llil
II
Pedro Sanchez op winst voor verkiezingen Spanje
NIEUWS 13
mEJMs
De Spaanse premier Pedro
Sanchez lijkt zondag de verkiezingen
te gaan winnen. Socialistische kiezers
keren terug op het oude nest.
Enrique Molina zit op
een bankje bij de
markt van La Florida,
een dichtbevolkte wijk
in l'Hospitalet, een
grote voorstad die te
gen Barcelona ligt aan
geplakt. Voor hem een verkiezings-
kraam van ERC, de Catalaanse repu
blikeinen. Aan de andere kant van de
straat eentje van Ciudadanos, de
rechts-liberale Burgerpartij. Ze kun
nen Molina niet bekoren. ,,Ik heb
mijn hele leven socialistisch ge
stemd, dat zal ik ook nu doen.''
Dat 'hele leven' is relatief. Enrique
Molina is 84 jaar. In 1936, het jaar na
dat hij werd geboren, barstte de Bur
geroorlog los, drie jaar later begon de
dictatuur van generaal Franco die tot
1975 zou voortduren. In 1979, toen hij
44 jaar was, mocht Molina voor het
eerst van zijn leven stemmen. ,,Links
dus, tégen dat verleden vooral. En
omdat mijn ouders ook altijd links
waren.''
Molina is het toonbeeld van de
klassieke socialistische stemmer in
Spanje. Waren de Spanjaarden kort
na de dood van Franco nog een
beetje afwachtend en won een cen
trumpartij, vanaf 1982 kleurde het
land volledig rood, met vier opper
machtige verkiezingszeges op rij van
de socialistische arbeiderspartij
(PSOE) onder leiding van de popu
laire Felipe Gonzalez, de eerste drie
met een absolute meerderheid.
Rode ring
De grote, en de enige tegenstander
was de conservatieve Volkspartij
(PP). Veel meer keus was er, buiten
de in Catalonië en het Baskenland
sterke regionale partijen, nooit. De
Spanjaard koos of links of rechts; een
vrij duidelijke scheiding - mede erfe
nis uit die Burgeroorlog en de dicta
tuur - die tot en met 2011 heeft voort
bestaan. En l'Hospitalet, waar Molina
woont, stemde links, zoals de hele
'rode ring' van arbeiderssteden rond
Barcelona. Met een paar miljoen wa
ren de immigranten uit de armere re
gio's van Spanje er in de jaren 50 en
60 neergestreken.
,,De meesten van ons zijn altijd vrij
trouw aan de socialisten gebleven'',
zegt Molina. ,,Wat wil je ook, in wij
ken als deze. Ik heb een jong stel als
buren, met één dochtertje. Ze verdie
nen elk 1000 euro per maand, 900
daarvan gaat aan de huur op. Het
meisje moet tussen de middag op
school blijven eten, want zij werken.
Vox? Dat zijn fascisten.
En je weet wat het
fascisme ons heeft
gebracht
onze dorpen in Andalusië. Dat zou
den ze nu met deze mensen ook
moeten doen, met het vliegtuig terug
naar hun land.''
Het is echter geen reden voor hem
om op de extreemrechtse, xenofobi
sche Vox te stemmen. ,,Dat zijn fas
cisten, en we weten wat het fascisme
ons heeft gebracht.'' Niettemin heeft
de toestroom van immigranten, maar
ook het opgeleefde Catalaanse natio
nalisme én de reactie vanuit conser
vatief Spanje daarop voor sterke ver
schuivingen in steden als l'Hospitalet
geleid. De socialisten raakten er hun
hegemonie kwijt.
Noodlijdend
De verkiezingen van 2015 zorgden
voor een electorale aardverschuiving
in het hele land. De PSOE, op links,
en de PP, op rechts, kregen concur
rentie van nieuwe partijen als Pode-
mos en Ciudadanos. Die blijken ech
ter hun greep naar de macht niet ver
der te kunnen doorzetten. Op rechts
heeft Vox zich met zijn oerconserva
tieve ideeën gemeld, om vooral nog
meer stemmen van een noodlijdend
PP af te snoepen, en op links lijken de
kiezers voor een 'nuttige' stem op de
PSOE van Sanchez te gaan. Die zou
van 85 naar 130 zetels stijgen (in een
parlement van 350) en de PP (van 137
naar 75) aflossen als grootste partij.
Volgens de laatste peilingen weet
bijna een op de vier kiezers nog niet
op wie hij gaat stemmen. Twee tele
visiedebatten tussen de kandidaten
van de vier grootste partijen lijken
geen grote verschuivingen te hebben
opgeleverd. Vox was door de kiesraad
van de debatten uitgesloten omdat
het nu nog geen vertegenwoordiging
in het parlement heeft.
Molina heeft zich niet door de tv
laten leiden. ,,Ik ben en blijf socialis
tisch. En vooraf wist je toch al wat elk
van hen in zo'n debat zou zeggen."
Trek andere vaste lasten ervan af, en
ze houden bijna niets over. De con
servatieven gaan hen echt niet hel
pen, die willen het minimumloon
weer verlagen net nadat Sanchez het
naar 900 euro heeft verhoogd.''
Maar de stad die tot twintig jaar ge
leden een Andalusisch bastion was,
herbergt nu grote gemeenschappen
uit vooral Zuid-Amerikaanse landen.
Van de 260.000 inwoners komen er
52.000 uit het buitenland. Molina
ziet het, net als veel generatiegeno
ten, met lede ogen aan. ,,Toen er
vroeger geen werk was, stuurden ze
ons weer met bussen vol terug naar
vrijdag 26 april 2019
'Ik stem
mijn hele
leven al
socialistisch
Enrique Molina (l) in l'Hospitalet. Hij zal altijd tegen het Franco-verleden stemmen. foto edwin winkels
Edwin Winkels
L'Hospitalet de Llobregat
-Enrique Molina, kiezer
De partij PSOE van
de Spaanse premier
Pedro Sanchez stijgt
in de peilingen van 85
naar 130 zetels. foto epa
