gaf me maximaal drie maanden. Ik had
gehoopt op zes.''
Anli: ,,Hij heeft het heel snel geaccep
teerd. Er was geen boosheid.''
Nico: ,,Ik heb vanaf dag één geweten wat
ik zou doen als er rottigheid zou komen.
Ik wilde alle energie steken in de glimlach
waarmee ik mijn kist in wilde gaan.''
Binnen een paar dagen zit Nico in een
hospice. ,,Ik vond het verschrikkelijk om
invalide te zijn. Ik moest van bed in een
rolstoel worden getakeld. Langer dan zes
weken moet dit niet duren, dacht ik.''
Alles wordt geregeld. Een arts en een ver
pleegkundige van de levenseindekliniek
komen twee keer langs om te bespreken
welk spuitje erin gaat zodra de pijn er is -
want bij pijn trekt Nico zijn grens. ,,Het was
heel geruststellend om te weten dat ik maar
hoefde te kikken, of het zou er zijn.''
Alle wensen worden besproken. Nico wil
het liefst thuis overlijden, maar hoe doe je
dat? ,,Wie zijn erbij, wie niet? Die gesprek
ken gaan diep.''
Dan gebeurt er iets geks. Het voorspelde
verval stopt. Nico: ,,De mensen van de
levenseindekliniek zeiden tegen elkaar: hier
klopt iets niet, hij had al veel slechter
moeten zijn.''
Een week later kan hij ineens zijn voet
weer bewegen. ,,De vrijwilligers in het
hospice dachten: een ander medicijntje, hij
heeft even een opleving. Dat zien ze wel
vaker. Wonderen bestaan niet. Maar twee
dagen later kon ik mijn been optillen. Zo,
dacht ik, heb ik toch mooi die één procent
te pakken! Ik keek in de spiegel en zei tegen
mezelf: gozer, dit ga je redden. Ik wist ge
woon dat ik aan het herstellen was.''
Snel blijkt dat de artsen ernaast zaten
met hun diagnose. Nico gaat helemaal
niet dood; in ieder geval nu nog niet. Er
zit geen kanker in zijn hersenen. Hij heeft
een tamelijk onbekende variant van een
zenuwaandoening, het Guillain-Barré-
syndroom; een ongelukkige reactie van zijn
immuunsysteem. ,,De ernst van de ziekte
varieert van lichte verschijnselen tot een
tijdelijke volledige verlamming waarbij
ook ademhalingsspieren en aangezichts
spieren verlamd kunnen raken. De meeste
patiënten herstellen weer."
Nico neemt nog een hap van zijn taartje,
kijkt naar Anli en daarna naar de tuin van
zijn monumentale woning, waar hij alweer
van de vroege lente heeft mogen genieten.
,,Medicijnen zijn niet nodig, de eiwitten in
je lichaam zorgen zelf voor het herstel. Ik
heb fysiotherapie om weer goed te leren
lopen. Elke dag voel ik me beter, sterker.''
,,Ik heb in het hospice een prachtige tijd
gehad. De warmte die je daar ontvangt, de
vrijwilligers die klaarstaan voor mensen die
doodgaan, dat is geweldig. Voor mij was het
geen huis des doods, het was mijn veilige
haven.''
Anli: ,,Voor mij was het ook zó onwerke
lijk. Al die weken dat hij weg was, reali
seerde ik me dat het bed voor altijd leeg zou
blijven. En toen ineens was er die ochtend
dat ik dacht: hij komt weer thuis!''
Nico: ,,Bij mij kwam het schuldgevoel. Ik
heb verdriet veroorzaakt. Mijn zoon en zijn
vriendin hadden hun geregistreerd part
nerschap gepland voor januari, maar dat
hebben ze naar voren gehaald omdat pappa
er anders niet bij kon zijn.
Dat de dood heel dichtbij is geweest, daar
denk ik over na. Ik praat er veel over, dat
helpt. Gevoelens delen, vooral over de mo
menten van verdriet. Ik denk ook veel na
over de gesprekken die ik heb gehad. Ik heb
dingen uitgesproken en mensen hebben
mij heel openhartig dingen gezegd.''
,,Nu is het elke dag zondag. Ik kan dingen
doen die ik leuk vind, we laten ons verras
sen. Er zijn veel dingen die me ineens kun
nen ontroeren. Mijn emoties zijn anders.
Het is een boeiende periode. Hard feelings
naar de artsen heb ik niet. Hun diagnose
was logisch. Hadden ze verder moeten
zoeken? Waarnaar dan? Zelfs op het slecht-
nieuwsgesprek heb ik geen aanmerkingen.
De arts was er, verpleegkundigen, Anli, de
kinderen met aanhang, een neuroloog in
opleiding. Het was heel zorgvuldig, heel
integer. Ik ben niet boos en ga niet lopen
somberen. Ik geniet van het leven. Nu
verheug ik me op een reisje naar New York,
in oktober. Dan wil ik die hele stad door
kunnen lopen, dat haal ik.''
,,Je kunt doodgaan ook een beetje leuk hou
den voor jezelf. Met een glimlach sterven,
dat hoop ik de volgende keer ook te mogen
doen. Ik ben niet bang om voor de tweede
keer dood te gaan.''
Elke dag zondag
Met zijn vrouw Anli:
„Ineens was er
die ochtend dat ik
dacht: hij komt weer
thuis,. Het bed bleef
niet voor altijd leeg.''
Ik vond het verbijsterend om te horen
dat je terugging naar het hospice nadat
je had gehoord dat je niet doodging.
En nu?
Welke wijsheid wil je delen na je won
derbaarlijke wederopstanding?
ZATERDAG 20 APRIL 2019 23