Jihadisten slaan
weer toe in Mali
9
VRAAG BIJ HET NIEUWS
dent Macron van Frankrijk, Angela
Merkel ook, dus wat wilt u precies
horen?'' Een ander lid van de com
missie wil het alleen anoniem zeg
gen: „Rusland neemt de hele weste
lijke Balkan over plus Centraal-Eu-
ropa.'' Het is duidelijk: Roemenië zit
in de piepzak, maar wil geen ruzie
met de buren.
Juist daarom is iedereen hier zo blij
met de oefening Sea Shield, de groot
ste ooit in de regio. Ze staat onder lei
ding van de Roemeense marine, en
kent een belangrijke Navo-bijdrage.
Meer dan twintig schepen uit Roe
menië, Bulgarije, Turkije en Grieken
land, maar ook uit Canada en Neder
land voerden hier de hele vorige
week manoeuvres uit, onder het toe-
We zullen zeker een
passend antwoord
geven. De Navo moet
zich nergens mee
bemoeien in
de Zwarte Zee
ziend oog van de Russen. De Neder
landse rol is opmerkelijk. Het vlag
genschip, de aanvoerder van de vloot,
was de Zr. Ms. Evertsen, met als kapi
tein Sjoerd Feenstra. Het bevel over
de Navo-schepen was in handen van
commandeur Boudewijn Boots.
Ze stralen een vanzelfsprekend
zelfvertrouwen uit, als ze na de oefe
ning afgemeerd zijn in de Roe
meense havenstad Constanta. Not
hing beats the real thing", zegt Boots.
,,We hebben slecht weer gehad en
goed weer, mist en regen. Het was
prima. Het is belangrijk dat we met
elkaar oefenen, dat we elkaar leren
kennen.'' Dat lijkt geen overbodige
luxe. De Roemeense en Bulgaarse
schepen bieden bepaald een andere
aanblik dan de Evertsen. ,,Dat kan ik
niet ontkennen. Compatibiliteit is
een voortdurende uitdaging. De
kloof moet niet te groot worden.''
Boots noemt het 'een interessant
gebied'. ,,Natuurlijk is de Navo be
zorgd over de situatie. Voorheen oe
fenden we hier 80 dagen per jaar, nu
120. Maar'', zegt hij, net als elke an
dere Navo-functionaris hier in het
gebied: ,,We zijn niet op zoek naar
een conflict. We willen de Russen
wél laten zien dat we hier een geloof
waardige strijdmacht op de been
kunnen krijgen.''
En natuurlijk worden ze in de ga
ten gehouden. ,,Voortdurend'', zegt
Boots. Net zoals dat andersom onge
twijfeld ook zo is. „Plotseling zien we
ze soms, ergens aan de horizon. Ge
woon even hun spierballen laten
zien. Dat doen wij ook. Maar het
blijft altijd veilig en professioneel.
We hebben ons nooit bedreigd ge
voeld.''
Spanning
Toch moet de spanning er wel dege
lijk zijn. De Russen zijn agressief be
zig geweest in de regio, en ze blijven
maar nieuw materieel aanvoeren. De
Navo heeft een 'duidelijk beeld' van
de Russische slagkracht, zegt Boots.
,,Nieuwe schepen, nieuwe vliegtui-
De Russen
hebben
nieuwe
schepen,
nieuwe
vliegtuigen,
veel meer
onderzeeërs
gen, veel meer onderzeeërs. En de ha
ven van Sebastopol wordt zeer inten
sief gebruikt.''
De Russen kijken op een andere
manier tegen de oefeningen aan. De
strekking: Moskou is niet blij. ,,We
zullen elke dreiging die uitgaat van
Navo-activiteiten neutraliseren'', al
dus onderminister van Defensie
Alexander Grushko. ,,We zullen ze
ker een passend antwoord geven. De
Navo moet zich nergens mee be
moeien in de Zwarte Zee.''
