I
De wereld schrok, de schade is groot,
een miljard euro is al toegezegd voor de herbouw.
Vijf gedachten na de brand in Notre-Dame van
Bob van Huët, oud-correspondent in Parijs.
4
.1
NOTRE-DAME TERUGBLIK
Commissie wil
rapport zien
Vader redt baby uit de
klauwen van dingo's
1. DE GROTE SCHRIK.
Terug uit Parijs. Het hoofd vol beel
den. Van mensen en dingen die voor
bijgingen, as werden of herstelbaar
geblakerd zijn. Wat zou er bij ons
moeten afbranden, willen wij zo'n
nationaal verdriet ondergaan? Stuk
voor stuk waren ze aangedaan, de
mensen die de gehavende kathedraal
bezochten. Jong, oud, Parijzenaar,
provinciaal, Fransman of toerist.
'Notre-Dame du Monde', schreven de
kranten. Onze-Lieve-Vrouw was van
de hele wereld. In een collectief ge
deelde nostalgie had je tenminste
Victor Hugo gelezen of genoten van
de tekenfilm. Disney maakte 5 mil
joen dollar over naar het restauratie
fonds, dat inmiddels tegen de 1 mil
jard euro loopt. Het gaat erover tij
dens een wandeling langs de Seine
met historicus Philippe Artières,
daags na de grote schrik. Wij kijken
naar de mensen die kijken naar de
steigers waar nu ze nu live naar
zitten te kijken in de hele wereld.
Notre-Dame is geen stapel Middel
eeuwse stenen. Het is wat wij willen
dat het is.
2. ANGST IS POLITIEK.
Het onvoorstelbare dreigde. Vlam
men likten aan de westgevel. Een Pa-
rijse brandweercommandant waar
schuwde dat 'de komende anderhalf
uur' ging uitwijzen of de beide to
rens het zouden houden. Ontzetting.
11 september zit tussen onze oren,
zegt Artières. Koren op de molen van
onruststokers die doem tweetten
over de ondergang van het Avond
land. Angst is politiek, angst is busi
ness. Zoals kruistochten politiek en
business waren in de tijd dat Notre-
Dame werd gebouwd, zegt de histo
ricus. Als je de geschiedenis kent van
Parijs, of van Londen of van Rotter
dam dan zijn er altijd grote branden
geweest. Hele steden zijn deels of ge
heel in de as gelegd. En ze werden al
tijd herbouwd.
3. BOEKET WITTE ROZEN.
Daar stond ze opeens, dat meisje met
een boeket witte rozen aan de Seine-
oever. Ze leek te mediteren. Een
schilder had een madonna van haar
kunnen maken. Nee, ze wilde niets
zeggen. Haar devote verdriet was
privé, niet om te delen. Ergens was ik
blij dat ze vriendelijk weigerde, want
als het daglicht de brandwonden van
de kathedraal toont, maken jongens
en meiden vrolijke selfies bij het
kadaver. Respectvolle bezoekers win
den zich daar over op. Ik noteer hun
reacties voor de krant. Ik snap de pu
bers, snap ook de verontwaardiging
van de ouderen. Mijn inmiddels
overleden ouders poseerden ooit
voor Notre-Dame. Hun eerste en
enige bezoek aan Parijs. Bijna ieder
een die ik spreek heeft zo'n herinne
ring, merk ik. Aan een schoolbezoek,
citytrip of romantisch uitje. Notre-
Dame hoort in het decor van ieders
leven.
4. SAAMHORIGHEID.
De giften stromen binnen. Niet al
leen van miljardairs, ook van mensen
die weinig te makken hebben. Hun
tientje is in verhouding een miljoen
van de baas van L'Oréal. Banken en
bedrijven smijten ondertussen met
miljoenen voor het erfgoed. Selec
tieve solidariteit, schreeuwen de Gele
Hesjes niet ten onrechte. 'Victor
Hugo bedankt alle gulle gevers die
Notre-Dame redden en stelt voor dat
ze hetzelfde doen voor Les Miséra-
bles', tweette de Franse filosoof
Ollivier Pourriol. Hij refereert aan
De Ellendigen, dat andere beroemde
boek van Hugo. ,,Wij gaan Notre-
Dame herbouwen'', zegt president
Macron een dag later stellig. Over vijf
jaar staat het weer. Macron roept op
tot saamhorigheid. We zijn het
sterkst als we kwetsbaar zijn.
