Saskia Noort
Ik wil geen eeuwig
leven. Proost lady's!
Zo doen zij dat
Groene Donderdag, klinkt
anders en 'smaakt' anders
VEEL GEDEELD
Er is sprake
van een heuse
dillescheidslijn.
De saus is
groener aan
de overkant
'Nou', zegt
ze, 'tonijn
kun je echt
niet meer
eten. Ze
worden met
uitsterven
bedreigd!'
Rekken en strekken
14
Saskia Noort schrijft op deze plek
wekelijks over nieuws dat haar raakt.
Schamen is tegenwoordig het nieuwe woord. Het
mag niet als het kleur, sekse, geaardheid of ge
wicht betreft, maar voor de rest is het aan de
orde van de dag. De ondergang van het klimaat
rust op de schouders van hen die het nog dur
ven een vliegtuig te nemen, een biefstuk te eten, meer dan
één kind te krijgen, de open haard te ontsteken of oma een
dagje mee uit te nemen met de dieselauto. Wie heeft nog
het lef naar de supermarkt te gaan zonder tas, de kar vol te
laden met dozen frikadellen en plastic literflessen cola,
door de McDrive te rijden, zich uitgebreid te scrubben on
der de douche en de tuin dagelijks te sproeien? Je doet het
stiekem en genegeerd, hoodie aan, zonnebril op, besmuikt
eet je een wit kadetje met paling uit een plastic bakje, vre
zend dat ieder moment een fotograaf van De Telegraafuit
de bosjes springt om je te publiekelijk te beschamen. We
zijn niet ver verwijderd van een meldpunt voor milieuver
vuilers en beestenvreters.
„Eet jij dat nog?" zegt
een vriendin van een
vriendin als ik in een res
taurant een spicy tuna-
bowl bestel, trots dat ik
niet gezwicht ben voor de
giant burger met bacon en
blauwe kaas.
,,Hoezo?'' vraag ik en zij
antwoordt: ,,Nou, tonijn
kun je echt niet meer eten.
Ze worden met uitsterven
bedreigd! En ze zitten stik
vol toxische stoffen.''
De vriendin gaat door
over extreme overbevis-
sing en bijvangst terwijl
mijn hart zich vult met
zelfhaat. De vriendin is
vega. Ze legt uit dat dit te
genwoordig helemaal niet
moeilijk is. Er zijn zoveel
heerlijke vleesvervangers,
waarop de hele tafel uit
barst in op-de-borstklop
perij. Iedereen heeft wel
een fantastisch recept voor
vegetarische nasi en giste
ren nog aten ze gyros van
Vleesch noch Visch.
De vriendin bestelt een
vega ceviche. Zonder ui.
Zonder knoflook. Zonder
citrus. Alstublieft. Feitelijk
bestelt ze een blok tofu in
water. Liefst zou ik nu
even van tafel gaan om een sigaretje te roken, maar dat is
net zoiets als zeggen dat je op Forum voor Democratie
hebt gestemd, ondenkbaar gênant. Een wijntje dus maar.
Gezellig is zo'n girls night out niet meer te noemen. Ge
lukkig is er wijn waar geen vliegtuigen en tankers aan te
pas zijn gekomen. De vriendin drinkt niet, nooit gedaan,
geen principe ofzo hoor, maar zij kan het ook leuk hebben
zonder.
En natuurlijk begint er dan iemand over het verhaal in de
krant dat ook matig drinken levensgevaarlijk is en weer
een ander verhaal, ergens op Twitter, dat wie niet drinkt,
geen vlees, suiker, vet of zuivel eet, zes jaar langer leeft.
,,Holy juck", zeg ik, ,,dat is nog eens een belasting voor het
milieu. Al die bejaarden met hun steunkousen, Tena La
dies, rollators en aanleunwoningen en al die medicijnen
die ze weer uitpissen waardoor ons kraanwater vol antibi
otica zit. Nee, ik wil een betere wereld achter laten voor
onze kinderen, door ze niet op te zadelen met mijn eeu
wige leven. Proost lady's.''
Bij onze Duitse buren is
Witte Donderdag voor
Pasen niet wit maar
groen. De Duitsers
spreken van een
Gründonnerstag.
KATHRIN MEYER
BERLIJN
Volgens sommigen is Grün-
donnerstag afgeleid van
Gronan, een oud-Duits
woord voor huilen. Zeg
maar grienen. Grün zou dan
moeten verwijzen naar de
tranen van de zondaars, die
op Gründonnerstag vergif
fenis krijgen en daarna mo
gen terugkeren in de armen
van de kerk. Tegelijkertijd
hint Gronan naar de rouw
om de naderende dood van
Jezus.
Maar het zou ook kunnen
dat grün helemaal niets te
maken heeft met Jezus en
de herdenking van zijn
Laatste Avondmaal, waar
Witte Donderdag bij de
christenen voor staat. Het
zou ook kunnen verwijzen
naar het middeleeuwse ge
bruik om groene kruiden te
eten op deze dag. Dat kun
je dan weer linken aan het
Joodse paasfeest Pesach,
waar volgens een bijbels
gebod bij het paaslam bit
tere kruiden moeten wor
den geserveerd. Als aan
denken aan de bittere jaren
waarin de joden slaven wa
ren. Vertaald naar onze tijd
zouden de kruiden na een
lange winter nieuwe kracht
geven aan mensen.
Hoe dan ook: veel Duit
sers eten op Gründonners-
tag een koude saus van
yoghurt en zure room met
kruiden. Daarbij dan vaak
aardappelen en eieren. Het
zijn de eerste kruiden van
het nieuwe seizoen, een
soort plantenversie van de
beaujolais primeur. In de
deelstaat Hessen is die
groene saus zelfs een regio
nale specialiteit. Maar over
de juiste samenstelling be
staat onenigheid. In de regio
rond Kassel in het noorden
van Hessen worden de krui
den niet gepureerd maar ge
hakt. Rond Frankfurt zwe
ren ze bij pureren omdat de
saus alleen zó een mooie
groene kleur krijgt.
Er is meer discussie.
Frankfurt gebruikt voor de
groene saus traditioneel
komkommerkruid, kervel,
waterkers, peterselie, pim
pernel, zuring en bieslook.
In Hessen zijn kervel en
tuinkers taboe en vervan
gen door dille. Een kwestie
van smaak, waar ze in
Frankfurt en omgeving dan
weer niets van begrijpen. In
Hessen wordt op Groene
Donderdag dan ook wel ge
sproken van de dille
scheidslijn - in het Duits de
Dill-Aquator. De saus is
groener aan de overkant.
Sun Rongchun, een 57-jarige Chinees uit Shenyang, heeft een originele manier
gevonden om zijn wervelkolom op te rekken. De gymnastische oefening is een
beproefd recept tegen rug- en nekklachten. foto reuters
ZATERDAG 13 APRIL 2019 GO
FOTO MATTH IAS BALK/DPA