7
De sultan van Brunei ligt onder vuur
door de invoering van de sharia-wetten.
Op homoseksualiteit en overspel staat de
doodstraf. Deze krant was erbij toen
Beatrix hem in 2013 bezocht.
Marrea
STRANDWAN DELEN EN SHOPPEN AAN ZEE
II et gele pennen-
I doosje ligt al zes
I jaar los tussen de
1 boeken in de stel-
I lingkast. De gouden
pen is er niet eentje
I die je even in je tas
stopt, of waarmee je aantekenin
gen maakt tijdens een interview.
Hij ziet er een beetje potsierlijk
uit. Dat maakt 'm ook wel weer
mooi.
Misschien komt het vooral door
de tekst die erop staat: 'With the
Compliments of His Majesty Sultan
Haji Hassabal Bolkiah of Brunei
Darussalam'.
De pen is te klein voor de volle
dige naam van de sultan van Bru
nei. Vooruit, ik schrijf hem één
keer voluit: Haji Hassanal Bolkiah
Mu'izzaddin Waddaulah ibni Al-
Marhum Sultan Haji Omar Ali Sai-
fuddien Sa'adul Khairi Waddien.
Ik noem hem verder voor het ge
mak: de sultan.
Het souvenir uit Brunei is nage
stuurd aan alle Nederlandse jour
nalisten die in januari 2013 te gast
waren in het Sultanaat Brunei Da-
russalam. Ik was een van hen.
Het staatsbezoek van - toen
nog - koningin Beatrix, kroon
prins Willem-Alexander en prin
ses Maxima aan Brunei (en aan
sluitend Singapore) was om twee
redenen historisch. Het was, zo
bleek pas achteraf, het laatste
staatsbezoek van Beatrix als ko-
ningin. En nog nooit heeft een
staatsbanket in een groter paleis
plaatsgehad dan in Brunei.
De gouden pen kwam binnen
op het moment dat wij journalis
ten amper bekomen waren van de
schok dat Beatrix enkele dagen na
thuiskomst haar troonsafstand
aankondigde. Dat had niemand
zien aankomen.
Wij waren vooral bezig met de
sultan van Brunei. We vergaapten
ons aan de overdaad aan rijkdom
en weelde. Aan zijn paleis - Istana
Nurul Iman - dat met 200.000
vierkante meter het grootste
woonhuis ter wereld is. Alleen al
de cijfers duizelden: 200 badka
mers, 2000 telefoons, 564 kroon
luchters, 51.000 gloeilampen, 18
liften en 1788 kamers 'behangen'
met goud en diamanten.
Spectaculair
We waanden ons in EuroDisney,
met spectaculaire waterpartijen,
fonteinen met knipperende feest-
lampjes en neonverlichting in alle
kleuren van de regenboog.
De sultan zagen we in die twee
dagen slechts drie keer. Toen hij
de Oranjes welkom heette bij zijn
Prijs: 99,-p.p.
Boek nu op marrea.nl of beL 0571-277744
paleis, bij het staatsbanket en bij
het afsluitende concert van het
Amsterdamse rietkwintet Calefax,
waar hij te laat arriveerde wat het
strakke protocol en overvolle pro
gramma niet ten goede kwam.
Ergens verbaasde de lengte van
de sultan me niets. Onze Oranjes
torenen in Azië al gauw boven
hun gastheren en -vrouwen uit.
En ergens verwachtte ik bij een
despoot als de sultan een kleine
man. De grootste dictators hebben
het Napoleon-complex. Ze com
penseren hun geringe lengte met
ambitieus, jaloers en agressief ge
drag, aldus psychologen.
De sultan was even lang als Be
atrix op pumps. Ik schatte hem
tussen de 1,65 en 1.70 meter. Even
groot als Stalin en Napoleon, iets
kleiner dan Mussolini en Poetin,
maar veel groter dan Kim Jong-un.
De sultan was geen lachebek.
Zijn blik was strak en streng.
De sultan en zijn familie nemen
het niet zo nauw met de kern
waarden van de islam: beschei
denheid en
sober- jt
heid.
Voor de
sultan,
een van de rijkste mensen ter we
reld met een vermogen van 16 mil
jard euro, is alles groot. Hij houdt
van luxe en hij houdt van zichzelf.
Dat laat hij graag zien.
Over en weer klonken loftuitin
gen over de goede band tussen Ne
derland en Brunei. Dankzij de Ko
ninklijke Shell, de kurk waarop
Brunei - en daarmee de sultan -
drijft. Versterking van de econo
mische betrekkingen waren heilig.
