EKELHOFF
MEDIA CULTUUR 25
NPO Radio 4, dat was toch die stoffige klassiekemuziekzender
voor grijze koppen die neerkijken op alles wat hip en modern is? Een
gedateerde gedachte, zeggen de drijvende krachten achter het station dat al
jaren aan de weg timmert om drempels te verlagen.
www.ekelhoff.de
ie SieMatic
Hoe het met moet? ,,Tijd
voor de heetste track
van Bach. Dat die gast
swagger had, ga je nü
horen!'' Sander Zwiep,
met 30 jaar de op een
na jongste presentator
van NPO Radio 4 kan het niet uitspreken
zonder in de lach te schieten. ,,Lijkt me
duidelijk toch? Maar wat je anno 2019 óók
niet moet doen? 'In het Pruisen van die
tijd was het gangbaar dat de elite...' Enfin,
je begrijpt wel wat ik bedoel.''
Dat Zwiep in zijn middagprogramma
De Muziekfabriek het voor elkaar krijgt om
qua presentatie ergens mooi in het mid
den van die twee extremen uit te komen,
werd onlangs duidelijk toen hij in het
Utrechtse TivoliVredenburg de eerste
NPO Radio 4 Filmmuziekquiz voorzat.
Zowel aanwezige 60-plussers als twinti
gers schudden hem voor- en achteraf met
grote ogen de hand. 'Dat is 'm dan, Sander
van Radio 4!'
,,Best bizar. Het is het grootst denkbare
compliment. Ik presenteer het pro
gramma soms in mijn eentje. Dan doe je
zo'n pubquiz en merk je dat het niet voor
niets is.''
Met meer jonge presentatoren, initia
tieven als de Week van de Filmmuziek,
en het thuis meezingen en -spelen van de
aria Erbarme Dich uit de Matthaüs Passion
(alle uitvoeringen tezamen zouden het
'grootste orkest van Nederland' vormen,
de partituren werden al bijna 15.000 keer
gedownload) kruipt de klassieke muziek
zender langzaam uit de nichehoek. In
2018 was het marktaandeel 2,4 procent,
het hoogste sinds 1994. En het aantal
jonge luisteraars groeit gestaag. In som
mige maanden zijn de cijfers zelfs iets ho
ger dan die van het (ooit populaire) jon-
gerenstation NPO 3FM. Maar van cruciaal
belang is vooral de tone of voice, bezweert
Sander Zwiep. ,,Als ik naar de hitzender
Slam! luister en het gaat over bepaalde
technieken in het trancegenre, denk ik
ook: shit, ik hoor blijkbaar niet bij deze
club. Dat willen wij ook niet.''
Wat is dan de truc? ,,Niet meer minu
tenlang praten over de geschiedenis van
een politieke ontwikkeling in de tijd van
Handel ofzo. Het gaat maar om één ding:
wat doet de muziek met je? Als ik dat
meegeef, voelt het publiek daar iets bij.
Of ze het nu met je eens zijn of niet. In
het begin kreeg ik nog weleens appjes:
'Moeten jullie weer popiejopie doen met
een Beatles-liedje op de akoestische gi
taar?!' We zijn nu zo'n drie jaar bezig met
een nieuwe generatie presentatoren en
de luisteraar groeit met die nieuwe sound
mee. Het verbaast me hoe tolerant de
luisteraar tegenwoordig is.''
Klassiekemuziekgoeroe Hans Haff-
mans, presentator van Podium en Zater
dagMatinee, werkt al sinds 1991 voor NPO
Radio 4. Hij zegt met zijn tijd te zijn mee
gegaan door bijvoorbeeld vlotter te pra
ten en meer rekening te houden met
'tante Truus die hopelijk vindt dat ik zó
aanstekelijk over klassiek praat, dat ze het
eens een kans geeft'.
,,Maar ik was in het begin ook al die en
thousiaste gek die rode oortjes kreeg van
Brahms en Stravinsky. Over de juiste
toon denk ik nog steeds constant na.
Daarbij ben ik altijd voor populair, maar
niet populistisch. Je hoort mij na de Mat-
5
thaüs Passion niet roepen: 'Zo, die hangt
weer!' Dat is totaal respectloos en onge
past. Je moet ook niet per se mensen iets
bijbrengen. Het gaat om authentiek,
menselijk en persoonlijk zijn. Daar is die
jonge garde goed in en daar kan ik nog al
tijd van leren.''
Luwte
Haffmans vervolgt: ,,Het succes van de
zender moet ook zijn dat mensen de
luwte opzoeken in deze overprikkelde sa
menleving. Toen ik laatst moest tanken
bij een benzinestation schalde er harde
muziek uit buiten opgehangen speakers.
Laat me nou érgens met rust, denk ik dan.
Wij zijn de zender van de schoonheid en
de troost, waar je even kan ademhalen en
auditief kan detoxen.''
Aan Simone Meijer, sinds januari dit
jaar de nieuwe zendermanager van NPO
Radio 4, de taak om alle soorten luiste
raars tevreden te houden. ,,En er zijn nog
steeds heel veel mensen die van klassiek
houden, maar er nooit echt bewust naar
hebben geluisterd. Die wil ik er warm
voor maken.''
Vooral de recente Week van de Film
muziek was een succes. ,,Ik heb een
kleine van 11 die eerst altijd vroeg of de
radio alsjeblieft uit mocht. Nu is hij hele
maal in de ban van John Williams' mu
ziek voor Star Wars. En hij had laatst een
vriendinnetje te spelen die riep: 'Wow, ik
hoor Harry Potter!' Tegenwoordig smeekt
hij bijna of de radio aan mag! Mijn zwager
is ook dol op filmmuziek. Ik weet dat de
stap van John Williams naar Mahler niet
heel groot is. Ik zei: 'Ga lekker op de bank
liggen, luister naar Mahler, je weet niet
wat je overkomt.' En jawel, na de eerste
symfonie wilde hij de tweede luisteren,
et cetera. De bevestiging dat het werkt.''
Volgens klassiekemuziekpuristen wint
de zender aan terrein door meer op een
popstation te lijken. ,,Zo flauw vind ik
dat'', zegt Sander Zwiep. ,,Als we de dy
namiek van die stations overnemen, vind
ik dat een compliment. De oude garde
hoor je ook vaak zeggen dat klassiek toch
nooit populair zal worden. Ze zijn ge
neigd het voor zichzelf te houden. Dat
heb ik nooit begrepen. Als je iets mooi
vindt, wil je dat toch van de daken
schreeuwen?!''
KEUKEN'/oWEEK
Doggen
pohffl
Miele nexti25 COütlir SIEMENS
donderdag 18 april 2019
GO
Gudo Tienhooven
u_
Q.
O
N
i-
o
c
Küchenhaus Ekelhoff
Hauptstrasse 14-16
48529 Nordhorn, D
tel. +49 5921-80480
info@ekelhoff.de
Küchenland Ekelhoff
Bentheimer Strasse 259
48529 Nordhorn, D
tel. +49 5921-80210
kuechenland@ekelhoff.de
Bel of mail ons a.u.b. voor een afspraak,
zodat we ruim de tijd voor u hebben.
ma- vr: 9-18 uur, zaterdag: 9-17 uur
Al vele
jaren als BESTE
beoordeeld!
200 complete
showroomkeukens
op 10.000 m2