Comnenseren
0)
\^m
PSYCHOLOGELD
16 ECONOMIE
Bruna is na een moeilijke periode helemaal terug. Met
een nieuw winkelconcept en nieuwe doelgroepen mikt de
boekhandel op groei. ,,Er is ruimte voor honderd nieuwe Bruna-
winkels'', zegt directeur George Steur.
donderdag 18 april 2019
Automobilisten kunnen zonder schuldge
voel in hun benzineauto's blijven rond-
sjezen. Tenminste, als het aan Shell ligt.
Sinds gisteren kun je CO2 compenseren aan de
pomp. Volgens Shell is het mogelijk om voor
slechts 1 cent extra per liter CO2-neutraal te rij
den. Op een tank van 50 liter kost dat je dus 50
cent. En het is ook nog eens een vrijwillige bij
drage. Dat klinkt meer als een susser voor je ge
weten dan als een oplossing voor de opwarming
van de aarde. Of toch niet?
Ook wetenschappers stellen dat het moge
lijk is om voor 1 cent je broeikasuitstoot te com
penseren. Dat zou kunnen door bomen te plan
ten in tropische gebieden. De arbeidskosten zijn
daar laag en bomen groeien snel, waardoor een
hectare bos minder dan 10 euro kost. Als een au
tomobilist elke week een tank van 50 liter ver
bruikt en die 1 cent per liter betaalt, betaalt die
persoon jaarlijks 26 euro aan compensatie. Met
dat bedrag zouden genoeg bomen geplant kun
nen worden om CO2-neutraal auto te rijden.
Probleem opgelost? Nope, er valt nogal wat af
te dingen op dit rekensommetje. Allereerst is
dit de allergoedkoopste manier om CO2-uit-
stoot te compenseren.
Duurder is het om biogasin
stallaties te bouwen in Tan
zania, effeciëntere kook-
oventjes te kopen voor
Ethiopiërs of bossen te
planten in Europa. Boven
dien werkt het pas als ieder
een meedoet. En die kans
lijkt klein. Bij KLM koos in
2017 ongeveer 1 op de 500
passagiers ervoor zijn CO2-
uitstoot te compenseren.
Shell wekt
de illusie
dat we
pijnloos
van onze
rotzooi af
kunnen Het allerbelangrijkste be
zwaar tegen compenseren
is dat het vervuilend gedrag faciliteert. In plaats
van met de trein te gaan, kopen we ons schuld
gevoel af en stappen toch in de auto. Dat is pre
cies wat Shell wil. Compenseren is geen duur
zame oplossing. We stoten zo veel CO2 uit dat
we daar nooit tegenop kunnen planten. Com
penseren is leuk als je verder klimaatneutraal
leeft, maar de uitstoot van dat ene vliegreisje
naar Spanje wil goedmaken. Maar de wereldbol
is te klein om genoeg bomen te planten om
bijna 8 miljard mensen te laten vliegen, autorij
den, vlees eten en eindeloos consumeren.
De milieubelasting van onze vervuilende ge
woontes gaat bovendien verder dan alleen de
CO2-uitstoot. Vlees eten gaat gepaard met die
renleed. En vliegtuigen en auto's veroorzaken
geluidsoverlast en luchtvervuiling. Dat com
penseert die ene cent echt niet allemaal.
Dat compenseren vrijwillig is, levert minder
geld op voor nieuwe bossen. Maar is psycholo
gisch een slimme zet. Automobilisten die de
toeslag wél betalen, kunnen zichzelf voorhou
den dat ze groen bezig zijn. Onterecht: milieu
vriendelijk autorijden bestaat niet. Shell wekt
de illusie dat we op een pijnloze manier van
onze rotzooi af kunnen komen. De oplossing is
niet compenseren, maar ons gedrag aanpassen.
Dat doet echter veel meer pijn dan het betalen
van 26 euro per jaar.
Vopak
Aegon
Fagron
e verhuisdozen
staan nog hoog
opgestapeld in
de gangen van
het nieuwe
kantoor van
Bruna. ,,We
zijn nog maar pas verhuisd'', ver
ontschuldigt Bruna-directeur Ge
orge Steur zich. ,,Het is een van de
manieren waarop we de kosten te
rugdringen.'' Kosten terugdringen
was een van de opdrachten om de
verlieslijdende Bruna-winkels
weer gezond te krijgen. ,,We zijn
te lang blijven stilstaan. Bruna was
een grijze muis geworden, te wei
nig onderscheidend'', steekt Steur
de hand in eigen boezem.
Ook in 2017 werd er nog een
miljoenenverlies geleden, maar de
omslag is ingezet, verzekert Steur.
,,Dat verlies komt ook doordat we
investeren in een nieuw winkel
concept en in automatisering. ,,De
boekenmarkt wordt elk jaar een
stukje meer online. Bruna was
wel actief op dat gebied, maar niet
genoeg. We willen van een retail-
bedrijf naar een omnichannel-be-
drijf.''
Online
Dat betekent dat een klant zowel
online als in de winkel bediend
moet worden. ,,Een klant kan dan
bijvoorbeeld op de site kijken of
een boek in de Bruna in de buurt
beschikbaar is. Dan kan hij het re
serveren en afhalen. Als een boek
niet op locatie is, kan hij het be
stellen en de dag erop thuisbe
zorgd krijgen of in de winkel ko
men afhalen.''
Met 280 winkels verspreid over
Nederland blijft Bruna de boek
winkel met het meest fijnmazige
netwerk van fysieke winkels.
Steur verwacht niet dat er winkels
gaan verdwijnen, hij mikt zelfs op
groei. ,,Ik denk dat er plaats is voor
honderd nieuwe Bruna's in de ko
mende tien jaar.'' Die groei kan
wel deels ten koste gaan van an-
an cl I ette
O
GO
Reageren? economie@persgroep.nl
Het olieopslag-
bedrijf was de
grootste stijger
in de AEX.
41%
De verzekeraar
deed het ook
goed in de AEX.
De biotechno-
loog zakte giste
ren verder weg.
De toeleveran
cier van farma
ceutische grond
stoffen had gis
teren geen beste
dag op de beurs.
o
was een grijze
muis
Peet Vogels
Amsterdam
Neem plaats op
de sofa van Irene
van den Berg. Zij
analyseert iedere
week ons econo
misch gedrag.