5. HOOGMIS.
Maar zouden wij nuchtere Nederlan
ders huilen als de Ridderzaal in
vlammen opging? Vijf dagen voordat
de koning de troonrede uitspreekt en
we klaarzitten voor een democrati
sche hoogmis? Ook Parijs zat klaar
voor een hoogmis: voor het Laatste
Avondmaal, orgelconcerten en tien
duizenden bezoekers. De stad ging
Pasen vieren. Maar de aanloop naar
Goede Vrijdag werd een Geblakerde
Maandag. Wat zeker leek, ging deels
in rook op. Stel je voor dat het Rijks
museum zou branden en De Nacht
wacht deels is verkoold. Vervang
Rijksmuseum door Notre-Dame en
De Nachtwacht door het houten bos
van Viollet-le-Duc en je voelt de
brandwonden op de Franse ziel.
De voorzitter van de justitiecom-
missie van het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden, de Demo
craat J errold Nadler, heeft for
meel inzage geëist in het hele
rapport van de speciale onder
zoeker Robert Mueller. Volgens
Nadler is de gepresenteerde ver
sie voor veel Congresleden on
duidelijk. Stukken zijn onlees
baar gemaakt omdat die met an
dere lopende zaken te maken
zouden hebben. Het rapport gaat
over beweringen dat toenmalig
Republikeins presidentskandi
daat Trump in 2016 in de verkie-
zingscampagne zou hebben sa
mengezworen met Russen. Mu
eller heeft na 22 maanden onder
zoek geconcludeerd dat dit niet
het geval was. De Democraten
willen nu kijken of het rapport
andere aanknopingspunten bevat
om Trump op aan te vallen.
Granaat aan
brievenbus
Kleinste baby
mag naar huis
Een man heeft zijn
veertien maanden
oude zoontje gered van
dingo's. De wilde hon
den hadden de sla
pende dreumes meege
sleurd tijdens het kam
peren op het Australi
sche Fraser Island. Het
kind liep een schedel
breuk en andere ver
wondingen op.
De ouders schrokken
rond middernacht
wakker van gegil. De
vader zag dat dingo's
het kind wegsleepten.
De dieren bevonden
zich nog op enkele
meters van de kam
peerwagen. De man
wist de dieren te verja
gen. De wilde honden
hebben zich op het ei
land al eerder tegen
mensen gekeerd. Be
rucht is de zaak van
baby Azaria Chamber
lain. Zij verdween in
1980. Dat verhaal werd
verfilmd in A cry in the
dark met Meryl Streep.
zaterdag 20 april 2019
Brandwonden
op de Franse ziel
Verslaggever Bob van Huët was van
1983 tot 1992 correspondent in Parijs.
WASHINGTON
Het rapport van Mueller is
deels onleesbaar. foto afp
AMSTERDAM
Aan een brievenbus in
Amsterdam is giste
ren een handgranaat
vastgeplakt. Op het
adres woont Ali Boua-
kili, woordvoerder van
de Nasr Moskee. Hij is
eerder bedreigd,
waarschijnlijk omdat
hij een dodengebed
weigerde voor Sarah
L. en haar dochter, die
in Syrië omkwamen bij
een Amerikaans bom
bardement. De Explo
sieven Opruimings
dienst nam de hand
granaat mee.
TOKIO
De Japanse baby Ry-
usuke Sekiya, bij zijn
geboorte het kleinste
jongetje ter wereld,
mag naar huis. Hij was
in oktober 22 centi
meter lang en 258
gram zwaar. Inmiddels
weegt hij ruim 3 kilo.
BRISBANE
