May heeft
een prettig
gesprek met
Labourleider
Boa's leggen
het werk
voor vijf
dagen neer
NIEUWS 3
RAADSEL KOPERLADING
Bij de zoektocht naar de containers die het
schip MSC Zoe verloor op de Waddenzee, zijn
bergers op een oud schip vol koper gestuit, dat is
vergaan rond 1540.
Boa's kunnen zich niet
verdedigen. foto robin utrecht
Een paar stapels verwrongen, koperen platen op een
pallet en een stuk hout van een paar meter lang. Op
het eerste gezicht is de archeologische vondst wei
nig bijzonders, moet koper-expert Arie Pappot van
het Rijksmuseum toegeven. En toch is hij dolgeluk
kig met wat het bergingsschip Geosund op 26 fe
bruari uit de Noordzee takelde. Want dankzij drie
rondjes, vier cijfers en een mysterieus teken op dat
koper, heeft hij het raadsel kunnen oplossen. ,,Wat
er nu precies is gevonden, is echt heel bijzonder'',
zegt Pappot met een glinstering in zijn ogen.
Maar eerst terug naar die dinsdag in februari. De
dag waarop het bergingsschip Geosund de bodem
van de Noordzee afspeurt naar tientallen vermiste
containers van het schip de MSC Zoe. Een flink aan
tal containers veroorzaakte een paar weken eerder
een enorme afvalberg op de Waddeneilanden. Een
groot deel is dan nog altijd niet terecht. Op sonar-
beelden is net boven Terschelling een verstoring van
de zeebodem te zien en dat zou weleens zo'n verlo
ren container kunnen zijn, denkt de bemanning van
de Geosund dan nog.
Grijper
Ze laten een grote grijper afzakken naar een diepte
van 22 meter. De eerste keer komt er koper naar bo
ven, maar er gaan nog geen alarmbellen af. Er is al
van alles naar boven gehaald, dus dat er in een van
de containers koper zit, is heel goed mogelijk. Pas als
bij de tweede poging 23 stukken hout tevoorschijn
komen, krijgt de bemanning het vermoeden dat ze
weleens op een oud wrak gestuit kunnen zijn.
Maritiem archeoloog Seger van den Brenk krijgt
als eerste de foto's onder ogen. Hij vermoedt ook dat
het een scheepswrak is, maar raakt nog niet direct
in extase. Dat de bodem van de Noordzee vol wrak
ken ligt, is voor hem niets nieuws. Er zijn de afgelo-
Het voelt alsof je
een pinpas van
bijna500jaar oud
hebtgevonden
pen decennia zo'n 2960 schepen gelokaliseerd,
waarvan sommige zijn gedateerd op de zeventiende
eeuw.
Maar dat verandert als koperexpert Arie Pappot
van het Rijksmuseum de foto's ziet. Hij staat op een
borrel waar nieuwe schatten worden onthuld uit
een ander scheepswrak wanneer een collega komt
aanrennen. Op één van de koperen platen zijn drie
rondjes, vier cijfers en een mysterieus teken gevon
den. Pappot herkent de tekens op de foto's meteen:
het merkteken van de familie Fugger. ,,Toen stond
ik wel even te juichen, ja'', zegt hij.
Steenrijk
Fugger was een steenrijke bankiersfamilie die han
delde in koper en tot 1548 een kopermijn bezat in
het huidige Slowakije. Dat zou betekenen dat dit
schip vóór die tijd op de Noordzee gevaren moet
hebben. En dat verandert ook voor maritiem arche
oloog Van den Brenk de zaak. ,,Want zo'n oud schip
hebben we nog niet eerder in de Noordzee gevon
den'', zegt hij.
