II
9
Ontwerp
een logo
zeldzaam, maar bijna allemaal zijn ze
teruggegaan naar hun kinderen. De
man over wie je het over hebt, hebben
we teruggebracht naar Thailand, waar
we met hem een rechtszaak hebben
gevoerd tegen het visserijbedrijf waar
voor hij slavenarbeid had verricht. Hij
kreeg omgerekend 6000 dollar salaris
terug. Voor vijfjaar hard werken. We
zijn nog bezig de rest te vorderen, maar
dat is erg moeilijk. De eigenaar van de
boot zegt dat hij hem niet kent."
Patima zegt dat haar werk niet mo
gelijk zou zijn geweest zonder steun
van de EU. ,,Ik heb met vertegenwoor
digers van de EU gepraat en Brussel
heeft druk gezet op de Thaise regering.
Dat heeft erg geholpen, vooral toen
Thailand een gele kaart kreeg voor de
misstanden in de visindustrie. Dat lag
erg gevoelig, want het imago van het
land staat op het spel. In het verleden
durfden de vissers niet te praten. Nu
wel. We sporen ze op en maken helden
van ze. Onze belangrijkste medewer
ker is een ontvoerde visser die zijn arm
is kwijtgeraakt in een katrol. Nu leidt
hij een team van tien man en is hij be
zig om via een vakbond van vissers
te vechten voor de rechten van ande
ren."
Premier
Patima is inmiddels bekend in Thai
land. Vorig jaar werd ze voor haar werk
zelfs genomineerd voor de Nobelprijs.
Hoogtepunt voor haar was een bezoek
van de Thaise premier aan haar stich
ting. Voor het eerst praatte de premier
persoonlijk met door Patima bevrijde
ex-slaven. ,,Het was goed dat hij kwam.
Hij is een uur gebleven. Zijn bedoelin
gen zijn goed en er is inmiddels een
wet aangenomen die de vissers be
schermt. Vastgelegd moet worden hoe
lang ze op zee blijven, hoe vaak ze aan
land mogen. Dat soort dingen, want
dat bestond allemaal niet. Nu gaat het
nog om de naleving van de wetten en
dat valt niet mee. Ook de minister staat
tegenover een machtige industrie."
Een vraag blijft. Waarom benoemt
ze niet de bedrijven, de supermarkten
die Thaise 'slavenvis' verkopen. Het
zou ons, consumenten, een middel ge
ven om de daders te treffen. Patima
glimlacht. Ze kent de boosdoeners
maar de lijst is lang. Te lang zelfs.
,,Daarom doen we het anders. We gaan
voor een positieve strategie. Straks
prijzen we de bedrijven die zich wél
aan de regels houden."
In het verleden durfden
de vissers niet te
praten. Nu wel. We
sporen ze op en
maken helden van ze
Patima. Dat veranderde toen zij voor
zichzelf een missie ontdekte op een
moment dat haar eigen leven voorbij
leek. Op haar 20ste kreeg ze kanker. Ze
was ten dode opgeschreven, maar ze
overleefde. Ze adopteerde een kind en
op een dag hoorde ze het verhaal van
een visser over het verzwegen kwaad
in de machtige Thaise visindustrie.
300.000 mensen werken voor de op
twee na grootste visexport ter wereld.
Maar een deel van het grote geld stinkt
en wordt verdiend dankzij slavenar
beid.
Met haar kleine organisatie LPN
voert Patima al jarenlang strijd. In het
begin wilde niemand naar haar luiste
ren. ,,De vissers durfden ook niet te
spreken. Ze waren bang. Er waren
dreigementen. Ik ben zelf ook geïnti
mideerd door mensen van beveili
gingsbedrijven en door kapiteins. Een
tje heeft zijn pistool getrokken toen
we vissersslaven wilden bevrijden. Op
zeker moment geloofde ik er niet meer
in. Ik werd depressief."
Redding
Inmiddels heeft ze niet alleen de mis
standen aan de kaak gesteld en is er
een documantaire gemaakt over haar
werk; ze heeft ook bijna drieduizend
mensen gered. Trots toont ze haar
lijstje: 1818 Thai, 1000 Birmezen, 100
Cambodjanen en 50 Latianen. Alle
maal jongens en mannen met een ver
haal als Tun Lin. Soms werd dat extra
dramatisch als een opgespoorde visser
een nieuw leven was begonnen op een
Indonesisch eiland. Dramatisch zijn de
beelden als Patima aanklopt bij een In
donesisch gezin waarvan de Birmese
vader ooit in Thailand was ontvoerd.
Hij schaamt zich voor wat hem is
overkomen, maar gaat mee met Pa
tima en belooft zijn vrouw en kinde
ren terug te komen. Heeft hij dat ge
daan? ,,Ja", zegt Patima. ,,Dit soort
gevallen van een nieuw leven zijn
dinsdag 16 april 2019
GO
sundance
Story Ol Slavorv VI Spa...
A Beelden uit de
documentaire
Ghostfleet over
het werk van
Patima.
FOTO'S SUNDANCE
slaven van de visindustrie
Op visproducten
zijn diverse
logo's te zien. Zo
is er dolfijnvrien-
delijk gevangen
tonijn en zijn er di
verse ecologische
keurmerken om te
voorkomen dat de
zee wordt geplun
derd. Patima
denkt aan een
logo waarbij de
consument weet
dat zijn vis niet is
verkregen door
slavenarbeid. Ze
zoekt nog naar
ideeën en is af
hankelijk van vrij
willigers.
Ontwerpen voor
een logo kunnen
worden opge
stuurd naar:
bob.van.huet@
persgroep.net
A Patima: ,,We gaan
voor een positieve
strategie.''
FOTO GETTY IMAGES
-Patima Tungpuchayakul