NIEUWS 3
WAGENINGEN 5 MEI 1945
De capitulatiebesprekingen met de
Duitsers in Wageningen is nooit in kleur
vastgelegd. Door dat wel te doen, komt het
beeld veel krachtiger binnen.
Slechts een fractie van de
historische gebeurtenissen
in, pak 'm beet, de afgelo
pen eeuw is in kleur vast
gelegd. Hoewel het al veel
langer mogelijk is in kleur te fotogra
feren, werden zulke foto's pas in de
tweede helft van de 20ste eeuw ge
meengoed. Zonde, want kleur raakt,
vind ik. Als verslaggever houd ik me
ook bezig met fotografie, om precies
te zijn het inkleuren van historische
foto's. Gevoelsmatig creëert zwart-
witbeeld afstand, het 'vroeger-ge-
voel'. Juist door zulke foto's kleur
mee te geven, komt het verleden veel
krachtiger binnen. Het wordt tast
baarder, zo u wil. Het zet mensen er -
hopelijk - toe aan zich in het verhaal
achter de plaat te willen verdiepen.
Een van die gebeurtenissen die nooit
in kleur is vastgelegd, is de 'capitula
tie' in Wageningen. Oftewel de iconi
sche foto van de besprekingen. Deze
toont een overzicht van de gelagka
mer van Hotel De Wereld. Links de
Duitsers onder leiding van generaal
Paul Reichelt, rechts de geallieerde
tak met de Canadese generaal Char
les Foulkes. Er is niemand meer die
de gebeurtenissen van die dag uit de
eerste hand kan beschrijven. De
jongste, de Canadese tolk George
Molnar (met baret naast Foulkes, 22
jaar), is vorig jaar overleden.
Proces van dagen
Foto's inkleuren is meer dan simpel
wat kleurtjes toevoegen: het is een
proces van techniek én historisch on
derzoek. Niet elke foto leent zich er
voor, deze wel. Het origineel is com
pleet en de kreuken en vouwen zijn
met wat fotoshopmagie weg te wer
ken. Ook de belichting is acceptabel;
cruciaal voor de details. Wat volgt na
dit retoucheren is research naar de
historisch correcte kleuren en het in
kleuren zelf. De finishing touch, zo
als optimale belichting, is de laatste
stap in het proces.
Verdieping in het verhaal achter de
foto: dat is wat ik met inkleuren hoop
te bereiken. En achter deze foto zit
zo'n verhaal, ik schreef capitulatie
niet voor niets met aanhalingstekens.
De capitulatie van de Duitse troe
pen in Nederland werd op 4 mei 1945
getekend in het hoofdkwartier van
de Britse veldmaarschalk Bernard
Montgomery op de Lüneburger
Heide. Niet door Johannes Blasko-
witz, de generaal die uiteindelijk in
Wageningen zijn handtekening
zette, wel door andere legerpromi-
nenten. Een grote steen met daarop
de tekst 'Nie wieder Krieg' herinnert
aan de ondertekening van het docu
ment dat de wapens deed zwijgen.
Kleur zet hopelijk
mensen ertoe aan
zich in het verhaal
te verdiepen
Maar Wageningen dan? Daar zetten
de partijen hun handtekeningen on
der de 'Orders to German commanders
on surrender': de bevelen voor over
gave. Die moesten zorgen voor de
uitvoering van de capitulatie. Op 5
mei kreeg Blaskowitz ze in Hotel De
Wereld onder ogen. De onderteke
ning was, na een etmaal bedenktijd
voor de Duitsers, één deur verderop:
in de Aula van de Landbouwhoge
school. De capitulatie begon op de
Lüneburger Heide, Wageningen was
de Nederlandse bekroning. Een bij
zonder verhaal, en een stukje ge
schiedenis dat dankzij de kleur hope
lijk tastbaarder is geworden.
vrijdag 3 mei 2019
'Inkleuren zwart-witfoto
maakt verleden tastbaarder'
Joni van Essen
Wageningen
Een iconische foto,
gemaakt op 5 mei
1945 in Hotel De We
reld in Wageningen.
Krijgt in kleur nog
meer kracht. In het
bijzijn van prins Bern-
hard (rechtsvoor) be
spreken Duitse en Ca
nadese bevelhebbers
de capitulatie van de
Duitsers in Nederland.
FOTO HISTORIEK.NET
- Joni van Essen