De experts duiken direct in de archieven en vin
den steeds meer informatie over wat hier is gevon
den. Zo blijkt het schip gebouwd in Noord-Neder
land en was het waarschijnlijk op weg naar Antwer
pen, waar destijds veel koper werd verhandeld. De
nu gevonden koperen platen blijken bovendien af
komstig uit dezelfde mijn als het koper van één van
de eerste muntjes in Europa. Dat muntje stamt uit
1543. Deze koperen platen waren waarschijnlijk ook
bedoeld om muntgeld mee te maken, denkt Pappot,
want er was in die tij d een grote vraag naar kleingeld
waar mensen hun brood mee konden betalen. ,,Wat
we hier zien, is dus de grondstof voor het allereerste
kleingeld. Dat voelt alsof je een pinpas van bijna 500
jaar oud hebt gevonden.''
En dan te bedenken dat dit schip nooit was gevon
den als de MSC Zoe niet zo veel containers was ver
loren. Met sonarbeelden alleen had dit wrak niet
kunnen worden gelokaliseerd, weet maritiem ar
cheoloog Van den Brenk zeker. ,,Op die beelden is
alleen een verstoring van de zeebodem te zien. Dat
lijkt totaal niet op een schip. Pas toen ernaar is ge
graven, is dit aan het licht gekomen. Een geluk bij
een ongeluk, dus.'' Wat er nu met het wrak gaat ge
beuren is nog niet duidelijk. Komende zomer wordt
er naar het wrak gedoken om te kijken welke resten
er nog meer zijn.
LONDEN De Conservatieve pre
mier May heeft een goed gesprek
gehad met oppositieleider Jeremy
Corbyn, maar daar is niets con
creets uit voorgekomen. May had
zich in wanhoop over de brexitim-
passe tot de Labourleider gewend,
tot woede van tal van partijgenoten
die voorstander van het vertrek uit
de Europese Unie zijn.
Maar de woede leidde enkel tot
aftreden van twee bewindslieden.
Partijregels staan de Conservatie
ven niet toe binnen een jaar weer
een motie van wantrouwen tegen
hun partijleider in te dienen. Eind
afgelopen jaar overleefde May zo'n
stemming.
Corbyn noemde het gesprek nut
tig, maar zonder praktisch resultaat.
,,Er is zoals verwacht niet veel ver
anderd.'' Wel willen de twee verder
praten, volgens Britse media. De
woordvoerder van May zei dat het
gesprek constructief was. Beide
partijen blijven in gesprek en er is
een werkagenda opgesteld in een
poging om tot een overeenkomst te
komen.
AMSTERDAM In hun strijd om
een goed 'verdedigingsmiddel'
gaan de boa's (buitengewoon op
sporingsambtenaren) in Amster
dam vijf dagen staken: 4 en 5 april
en 8 tot en met 10 april. Dat bete
kent dat zij die dagen geen boetes
zullen uitschrijven voor zaken als
verkeersovertredingen en wild-
plassen. Mocht er geen beweging in
de gesprekken komen, dan leggen
de ongeveer 450 boa's hun werk
ook neer op Koningsdag.
De boa's eisen al langere tijd dat
zij een wapenstok en pepperspray
mogen dragen. Ze nemen veel ta
ken van de politie over, maar heb
ben geen enkel middel om zichzelf
te verdedigen, vinden ze. De ge
meente Amsterdam wil vooralsnog
niet verder gaan dan bodycams. Al
leen die camera op het lichaam vin
den de boa's echter niet genoeg.
Om hun eis kracht bij de zetten,
leggen zij nu het werk vijf dagen
neer onder het publieksvriende
lijke motto 'geen verdedigingsmid
delen, geen bonnen'.
donderdag 4 april 2019
Minister van Engelshoven buigt zich over de
vondst die werd gepresenteerd bij de Rijksdienst
voor het Cultureel Erfgoed. fotos anp
Wrak op Noordzeebodem
blijkt een unieke vondst
Raymond Boere
Amersfoort
- Seger van den Brenk,
maritiem archeoloog
Schip met
koperlading,
vergaan rond
1540
040419 TU
