4
MUZIEKTHEATER Is het vanwege de beroemde
oneliners, of vanwege de onbaatzuchtige liefde van een
cynicus, dat de film Casablanca een klassieker werd? Hoe
kan hij het best worden vertaald naar toneel? Dat vragen de
acteurs zich af in de remake voor het theater.
Play it
once, Sam'
Inleiding op concert Delines
Isabel Provoost heeft
veel te vertellen
De film 'Casablanca'
is gemaakt in de
Tweede Wereldoor
log en gaat over de
Tweede Wereldoor
log. Dat is knap, zo
zonder enig histo
risch perspectief. Daar staat tegen
over dat het bijna ook over het heden
zou kunnen gaan. (En daar maakt de
voorstelling slim gebruik van.) Want
het gaat over vluchtelingen. En die
zijn helaas van alle tijden.
Om de kennis van het verhaal even
op te frissen: in de film Casablanca
ontmoeten we Rick Blaine (prachtige
rol van Humphrey Bogart) die als
'aangespoelde' in de Marokkaanse
havenstad Casablanca een bar runt.
Hijzelf is met een onverteerd liefdes
verleden een cynische non-confor
mist geworden en trekt daarmee in
zijn bar een heel apart publiek. Een
publiek van vooral ontheemde en
soms wanhopige vluchtelingen.
Het half vrije Casablanca is name
lijk een drukbezochte springplank
naar het volledig vrije Westen. Er lo
pen daar wel (nazi-)Duitsers, maar
officieel hebben die geen macht. Of
ficieus echter wel. Want Marokko is
Frans grondgebied, en (Vichy-)
Frankrijk heult met Duitsland.
Op een dag verschijnt Ricks ex-ge-
FOUTIEF
liefde Ilsa (Ingrid Bergman) in zijn
bar, met haar nieuwe minnaar, de
Tsjecho-Slowaakse verzetsleider
Viktor Laszlo. Ze hebben dringend
papieren nodig en Rick heeft juist
twee blanco doorreisvisa gevonden.
Die zijn goud waard. Wat gaat hij
doen? Zelf profiteren van een oude
liefde die nog niet helemaal uitge
doofd lijkt? Of nieuwe liefde een
kans geven, en zelf eindelijk ook eens
kiezen?
'Casablanca' is destijds gemaakt
naar aanleiding van een toneelstuk
(uit 1940), en dat prikkelde het idee
om er opnieuw een toneelstuk van te
maken. De Britse schrijfster, regis
seuse en theatermaakster Morag Ful-
lerton heeft dat succesvol gedaan,
een jaar of acht geleden. En ze gaf er
meteen een dubbele bodem aan. In
het stuk zijn de acteurs aan het repe
teren en bediscussiëren hoe ze die
remake zullen gaan vormgeven:
Hoeveel nadruk moet er op de Bo-
gart-quotes, hoe gepassioneerd is die
Rick of die Ilsa eigenlijk, en hoe nor
maal is dat nog? Hoe gaat een acteur
die zelf niet in grote liefde gelooft,
straks brandend verlangen op de
planken zetten? Het publiek kreeg
het 'vóór' en het 'achter' de schermen
te zien. Dat halveerde de magie niet,
het verdübbelde hem.
Van dat stuk is nu een Nederlandse
versie gemaakt, herschreven door su-
per-bewerker Jibbe Willems. Zoals
altijd in zijn teksten, met heel actueel
taalgebruik. En met ook een actueel
kader: er is meer ruimte voor en veel
verwijzing naar de huidige vluchte
lingenproblematiek. En toch is de ro
mantiek van het verhaal volledig be
houden.
Er zit in deze toneelversie veel mu
ziek, nog meer dan in de film, die
daar al om bekend stond. Prachtige,
nieuw gecomponeerde muziek van
Gouden Kalf-winnaar Helge Slikker,
nota bene. We praten dus ineens niet
meer over een gewoon toneelstuk,
maar over muziektheater. Met live
muziek.
Het idee van 'vóór en achter de
schermen' is gebleven. Met oor
spronkelijk drie acteurs, zat er veel
fun in de verkleedpartijen voor de
bijrollen. Met de meer dan zes ac
teurs van deze voorstelling valt dat
aspect minder uit te buiten. Daar
voor komen andere dingen in de
plaats. Meer tempo en intensere dy
namiek, bijvoorbeeld. Het gebruik
van meer 'afzonderlijke' personages
laat duidelijker uitkomen dat ieder
één dubbel is, dat iedereen een 'voor'
EN 4 REDENEN MEER
Film
Pop
donderdag 25 april 2019
Liefdesverhaal
met een
dubbele bodem
Willem Nijssen
'Casablanca' staat
ook bekend om zijn
pakkende, soms bi
zarre oneliners.
Eéntje is zo be
kend, dat hij al
jaren geciteerd
wordt, maar foutief.
Woody Allen heeft
de fout zelfs opzet
telijk tot filmtitel
verheven. 'Play it
again, Sam' (1972).
Maar dat heeft Ilsa
nooit tegen pianist
Sam gezegd. Ze wil
dat hij het liedje
speelt dat hoorde
bij haar romance
met Rick. Maar die
heeft verboden dat
het ooit nog in zijn
bar zal klinken. Om
sentimentele (of
sluwe?) redenen
smeekt Ilsa nu:
'Play it once, Sam!'
Woensdag 1 mei draait
in de filmzaal van 't
Beest in Goes Lean on
Pete. De vertoning is
eigenlijk een inleiding
op het concert, een
dag later, van The Deli-
nes. Dat is namelijk een
van de bands van Willy
Vlautin. Behalve muzi
kant is hij ook schrijver.
Lean on Pete is geba
seerd op een van zijn
romans. Vol mededo
gen schrijft Vlautin
over mensen die wor
stelen met het leven.
Ook de teksten van zijn
soulvolle Americana
zijn verhalend. In The
Delines worden ze
prachtig gezongen
door Amy Boone. Het
voorprogramma wordt
verzorgd door Middel
burger J.P de Klerk, die
in zijn trio wordt bijge
staan door zijn broer
en dochter.
Film: Lean on Pete,
woensdag 1 mei, 't
Beest in Goes, 20 uur.
Concert: The Delines,
donderdag 2 mei, 't
Beest in Goes, 20.30
uur.
Ze was veertien toen alle coaches
van The Voice Kids hun stoelen om
draaiden. Ze haalde de finale. Op
haar zeventiende besloot Isabel Pro
voost haar kansen nog eens te
wagen in The Voice of Holland. The
rest is history. Sindsdien zong Isabel
een duet met Bl0f en speelde ze in
een uitverkocht Arsenaaltheater.
Kortom: de
Zeeuwse heeft veel
te vertellen in haar
theatershow 'This is
me'
Vrijdag 26 april,
Scheldetheater Ter-
neuzen, 20.00 uur
