De trek
naar werk
Nieuw project Leegstond Zeeiand
mi
^Zeeland
Hoe Social Designer
Manon van Hoeckel
arbeidsmigranten en
Zeeuwen met elkaar in
contact brengt.
"Probeer je mening te vormen aan
de hand van eigen ervaringen"
"Mensen vinden het spannend om
met onbekenden te praten"
VLISSINGENProvincie Zeeland zet
vanuit haar Leefbaarheidsagenda in op
aandacht voor leegstaand erfgoed en
tijdelijke bestemmingen. Het Zeeuws
Museum heeft social designer Manon
van Hoeckel (28) uit Rotterdam uitge
nodigd om in Vlissingen aan de slag te
gaan in de omgeving van de Koninklijke
Maatschappij de Schelde. Van Hoeckel
ontwikkelt tools die gesprekken aan
jagen. In haar interventie Phone Home
koppelt ze verhalen van arbeidsmigran
ten aan verhalen van Zeeuwse jongeren
die de provincie hebben verlaten.
„Ik verbind vaak twee verschillende groe
pen mensen aan de hand van camouflage
activiteiten", vertelt Manon van Hoeckel.
„De meeste mensen vinden het namelijk
spannend om met onbekenden te praten."
Zo bouwde de social designer vorig jaar
een wasserette in Museum Boijmans Van
Beuningen in Rotterdam. „Bezoekers die
vieze was meebrachten, kregen een gratis
toegangskaartje. Velen woonden al jaren
in Rotterdam, maar waren nog nooit in het
museum geweest. Het was makkelijker om
een gesprek te beginnen tijdens het wassen,
dan tijdens het kijken naar kunst. Over was
sen kan iedereen iets vertellen."
Voor 'Nooit meer werken' ging Manon op
zoek naar plaatsen in Vlissingen waar veel
arbeidsmigranten zijn. „Dat bleek nog best
lastig", vertelt ze. „Bedrijven mogen niet
zomaar contactgegevens van werknemers
uitwisselen en omdat ik zelf niet in Zeeland
woon, kon het ook niet via-via." Toch vond
ze uiteindelijk een goudmijn aan verhalen,
en wel in belwinkel en money transfer kan
toor Phonehome, de locatie van haar inter
ventie. „Mensen komen daar met een en
dezelfde reden: ze willen contact leggen met
het thuisfront. Ofwel door geld op te sturen,
ofwel door het kopen van een belkaart. Ik
kreeg zo veel mooie verhalen te horen." De
social designer was nog nooit eerder in een
dergelijk kantoor geweest en was nieuws
gierig naar wat er gebeurde. „Waarom
maken die mensen hun geld niet over via
internetbankieren? Dacht ik. Ik werd al snel
met mijn neus op de feiten gedrukt: onbe
wust hebben we allemaal vooroordelen",
zegt ze. Een Afrikaanse man wist te vertel
len dat maar een klein percentage van de
bevolking in Afrika een bankrekening heeft,
enkel diegenen die voor de bank zelf of de
overheid werken. „Geld overschrijven is
dus een heel Westerse gedachte." Net als
het hebben van een zorgverzekering en dat
je je kinderen gratis naar school kan sturen.
„Als je dan in Zeeland kan werken, zodat je
geld kan sturen naar je moeder die naar het
ziekenhuis moet, of naar je zusje die naar
school wil... Waarom zou je dat dan niet
doen? Probeer je mening niet enkel te vor
men door wat je ziet in het nieuws of leest
in de krant, maar door eigen ervaringen. Je
leert zo veel als je met mensen in gesprek
gaat." En zo'n ver van ons bed show is het
niet, toont Manon aan. Zo maakt ze de link
met jongeren die Zeeland verlaten om in
de Randstad te gaan werken. „Zij zitten in
dezelfde situatie als de arbeidsmigranten:
ze verlaten het thuisfront vanwege werk,
maar willen in contact blijven met familie en
vrienden."
Dankzij moderne technologie ontstaat
er aan de ene kant meer ruimte om met
elkaar in contact te komen, maar volgens
Manon ook juist minder. „Stel dat we in de
toekomst online naar de dokter kunnen",
geeft ze als voorbeeld. „Dat is handig, maar
een wachtkamer is een plek waar je een
praatje maakt. Met Google Maps kom je
overal, maar je hoeft nooit meer de weg aan
iemand te vragen. En dankzij zelfscanners
hoeven we niet meer in de rij te staan bij de
kassa, maar maak je ook geen praatje meer
met degene achter je. We verliezen elkaar
uit het oog. Dat vind ik jammer." De social
designer heeft dan ook een duidelijk doel
voor ogen: gesprekken aanjagen. „Of het
nou over arbeidsmigranten, gevangenen of
buurtbewoners gaat: wij mensen oordelen
snel zonder dat we ervaring hebben met
een bepaalde doelgroep. Ik geloof dat als
we open staan voor elkaar, we veel kunnen
leren."
De kaart van Zeeland verandert al duizend jaar bijna elk jaar. Tijdelijkheid maakt deel uit van de Zeeuwse identiteit. Het is een
Zeeuwse kwaliteit die ons veel mogelijkheden en kansen biedt.
Leegstond Zeeland wil mogelijkheden van tijdelijkheid zichtbaar maken en ruimte bieden voor ideeën voor tijdelijk gebruik die
bijdragen aan de kwaliteit van leven in Zeeland. Het project matcht vraag en aanbod rond leegstaande gebouwen en ruimtes.
Maar Leegstond Zeeland prikkelt ook tot creatief nadenken over tijdelijk gebruik. Het project brengt niet alleen vraag en aanbod
met elkaar in contact, maar ook bewoners, ontwerpers, creatievelingen en overheden.
ZIEIELAND
i=r=
NOOIT MEER WERKEN - ZEEUWS MUSEUM
De interventie Phone Home is mede mogelijk
gemaakt door Lebara.
Challenge
Een van de manieren waarop Leegstond
wil prikkelen tot creatief nadenken
is via een challenge rondom tijdelijk
gebruik. Particulieren, bewoners,
studenten, architecten, ondernemers:
iedereen kan ideeën uitwerken tot
concrete plannen en meedoen aan de
challenge.
De inzendingen worden beoordeeld
door een vakjury. De details hiervan
worden te zijner tijd bekend gemaakt.
Startbijeenkomst
In mei vindt een startbijeenkomst
plaats. Later dit jaar volgt een grotere
bijeenkomst, waarin de praktijk centraal
staat. Doel is onder meer het smeden
van creatieve allianties om leegstand
te benutten. Deze allianties leiden tot
sterke, realiseerbare inzendingen voor
de challenge.
Meer info volgt op de site:
www.leegstondzeeland.nl
Het buitenprogramma bij Nooit meer
werken speelt zich grotendeels af in en
rond tijdelijke leegstand. Dit gebeurt
in samenwerking met het project
Leegstond van de Provincie Zeeland.
Provincie
www.zeeland.nl fl provinciezeeland provzeeland
LAND
Tijdelijkheid biedt kansen