In journaals en in kranten en soci
ale media wordt er ook gesproken
over 'aanvalsoefeningen' van de Navo
en over Russische tegenoefeningen
om 'een land in het westen van de
Zwarte Zee' met de grond gelijk te
maken. ,,Ach, ze hebben zo hun eigen
manier van reageren'', zegt Boots
luchtig. Maar het tekent wel de span
ning, die er ook bij de Navo moet zijn.
„Uiteindelijk moeten wij hier gereed
zijn als de Navo op de knop drukt. En
in de tussentijd moet ik zorgen dat ik
geen enkele fout maak. Anders zou
het zomaar eens uit de hand kunnen
lopen.''
Op 30 april eindigt de Nederlandse bijdrage
aan de VN-missie in Mali. Terwijl de
Nederlandse troepen zich terugtrekken valt
het straatarme Afrikaanse land ten prooi aan
politieke chaos en een nieuwe geweldsspiraal
Bijna een maand na een
slachtpartij in Ogossagou, een
dorp in het midden van het
land, is premier Soumeylou
Boubeye Maiga gisteren opge
stapt. Hij zou te slap hebben
opgetreden voor en na de aan
slag waarbij vele tientallen
mensen in een met benzine
gevulde kuil zouden zijn sa
mengedreven en afgemaakt
met machinegeweren. Onder
de verkoolde slachtoffers zijn
moeders met kinderen. Er
werden die dag 160 mensen
vermoord.
Indirect wel. Dit was een afre
kening tussen Fulani, een is
lamitisch volk van veehou
ders en Dogon, een eveneens
overwegend islamitisch volk
van akkerbouwers. Allerlei
milities, al dan niet gelieerd
aan de terreurorganisatie al-
Qaeda, strijden om de macht
waarbij het Malinese leger
ook vaak partij kiest. In een
land waar klimatologische
veranderingen hard aanko
men en veehouders nieuwe
gronden inpikken, kunnen
terreurorganisaties gemakke
lijk aanhang werven. Bij de ji-
hadisten zitten relatief veel
Fulanistrijders, waardoor on
schuldige, niet-jihadistische
en ongewapende Fulani vaak
de rekening gepresenteerd
krijgen van wraakzuchtige
Dogonmilities.
Ondanks de buitenlandse in
terventies zijn jihadisten de
baas in het centrum van het
land. 'Behalve aanvallen en
systematische plundering
hebben de jihadisten hun wil
opgelegd aan het volk en zijn
ze ook begonnen in sommige
dorpen belastingen te heffen
alsof de Malinese overheid
niet meer bestaat', schrijft een
krant uit hoofdstad Bamako.
Ja. En er is veel goed werk ver
richt door de langeafstands-
verkenners, inlichtingenper-
soneel en politietrainers.
Onze militairen waren de
'ogen en oren' van de VN-
missie Minusma. Maar de Ne
derlandse bijdrage is niet ver
lengd. Tijdens de missie in
Mali sneuvelden vier Neder
landse militairen. Twee bij
een helikoptercrash in 2015 en
twee in juli 2016 tijdens een
oefening met een ondeugde
lijke granaat.
zaterdag 20 april 2019
GO
H
-Alexander Grushko,
onderminister van Defensie
Het Nederlandse marineschip Zr. Ms. Evertsen was tijdens
de grote oefening het vlaggenschip. Commandeur Boudewijn
Boots (m) voerde het bevel over de internationale zeemacht.
FOTO'S GERBEN VAN ES/MINDEF
-Boudewijn Boots,
commandeur
Bob van Huët
Wat is er gebeurd?
Heeft dit te maken met het
oprukkende jihadistische ge
weld dat wij als Nederland,
samen met de VN en de
Fransen, zouden helpen in
dammen?
Maken de jihadisten weer
de dienst uit in Mali?
Was tegenhouden van
oprukkende moslimextremis
ten niet de reden om in 2013
250 Nederlandse militairen
naar Mali te sturen?
