'De orgelpijpen
van tin smelten
waar je bij staat'
II
Stalen draden hielden
losse stenen bij elkaar
Uil
5
De brand brak rond 19.00 uur uit in
het middenschip, waar renovatie
werkzaamheden plaatshadden. Het
vuur greep daarna razendsnel om
zich heen in de vroeggotische kathe
draal. In korte tijd stond de ranke vie
ringtoren op het middenschip in
lichterlaaie. Die stortte even later in.
Het vuur sloeg daarna over naar een
van de twee karakteristieke stompe
torens. Volgens de woordvoerder van
de kathedraal stond het volledige dak
in brand. ,,Er blijft niets meer van
over'', zegt hij tegen het Franse dag
blad Le Parisien. ,,We moeten hopen
dat het gewelf, dat de kathedraal be
schermt, niet zal instorten.''
Philippe Villeneuve, de architect
en werfleider van de renovatiewer
ken, is in shock. ,,Het is een cata
strofe. Ik moet erom huilen. Ik kan
me geen ergere ramp voorstellen.''
Hij beklemtoont dat er geen arbei
ders aanwezig waren op het ogenblik
dat de brand uitbrak.
Rookwolken
President Macron lastte direct een
geplande tv-toespraak af en haastte
zich naar de rampplek. De brand
zorgde voor enorme rookwolken bo
ven de stad. Veel inwoners gingen
kijken. De politie riep mensen op het
gebied te mijden en de brandweer de
ruimte te geven. Parijs mobiliseerde
vierhonderd brandweermannen.
Volgens een woordvoerder konden
er geen blusvliegtuigen worden in
gezet, omdat anders het gebouw zou
kunnen instorten.
De kathedraal op ïle de la Cité, in
hartje Parijs, is met jaarlijks twaalf
miljoen bezoekers een van de groot
ste toeristische trekpleisters van de
Franse hoofdstad. Maurice de Sully,
de toenmalige bisschop van Parijs,
ontwierp de kerk. De eerste steen
werd in 1163 gelegd. In 1845 werd een
grote restauratie uitgevoerd.
De kerk bestaat uit vijf 'schepen'.
Uniek zijn de gebrandschilderde ra
men en de twee karakteristieke
stompe torens. Er worden ook drie
relikwieën van Christus bewaard: de
doornenkroon, een stuk uit het kruis
en een van de nagels waarmee Chris
tus gekruisigd zou zijn.
Het is een catastrofe.
Ik moet huilen. Ik kan
me geen ergere ramp
voorstellen
Jos Koldeweij, hoogleraar kunstge
schiedenis van de Radboud Univer
siteit Nijmegen, vreest het ergste
voor de kerk. ,,Het is een nationaal
symbool van Frankrijk'', zegt Kolde
weij. ,,De hele 12de-eeuwse dakcon
structie met zware, eikenhouten bal
ken is verloren. Dat is ongekend. De
kans dat de middentoren dwars door
de gewelven heen is gestort, is erg
groot. Dat is helemaal een drama.''
De kans is groot dat daarbij ook het
deel aan de oostkant is verwoest, zegt
Koldeweij. ,,Het koor aan de oostkant
is het meest heilige deel van de kerk.
Je mag hopen dat ze op tijd een aantal
dingen hebben kunnen weghalen.''
Aan de westgevel zit een bijzonder
orgel met 7000 pijpen. Dat is waar
schijnlijk ook verloren: ,,De hitte is
gigantisch. De orgelpijpen zijn van
tin, dus die smelten waar je bij staat.
Het beeldhouwwerk, reliëfs, glas in
lood. Dat is allemaal verloren als het
gewelf instort.''
PARIJS De restauratie van de No
tre Dame was al lang een probleem.
Dat de kerk in verval was geraakt
was bekend. Wie het monument
van dichtbij bekeek, kon dat duide
lijk vaststellen.
Hier en daar hielden stalen dra
den de stenen bij elkaar, of ontbrak
er een beeldje. Enkele ornamenten
werden zelfs weggehaald, uit
schrik dat ze plots naar beneden
zouden vallen.
De Franse staat, die eigenaar van
het gebouw is, ging aan het eind
van 2017 op zoek naar geldschieters.
Ze kon de noodzakelijke restaura
tie, waarvoor minstens 150 miljoen
euro nodig was, niet alleen betalen.
Daarom sloot de overheid een over-
eenkomst met de stichting Vrien
den van de Notre-Dame. Als die elk
jaar 2 miljoen euro aan giften kon
den aantrekken, zou de staat zijn
jaarlijkse bijdrage verdubbelen om
zo de restauratie sneller te kunnen
uitvoeren.
Toeristen
Na de terreuraanslagen in Parijs van
13 november 2015 zakte het aantal
toeristen dat de kathedraal bezocht
sterk.
In 2015 bezochten 13,6 miljoen
mensen de Notre-Dame. Een jaar
eerder waren dat er nog meer dan 14
miljoen.
De laatste jaren stegen de bezoe
kersaantallen opnieuw.
Notre-Dame-kathedraal in Parijs
dinsdag 16 april 2019
De Notre-Dame, een van de be
langrijkste iconen van Parijs, is
gisteravond door een enorme
brand verwoest. Lijdzaam zagen
Parijzenaars toe hoe de 12de-
eeuwse kathedraal in lichterlaaie
stond en deels instortte. De we
reld keek machteloos toe en
huilde mee met de Fransen.
Tonny van der Mee
Parijs
-Philippe Villeneuve, architect
Parijs
iANKRIJK
Totale oppervlakte: 5500 m2
koor
transept
Torens
69m
Jmidden-
schip
I
I
hoofdingang
O Portedu
Porte de la Vierge
3 Porte Sainte-Anne
BRON: AFP/NOTREDAME
agade
45 m
1163-1250 Bouw koor, schip, fagade en torens
1250-1345 Verbreding van transeptarmen,
bouw koorkapellen, bouw luchtbogen
2013 Vervanging oude klokken
uit 1856 door:
Acht kleine klokken
in noordelijke toren
Grote Mariaklok*
in zuidelijke toren
Gegoten door Nederlandse
klokkengieterij Eijsbouts in Asten
30.000 bezoekers per dag
13 miljoen per jaar)
5 diensten per dag
(2000 per jaar)
Torenspits
96m
