- -
14
Uniek wereldwijd netwerk van vrijwilligers bezoekt Nederlandse gevangenen
In een ver buitenland in een cel beland?
Een netwerk van solidaire Nederlandse emigranten
in de hele wereld zorgt dat je bezoek krijgt in de
gevangenis, wat je ook hebt uitgespookt.
e waren met z'n vie
ren, die avond in
2007 - de jongste
van het groepje pas
16 jaar. Geld hadden
ze nodig, dachten ze.
Ze kozen een afgele
gen huis in de Amerikaanse staat
Pennsylvania en met het idee dat ze
iets zouden kunnen stelen, lokten ze
de bewoner met een smoesje over
een kapotte auto naar buiten.
Een van hen trok een pistool; de
bewoner greep het vast en vocht met
zijn belager. Die schoot op de heup
van de man. Lorenzo Schrijver, gebo
ren in de omgeving van Zutphen,
verklaarde later dat hij op dat mo
ment 'schiet nog een keer' heeft ge
zegd. Hij was destijds 21, net verhuisd
naar de VS en op rooftocht met jon
gens die 'stoer' wilden doen voor el
kaar. Althans, zo kijkt hij er nu tegen
aan.
Zijn kameraad schoot opnieuw.
Schrijver stelde nog voor het alarm
nummer te bellen, volgens recht
bankdocumenten, maar zijn vrien
den voelden daar niet voor. De 65-ja-
rige bewoner overleefde de overval
niet.
De schutter werd ter dood veroor
deeld, Lorenzo Schrijver (33) zit al
twaalf jaar vast voor medeplichtig
heid aan moord. Hij heeft nog
Het is fijn. Ik
ben enorm
dankbaarvoor
de bezoeken
minimaal achttien jaar te gaan.
Een dezer dagen krijgt hij bezoek
van Froukje Kamoschinski, expat in
New York. Ze woont er vanwege de
baan van haar man en geeft er Neder
landse les, hun tweeling van 10 gaat
er naar school. Ze is niets van Schrij
ver. Geen familie, tot voor kort kende
ze hem niet. En toch zoekt ze hem
een paar keer jaar op.
In de bezoekersruimte van de ge
vangenis - zo een die je in films ziet -
praten de twee over van alles. Poli
tiek, persoonlijke dingen, het delict,
hoe erg ze Nederland missen.
Zo heeft Froukje Kamoschinski elf
Nederlanders in Amerikaanse gevan
genissen onder haar hoede. Een paar
keer per jaar rijdt ze langs strafinrich
tingen aan de oostkust van de VS om
bij ze langs te gaan.
Kamoschinski is één van de bijna
driehonderd Nederlanders in 61 lan
den die als vrijwilliger landgenoten
in lokale gevangenissen bezoeken.
Het is uniek: er zijn enkele stichtin
gen met een vergelijkbare missie,
maar geen land kent zo'n vrijwilli-
gersnetwerk dat helpt contact te on
derhouden met burgers in buiten
landse gevangenissen, volgens het
Bureau Buitenland van de reclasse
ring. Dat krijgt jaarlijks subsidie van
het ministerie van Buitenlandse Za
ken.
De vrijwilligers van het bureau
legden in 2017 samen ruim vierdui
zend bezoeken af aan 1322 gedeti-
neerden. De meeste Nederlanders
zitten in gevangenissen in Duitsland
en de rest van Europa. In de VS gaat
het op dit moment om 75 mensen.
De visites zijn 'fantastisch', schrijft
Lorenzo Schrijver vanuit Pennsyl
vania. Hij verontschuldigt zich voor
taalfouten - na twaalf jaar in een
Amerikaanse gevangenis is het soms
makkelijker om zich uit te drukken
in het Engels. Froukjes bezoeken hel
pen hem zijn Nederlands te onder
houden. Zijn familie heeft de midde
len niet om langs te komen, en een
telefoontje naar huis kost bijna 25
dollar per kwartier. Hij kan één keer
per maand met zijn moeder bellen.
Negen jaar geleden zag hij haar voor
het laatst.
Frisse lucht
,,Een vrijwilliger is frisse lucht, laat ik
maar zeggen. Een mogelijkheid om
de muren om me heen te laten zak
ken", omschrijft hij. ,,Na de visite
loop ik de volgende paar dagen wat
lekkerder rond. Het is ook fijn omdat
ik geen familie te zien krijg. Vrijwilli
gers worden in de loop der jaren
mensen op wie ik kan rekenen. Ze
geven hun eigen tijd zodat ik even
lekker kan kletsen en 'ertussenuit'
kan voor een paar uurtjes. Daar ben
ik enorm dankbaar voor."
Hij kan zich tijdens zo'n bezoek
weer even mens voelen zegt Schrij
ver. ,,Het is vooral fijn om met een
Nederlander te kunnen praten, want
die zijn in het algemeen veel gezelli
ger en begripvoller dan de mensen
hier. Maar zodra de visite wegloopt,
schakel je in je hoofd alweer om. Bin
nen deze muren is het vaak gevaarlijk
zo vrij te spreken en denken. Mensen
maken gebruik van je, lichten je op,
of steken je neer omdat je langsliep
en ergens om zat te lachen."
Froukje Kamoschinski kent het
harde gevangenisbestaan inmiddels
een beetje, als ervaren bezoeker. Les
één: altijd een sportbeha in de auto
leggen, liefst met wat extra kleding
stukken. Ze weet nooit of de bewa
kers van dienst een slechte dag heb
ben en moeilijk doen over de beugel
van een beha, een capuchon; alles
kan reden zijn de toegang tot het
pand te weigeren.
,,Na een paar bezoeken achter el
kaar ben ik wel moe, het is best in
tensief", zegt Kamoschinski. Soms is
het emotioneel en in het begin testen
sommige gedetineerden haar een
beetje uit, vertelt ze. Het komt even
goed voor dat tranen in de ogen van
volwassen mannen verschijnen als ze
weer vertrekt. ,,Ze zijn vaak gewoon
echt heel blij dat er nog iemand
komt, dus ze passen wel vijfhonderd
keer op om het jou moeilijk te ma
ken."
De vrijwilligers in de VS en Canada
delen hun ervaringen als ze deze
maand samenkomen op het Neder
landse consulaat in New York, waar
ze een training van de reclassering
volgen. Er is een echtpaar dat in Flo
rida is neergestreken, een techtalent
uit Silicon Valley, en er zijn onderne
mers als Joop Eerhart, makelaar in
Montreal.
Hij gaat af en toe langs bij een
Nederlandse man die veroordeeld
is voor een koelbloedige moord in
een drugsconflict. Met beroeps
criminelen heeft hij geen mede
lijden, zegt Eerhart. Maar de
zaak is meestal niet zo simpel
als het lijkt, leerde hij ook.
Toen hij de moordenaar wat
beter leerde kennen, moest
hij toch concluderen dat de
man in zijn leven vol ellende
eigenlijk 'nooit een kans
heeft gekregen'.
Het valt hun allemaal op dat
vrijdag 26 april 2019
GO
Karlijn van Houwelingen
New York
-Lorenzo Schrijver,
Nederlandse
gedetineerde in een
Amerikaanse cel
