Na drama Columbine High School heeft Amerika nog altijd
20
Het is vandaag precies twintig jaar na het bloedbad op
Columbine High School en eigenlijk is nog altijd niets gedaan
om zulke tragedies te voorkomen. Schrijver Hans Klis maakte
zich zorgen om zijn in de VS geboren zoon en probeert de
Amerikaanse liefde voor wapens te begrijpen.
'Een op de vier
Zwitsers heeft
een wapen, maar
er zijn amper
mass shooters'
et gebeurde op 20 april
1999, maar in Neder
land drong het pas een
dag later door - zo
ging dat in die tijd. Er
was een schietpartij geweest op
een school in Littleton, Colorado,
berichtte Twee Vandaag. De beel
den waren al een dag lang op de
grote Amerikaanse zenders te
zien geweest. Getraumatiseerde
tieners, getuigen met bloed op
hun kleding, ambulancemede
werkers in actie.
De naam van de school waar
twaalf leerlingen en een docent
werden vermoord, Columbine
High School, is sindsdien in het
Amerikaanse én internationale
collectieve geheugen gegrift. Er is
een wereld vóór en een wereld nS
Columbine, de eerste school shoo
ting die breed uitgemeten werd
op tv en zo de maat der dingen
werd als het gaat om geweld op
Amerikaanse scholen.
Hans Klis beschrijft in zijn boek
Generatie Columbine ook de ver
warring van toen, de afgrijselijke
moorden, de heldhaftige pogin
gen leerlingen te redden en de ab
surditeit van de situatie - som
mige leerlingen dachten aanvan
kelijk dat ze met een eindejaars-
stunt te maken hadden.
Klis noemt daarbij de namen
van de twee daders die na hun ac
tie zelfmoord pleegden; voor een
enkele overlevende van Colum
bine reden om niet mee te
willen werken aan zijn
boek. Veel Amerika
nen zijn ervan
overtuigd dat het na zo'n schiet
partij het beste is de schutter
dood te zwijgen. Aandacht, daar
was de dader vaak op uit, en copy
cats laten zich soms inspireren
door berichtgeving waarin een
dader imposante, monsterlijke
proporties aanneemt.
Maar als je het Amerikaanse fe
nomeen 'schoolschietpartij' wilt
doorgronden, zoals Klis, kun je er
niet omheen de moordenaars te
benoemen, besloot hij. Niet om ze
te verheerlijken - wat in de kroch
ten van het internet gebeurt -
maar om duidelijk te maken wat
ze echt waren: prutsende tieners.
,,Ze doen maar wat op een gege
ven moment'', zegt Klis over de
Columbineschutters. Ze hadden
grootse plannen om de hele
school uit te roeien, maar geen
van hun bommen blijkt te werken
en ze 'klooien' daarom maar wat
aan. Een van de schutters breekt
zijn eigen neus als hij een mede
leerling in het gezicht schiet. Hij
houdt zijn geweer niet goed vast,
dus door de terugslag belandt het
tussen zijn ogen. ,,Het zou bijna
komisch zijn als het niet zo ver
schrikkelijk was.''
De geboorte van zijn eerste
kind zette Klis ertoe zich maan
denlang onder te dompelen in
zulke tragische verhalen. Hij
werkte tot voor kort als corres
pondent voor diverse media in
New York en werd met zijn neus
op de feiten gedrukt toen hij va
der werd. Zijn zoon Ezra (inmid
dels 3) zou opgroeien in een sa
menleving waarin bijna 40.000
doden per jaar vallen door vuur
wapengeweld. ,,En daar wordt ei
genlijk niks aan gedaan. Eerst kon
ik er nog van een afstand naar kij
ken, maar toen mijn zoon werd
geboren, stond ik er ineens mid
denin. Dat vuurwapengeweld, die
angst, het was ook onderdeel van
mijn leven.''
Precies twintig jaar na het
bloedbad schetst Klis hoe een ge
neratie jonge Amerikanen erdoor
gevormd is. ,,Achteraf dacht ik: ik
ben ook generatie Columbine, al
leen dan internationaal. Ik ben
ook opgegroeid met het idee dat
dit normaal is in Amerika.''
,,Ik merkte het na de schietpartij
in een synagoge in Pittsburgh, vo
rig jaar. Dat je denkt: oh, twintig
doden, gelukkig geen dertig. Of:
gelukkig, alleen maar oude men
sen en geen kinderen. Dat is die
ZATERDAG 20 APRIL 2019 GO
KARLIJN VAN HOUWELINGEN
'Ik begrijp wel
dat ze leraren
bewapenen'
Hoe ging je daarmee om als cor
respondent? Het is soms moeilijk
niet cynisch te worden van de
lange lijst massaschietpartijen in
de VS.
Hans Klis:
,,De angst werd
ook onderdeel
van mijn leven.''
FOTO KOEN VERHEIJDEN
