v v! m
'Het is beter zo. Voor nu'
eigenlijk?
"V..S,
Hv,
ZEELAND 11
WlM:W^W
'O,
T -- l&'WÊ 9
Ql
^Duitse borlogsbeg?aaf-:?
-f -4"x 1)
:jjj Mm
OORLOGSMONUMENT
Het waren ook
slachtoffers.
Door hun eigen
stommiteit,
maar toch
Wond dichtmaken
Sluijs snapt het. ,,Door mijn opa
zijn die van anderen er niet meer.
Maar we zijn 75 jaar verder. Het is
wel eens tijd dat we de wond
dichtmaken. Met zijn allen, sa
men. Als je er niet over mag pra
ten, blijft de kloof tussen goed en
kwaad bestaan. Mijn opa zal vast
geen lieverdje zijn geweest. Hij
heeft ongetwijfeld dingen gedaan
die niet door de beugel konden.
Maar dit is de realiteit."
In het dagelijks leven is Sluijs
politieagent. „Tijdens mijn werk
heb ik geleerd dat een verhaal al
tijd twee kanten heeft. Als ik bij
een vechtpartij kom en ik tref als
eerste iemand aan die helemaal
onder het bloed zit, dan ben je ge
neigd te denken dat hij het slacht
offer is. Maar misschien was hij
wel de dader. Je moet altijd verder
kijken."
,,Kijk, ik zou ook liever vertellen
dat mijn opa in het verzet zat. Ie
dereen wil dat zijn opa een held is.
Dat was de mijne niet. Maar hij is
wel gesneuveld, met nog talloze
anderen. Niemand zat op die oor
log te wachten, ook zij niet. Zij wa
ren ook liever bij hun gezinnen ge
bleven. Zij waren óók slachtoffers."
De meesten hadden
weinig intellectuele
bagage. Het waren
sukkels
^A/
few v
'A/
A/
/^A 1
v Ja
O,
vrijdag 3 mei 2019
GO
plaats Ysselsteyn, waar An
tonie Theuns begraven ligt.
FOTO RENÉ MANDERS
V- :v „■AvV;*s:
r a f"y.
Martin Timmerman (rechts) en Martijn Neele van Timmer
mans Natuursteen bezig met drie grote marmeren panelen met
de namen van alle oorlogslachtoffers. foto marieke mandemaker
Op de dag dat de doden
van de oorlog worden
herdacht, wordt bij de
Nieuwe Kerk in Zierikzee een
nieuw oorlogsmonument ont
huld. Initiatiefnemer is Wim de
Vrieze, het oorlogsgeheugen
van Schouwen-Duiveland. Eer
der regelde hij een dergelijk oor
logsmonument in Haamstede.
Op het monument komen de
namen van 218 Schouwen-Duive-
landers die tijdens de Tweede
Wereldoorlog zijn gesneuveld. ,,In
concentratiekampen, tijdens
dwangarbeid, op zee. Ook de
mensen die na de oorlog op een
landmijn zijn gelopen of die om
kwamen omdat ze niet van de
rotzooi konden afblijven, heb ik
meegerekend. Een boer in Bru,
een jonge verpleegster in Noord-
gouwe. Nog meer zinloze doden
dan we al hadden."
Het was De Vrieze die bedacht
dat onder die 218 namen ook de
namen konden staan van negen
Schouwse collaborateurs: men
sen die sneuvelden in vijandelijke
dienst. ,,Dat waren ook slachtof
fers, vond ik. Door hun eigen
stommiteit, weliswaar, maar toch.
Mensen maken fouten. Dat is nu
niet anders."
Onder de namen komt nu een
regel waarin staat dat ook negen
Schouwen-Duivelanders sneuvel
den in vijandelijke dienst. De
Vrieze heeft daar vrede mee.
-Wim de Vrieze
,,Door mijn onderzoek heb ik een
genuanceerd beeld van mensen
die de andere kant kozen, dus
wat mij betreft had het gekund.
Maar ik snap ook wat de bezwa
ren zijn. En we hadden geen zin
in negatieve publiciteit. Dus ik
denk dat het zo beter is. Voor nu."
Het oorlogsmonument wordt
onthuld op zaterdag 4 mei om
16.00 uur bij de Nieuwe Kerk in
Zierikzee.
sneuvelden, maar dan in vijande
lijke dienst.
De namen van de negen
Schouwen-Duivelanders
die in dienst van de Duit
sers omkwamen, staan
niet op de marmeren ge
denkplaten. Voor hen is er
een algemene zin onder
aan één van de platen.
FOTO MARIEKE MANDEMAKER
het dubbele verdienen. Dan was de
keuze gauw gemaakt."
Het verschil met veel landgenoten is
dat Theuns met de NSB doorging,
ook toen in 1942 de Jodenvervolging
-Jop Steenhof de Jong
begon. Ook Theuns' echtgenote was
lid van de NSB, ontdekte Steenhof
de Jong. En dat bleef ze. ,,Daarom is
ook zij na de oorlog berecht. Eriks
oma heeft tot september 1946 vast-
gezeten. De kinderen waren onder
gebracht in een speciaal verblijf voor
NSB-kinderen, in Slot Haamstede."
Wat Theuns precies heeft uitge
spookt, maakt het dossier niet duide
lijk. Steenhof de Jong denkt dat hij
een 'los werkman' was. „Waarschijn
lijk deed hij wat klusjes. Vaak werk
ten ze dan op het vliegveld van
Haamstede. Op een gegeven mo
ment is Theuns overgestapt naar de
Landwacht, een semi-militaire orga
nisatie die aan het eind van de oor
log onder commando van de Deuts
che Wehrmacht viel. Je moet je voor
stellen dat in 1944 totale paniek was
uitgebroken. De Duitsers probeerden
alles om de geallieerden uit Zeeland
te houden. Iedereen moest mee
vechten. Dus ook Theuns. Maar hij
heeft het niet overleefd."
"v'/r
A/
A :A f
Ay
*y;
