Minder agenten ziek dankzij Tilburgse succesmethode
7
Een jonge, Utrechtse
gamer werd twee jaar
geleden opgepakt
omdat hij online
propaganda voor
terreurgroep IS maakte.
Vanuit een Amerikaans
onderzoek wordt er nu
meer duidelijk over het
United Cyber Caliphate.
Wat hebben een 20-jarige Ameri
kaanse, die nog thuis woont en
knuffels op haar bed heeft liggen,
een 14-jarige Noor en een Neder
landse autistische tiener die houdt
van de populaire game Grand
Theft Auto met elkaar gemeen? Ze
hebben alle drie deel uitgemaakt
van een online propagandagroep
van IS. De beruchte mediama-
chine van de terreurgroep blijkt
deels te hebben gedraaid vanuit de
slaapkamers van westerse tieners.
Nachtmerrie
De ouders van de nu 20-jarige Kim
Ahn Vo waren volslagen verrast
toen hun dochter twee weken ge
leden werd opgepakt. Ja, ze wisten
dat computers de grote hobby wa
ren van hun dochter, vertellen ze
in de Amerikaanse pers. Maar dat
hun dochter in 2016 onder de bij
namen Kitty Lee of Miss Bones
online opereerde als een cyber
ronselaar voor IS en hun propa
ganda verspreidde? Dit was erger
dan hun ergste nachtmerrie. Toch
is dat waar de FBI de Amerikaanse
van verdenkt. Haar hangt mogelijk
twintig jaar cel boven het hoofd.
Uit documenten die na haar ar
restatie zijn vrijgegeven, komt een
wat breder beeld naar buiten van
haar werk. Hoe Vo, uit het dorpje
Hephzibah in de staat Georgia, in
online IS-kringen terechtkomt, is
onduidelijk. Wel is bekend dat ze
contact had met Irakezen die een
leidinggevende rol speelden in de
online-takken van de terreur
groep. En ook dat ze een 14-jarige
Noor aanspoorde haar te helpen.
Samen zetten ze zich in voor wat
het United Cyber Caliphate heet.
Tijdschriften
Die groep ontstaat in 2016 wan
neer verschillende hack- en me
diagroepen die aan IS zijn gelieerd,
onder dezelfde 'paraplu' verder
gaan. Het zijn onder meer dat
soort groepen die de mediama-
chine van IS indrukwekkend
maakten. Want waar de groep via
haar officiële kanalen al glossy on
line tijdschriften verspreidt, pro
duceren en posten symphatisan-
ten én spanningzoekers van over
de hele wereld via social media
ook een ongekende stroom video's
en geschriften om nieuwe recru-
ten te werven en gewone burgers
schrik aan te jagen.
Uit de Amerikaanse documen
ten blijkt dat ook een Nederlander
een rol speelde in het Cyber Cali
phate. Hij werd via de Noorse tie
ner in contact gebracht met Vo. De
Amerikanen noemen hem 'CC-7',
een persoon die op 15 juni 2017 in
Nederland is opgepakt. Dat komt
overeen met een persbericht van
het Nederlandse Openbaar Minis
terie uit 2017, waarin staat dat op
die 15de juni een 18-jarige Utrech
ter is aangehouden voor 'het ver
spreiden van IS-propaganda,
waaronder gewelddadige video's'.
Beelden van de gewelddadige vi
deogame Grand Theft Auto be
werkte hij in IS-stijl, compleet met
executies en strijdliederen.
De Utrechter blijkt vorig jaar
zijn straf al te hebben gehad, de
zaak is ongemerkt voorbijgegaan,
omdat hij in een besloten zitting
via het jeugdrecht is veroordeeld.
Hij kreeg twaalf maanden jeugd
detentie, waarvan de helft voor
waardelijk.
Broeders
Uit het onderzoek blijkt dat de
Utrechter Vo en de Noorse jongen
via social media ontmoette.
,,Welkom aan al mijn broeders",
meldt Vo in een chat, blijkt uit het
Amerikaanse onderzoek. Uitein
delijk gaat de Utrechter ook zelf
aan de slag. Hij maakt geweldda
dige video's in GTA-stijl. Maar
ook, zo meldt het Nederlandse
vonnis: ,,Een videoclip over een
aanslag op Utrecht CS en een
brandende Domtoren met bege
leidende onheilspellende teksten."