Terwijl iedereen wist dat de sul
tan al bezig was de sharia (islami
tische wetgeving) gefaseerd in te
voeren, en burgers niets te zeggen
hebben. Brunei is geen Dubai of
Monaco. De hoofdstad bestaat uit
sobere, verpauperde gebouwen, en
sloppenwijken in de schaduw van
de gouden koepels van de mos
keeën en paleizen die uit een
sprookje van Duizend-en-één
Nacht lijken te komen.
De mensen zijn niet rijk, maar
ook niet arm. Ze betalen geen be
lasting, krijgen gratis onderwijs en
zorg, maar er zijn geen verkiezin
gen of politieke partijen.
De sultan is een absolute
vorst. Hij is ook premier,
minister van Defensie, van
Financiën, hoofd van de is-
lam, opperbevelhebber van de
strijdkrachten. De christelijke
minderheid wordt gediscrimi
neerd. Kritiek wordt bestraft. Maar
niemand in het officiële gezel
schap die sprak over mensenrech
ten en democratie.
De oliedollars verdwijnen in de
zakken van de sultan en zijn ex
centrieke familie, die grossieren in
schandalen en voor de wet on
schendbaar en onfeilbaar zijn. De
sultan was met twee vrouwen te
gelijk getrouwd, zijn broer had een
harem met seksslavinnen en
noemde zijn plezierjachten 'Tits',
'Nipple 1' en 'Nipple 2'. Dat gege
ven maakte dat over dat staatsbe
zoek ook een gevoel van ongemak
hing.
Dat wordt bevestigd nu die
kleine, losbandige sultan homo
seksualiteit en overspel straft met
dood door steniging, diefstal met
het afhakken van de hand, en on
getrouwd zwanger raken met een
boete. Wat als de sultan had gewe
ten dat in het gezelschap royalty
verslaggevers ook homoseksu
ele collega's zaten?
Dat haalt de glans van de
gouden pen in dat gele
doosje. Die blijft in de kast.
dinsdag 9 april 2019
In het Disneypaleis van
de nu omstreden sultan
Tonny van der Mee
Rotterdam/Bandar Seri
Begawan
De sultan schonk alle journa
listen een gouden pen.
hotelarrangementen
van 155,-
Onze eigen Nederlandse kust is ideaal om een paar
dagen uit te waaien. Noordwijkerhout ligt in het hart
van de Bollenstreek en vlakbij de mooie badplaats
Noordwijk. Een prachtige omgeving waar u eindeloze
fiets- en wandeltochten kunt maken. Dit unieke arran
gement is zeer voordelig, alleen bij Marrea boekbaar.
U verblijft in een luxe NH Hotel met veel faciliteiten voor
het hele gezin.
NH Leeuwenhorst (4*) is een gezellig en gastvrij hotel.
Dankzij faciliteiten als een binnenzwembad,
sauna, zonnebank, fitnessruimte, squashbanen,
bowlingbanen, biljart en diverse bars en restaurants is
dit hotel een uitstekende keuze voor een ontspannen
verblijf, recht een verwenhotel.
Highlights:
Keukenhof
Fietsen door de bollenstreek
Shoppen in Haarlem
Badplaats Noordwijk
Leiden met vele musea
Wellnessdagje Azzurro
Wandelen aan het strand
Arrangement:
2 x overnachting
2 x uitgebreid ontbijtbuffet
1 x 3-gangen diner (aankomstdag, mogelijk in buffetvorm)
Gebruik binnenzwembad
Gebruik sauna (inclusief handdoeken)
Gebruik van WiFi
Gratis parkeren
Toeslag bij aankomst op vrijdag of zaterdag in april, juli en
augustus: 15,- p.p.
Prijzen p.p. o.b.v. 2 personen per kamer. Toeslag alleengebruik:
28,- p.n. Toeristenbelasting: 1,65 p.p.p.n.
Kinderen 0 t/m 3 jaar gratis bij verblijf in een babybedje en
4 t/m 11 jaar 32,50 per arrangement, korting is van toepassing
mits ze bij 2 volbetalenden op de kamer verblijven.
Reserveringskosten 14,95 per boeking.
Geldig t/m december 2019, m.u.v. feestdagen
Ff M De sultan
van Brunei
ontving konin
gin Beatrix in
2013 met alle
egards. foto anp
