doen. Collectief snappen we dat de
groei eruit moet. Maar individueel
We moeten af en toe
paal en perk stellen
aan vergoedingen
hebben we toch de neiging om het
tekort bij de buurman te halen.
Dat kan niet meer. We zullen met
elkaar moeten zeggen: de groei
gaat naar nul, hoe lossen we dat
op? Veel discussies in de zorg gaan
uiteindelijk over macht, wie moet
het doen? Ik zou zeggen: laten we
het gewoon maar doen. Ook in dit
stelsel kunnen we dat organiseren.
Ziekenhuizen, zorgverzekeraars
en patiënten kunnen echt wel met
elkaar een goede discussie voeren
over hoe het zorglandschap er
straks uitziet en nadenken over de
consequenties. Gooi het niet naar
Den Haag met de boodschap: los
dit voor ons op."
Zorgverzekeraars krijgen vaak
de rol van boeman toegespeeld.
Bijvoorbeeld als patiënten een
bepaald medicijn of een behan
deling niet vergoed krijgen.
,,Dat ligt aan onze rol in het stelsel.
We moeten af en toe paal en perk
stellen aan vergoedingen die men
sen om goede redenen graag wil
len. Dat betekent dat we soms
'nee' moeten zeggen. Soms op ba
sis van de regels: is het wel of geen
toegelaten zorg? Daar gaan zorg
verzekeraars niet over, dat is een
misverstand. Soms vanwege een
afweging van kosten en efficiëntie.
We zijn er niet alleen voor de zorg
van vandaag, ook die van morgen."
,,Dit is geen sector die bezuinigt.
De geldkraan is de afgelopen jaren
niet dicht gegaan, maar juist
steeds verder opengezet. We zijn
met z'n allen meer gaan uitgeven
aan zorg. De rol van de verzekeraar
die op het geld past lijkt me eer
baar. In sommige regio's is nu al
een tekort aan huisartsen, terwijl
het aantal chronische patiënten
dat op hen afkomt, toeneemt. Als
we hen 'laten tekenen bij het
kruisje' zouden we geen bijdrage
leveren aan zorg die op de lange
termijn toekomstbestendig is. We
moeten echt gaan nadenken over
een andere inrichting van de
zorg."
,,In veel sectoren wel, maar bij de
zorg zit dat veel genuanceerder in
elkaar. Het blijft uiteindelijk men
senwerk. Je kunt de huisarts niet
digitaliseren. Maar wel enkele ta
ken, zodat er ruimte vrijkomt. Di
gitalisering heeft een belangrijke
rol bij het anders inrichten van ta
ken. Bijvoorbeeld in de geestelijke
gezondheidszorg. Het gaat er niet
zozeer om dat we alles digitaal
willen doen. Maar het maakt tijd
vrij die we kunnen benutten voor
de patiënten met zwaardere klach
ten."
,,We moeten kijken naar de verde
ling. Niet: we moeten naar een x-
aantal ziekenhuizen, maar wel kij
ken naar concentratie en sprei
ding. Je zou operaties aan prostaat
kanker in twee of drie centra in
Nederland moeten doen, dan
wordt de kwaliteit beter. Het
tweede aspect is dat een zieken
huis een expertisecentrum is. Je
kunt moderne technologie ook
deels naar de huisarts brengen, of
zelfs naar de patiënt. Dat hoeft niet
allemaal op één fysieke plaats. Wat
kan verantwoord en zo dichtbij
mogelijk? Het zoeken naar die ba
lans staat voor de komende jaren
op de agenda."
,,Zorg is geen markt, maar er is wel
gereguleerde marktwerking. Er zit
een vorm van inkoop en verkoop
in en onderhandelingen. Dat is de
kern van het spel. Maar als we het
alleen hebben over platte prijscon
currentie doen we rare dingen.
Zorg is veel te belangrijk om het
daarover te hebben. Uiteindelijk
spreken we met elkaar af welke
kwaliteit van zorg we willen en in
welke volumes. Dat is wel degelijk
een uitruil van waarde en geld. Je
mag dat noemen wat je wilt. Het
draait er toch om dat wij met 3,6
miljoen verzekerden een massa
hebben waardoor wij met het zie
kenhuis als strategische partner
kunnen spreken over de toekomst
van de zorg."
PROFIEL
vrijdag 3 mei 2019
VL
Arnold Mandemaker
Tiburg
Hoe denkt u de kosten te beteu
gelen nu de vraag naar zorg al
leen maar toeneemt, vooral van
wege de vergrijzing. Die gaat
pas na 2030 afvlakken. Plus nog
eens de komst van vaak dure
nieuwe behandelingen?
Zullen mensen accepteren dat
zij een behandeling niet krijgen
om dat het te duur is?
Zorgverleners klagen over de
contracten die zij moeten afslui
ten met zorgverzekeraars. Zorg
verleners vinden dat ze moeten
tekenen bij het kruisje en bezui
nigingen moeten accepteren.
CZ zet in op digitalisering van de
zorg. Is dat het toverwoord?
U heeft gezegd dat er 'een slag
gemaakt moet worden' in de
concentratie van ziekenhuizen.
Wat bedoelt u daarmee?
Is zorg wel een markt?
Joep de Groot voor de ingang
van het hoofdkantoor van CZ in
Tilburg.
FOTO MARIE-THERESE KIERKELS BEELD WERKT
Joep de Groot (48) is geboren
in Eindhoven. Hij ging naar het
Bisschop Bekkers College,
het huidige Frits Philips ly
ceum en studeerde bestuur
lijke informatiekunde in Til
burg. Daarna werkte hij onder
meer bij CZ, DSM en zijn
eigen adviesbureau The Es
sence Consulting. In 2010
keerde hij terug bij CZ als be
stuurder van participatie- en
innovatiemaatschappij Cbusi-
neZ. Hockey is zijn passie. Hij
was van 2017 tot april dit jaar
voorzitter van hockeyclub
Oranje-Rood. Die functie
moest hij tot zijn spijt opgeven
vanwege zijn benoeming tot
bestuursvoorzitter van CZ. Hij
blijft wel keeper in een senio
renteam. Hij is getrouwd en
heeft twee kinderen, een jon
gen en een meisje.