Daarnaast heeft hij 'een video ge
maakt, waarin executies te zien
zijn en waarin een zogenaamde
kill list wordt gedeeld: het betreft
een lijst van achtduizend mensen,
met daarbij een oproep mensen te
doden'. Die namen zijn volgens de
FBI van doorsnee-Amerikanen en
gestolen van een website van een
bedrijf. De video wordt verspreid
via Telegram en YouTube.
Maar wat de rechtbank ook
schrijft, is dat het 'in de kern om
een angstige jongeman gaat, die
vermoedelijk niet snel over zal
gaan tot fysiek geweld'. Een autis
tische jongen die in die periode in
een depressie zat, melden psychia
ters. De rechtbank stelt dat hij ver
minderd toerekeningsvatbaar was.
Hij hoeft niet terug de cel in.
Wat de toekomst voor de Ameri
kaanse Vo brengt, is nog onduide
lijk. Uit de rechtbankdocumenten
blijkt dat ze zelf in de zomer van
2017 in contact wilde komen met
de FBI. Toch werd ze pas anderhalf
jaar later opgepakt.
Het United Cyber Caliphate
leidt inmiddels een slapend be
staan. Maar in plaats daarvan zijn
tientallen andere jihadistische
propagandagroepen opgekomen.
Het ziekteverzuim lag bij de politie
afgelopen jaar met 6,5 procent aan
zienlijk hoger dan het landelijk ge
middelde. Meer dan vierduizend
politiemedewerkers zaten ziek
thuis, van wie de meeste langdurig.
De onrust en onzekerheid die de
vorming van de nationale politie in
2011 met zich meebracht, zorgde
voor een stijging die tot vorig jaar
doorzette.
Om die stijging een halt toe te
roepen, stapte de korpsleiding naar
Peter Verschuur. Als districtschef
van Tilburg had Verschuur tien jaar
geleden met 9,8 procent nog één
van de slechtste cijfers van alle po
litieregio's. Maar een nieuwe werk
wijze deed het ziekteverzuim spec
taculair dalen. ,,Het verzuim in Til
burg is nu met 3,2 procent het laag
ste van het land."
Zijn geheim? Verschuur: ,,Ziekte
en verzuim zijn niet hetzelfde. Ver
zuim kan in veel meer dingen zit
ten. Mensen hebben problemen op
het werk, of thuis. Ik ben mijn chefs
gaan opleiden om verzuimgesprek-
ken te voeren waarin je tot de kern
van het probleem komt." Daarna is
het een kwestie van creatief zijn in
het vinden van oplossingen, zegt de
politiechef. ,,Er zijn zo veel regeltjes
waarom iets niet kan. Maar je moet
koste wat kost op zoek gaan naar
wat wel kan."
Een voorbeeld? ,,Neem een ou
dere wijkagent, die de onregelma
tige diensten niet meer kan op
brengen. Je moet dan zoeken naar
een functie die hij wel kan vervul
len. Lukt dat niet binnen je eigen
team, dan vast wel ergens op dis
trictsniveau."
Kon Verschuur die persoonlijke
aanpak uitrollen over de grootste
overheidsorganisatie van Neder
land? ,,Ik kan zelf niet alle verzuim-
gesprekken voeren, dus hebben we
in iedere eenheid geïnvesteerd in
mensen die de kar trekken."
De methode levert overal succes op.
Toen Verschuur vorig jaar zijn plan
nen bekendmaakte, meldde zich
meteen een teamchef die kampte
met een verzuim van bijna 10 pro
cent. ,,In een jaar tijd zijn ze gedaald
tot 6,6 procent. En ik weet zeker dat
die daling gaat doorzetten."
Ook landelijk daalt het ziektever
zuim voor het eerst sinds jaren.
Sinds maart vorig jaar is het ver
zuimpercentage van 6,5 procent
naar 6,1 procent gezakt. Volgens
Verschuur door de nieuwe aanpak.
,,Ik ben er van overtuigd dat als we
zo doorgaan, we volgend jaar onder
de 6 procent duiken."
maandag 1 april 2019
Hoe een Utrechtse gamer in
het cyberkalifaat belandde
Cyril Rosman
Utrecht
Screenshots van geweldda
dige video's van the United
Cyber Caliphate.
FOTO'S AMERIKAANS MINISTERIE VAN JUSTITIE
Ml
De Utrechter maakte een video
waarin een kill list voorkwam met
namen van achtduizend mensen
Al jaren kampt de politie met
een torenhoog ziekteverzuim.
Daarom greep de korpsleiding
naar een Tilburgse succesme
thode, die voor het eerst de cij
fers doet dalen.
Koen Voskuil
Tilburg
De verzuimaanpak van Peter
Verschuur werkt. foto tom valstar
