Waarom (meer) vezels eten zo waardevol is
'Vezelpillen zetten
weinigzoden
aan de dijk'
Eet jij genoeg vezels?
Waarschijnlijk niet.
Jammer, vinden
onderzoekers Jurriaan
Mes en Nicole de Wit
van Wageningen
Universiteit en
Research. Vezels
helpen je bloeddruk
gezond te houden en
ziektes te bestrijden.
5
30 gram
vezels
per dag
40 gram
vezels
per dag
Wat gebeurt er met vezels in je lichaam?
goed voor een geva
rieerde darmflora.
Andere vezels worden
minder of niet omge
zet. Zij nemen ruimte
in, waardoor de darm
meer inhoud heeft om
een ferme en gezonde
drol te maken.
zoetstof, proefje wel suiker maar eet
je het niet. Aangezien vezels met sui
kermoleculen niet in de dunne darm
worden afgebroken, komen die mole
culen niet in je lichaam. Zo vermijd
je suikerpieken in het bloed.''
Een voorbeeld is inuline: ,,Het be
vat minder calorieën en levert een
positieve bijdrage aan je darmfunc
tie. Sommige kruidkoekfabrikanten
gebruiken het.'' Inuline zit in onder
meer aardpeer, zoete aardappel en
schorseneer.
Cholesterol
Ben jij bang voor hart- en vaatziek
ten? Dan bieden vezels uitkomst.
„Sommige vezels verlagen het cho
lesterol,'' verklaart Mes. Als voor
beeld noemt hij bèta-glucanen, die je
onder meer tegenkomt in haver.
„Wanneer je vet voedsel eet, maakt je
gal zouten aan die helpen vet af te
breken in je darm. Sommige vezels
binden zich waarschijnlijk aan deze
vetten en galzouten en nemen ze
mee in de ontlasting. Daardoor ko
men ze niet in je bloedstroom terecht
waar ze je cholesterol verhogen.''
»Haal jij de dosis?
Omdat vezels zo belangrijk zijn,
moeten we er genoeg van binnen
krijgen. Helaas gebeurt dat zelden.
Nicole de Wit: ,,De aanbevolen hoe
veelheid per dag is 30 gram voor
vrouwen en 40 gram voor mannen.
Volgens de laatste Consumptiepeiler
uit 2010 aten vrouwen gemiddeld
18 gram per dag en mannen 23 gram
vezels. We eten er waarschijnlijk
meer van, maar nog niet genoeg.''
Wil je extra vezels eten? Vermijd
dan producten als witbrood, geraffi
neerde rijst en goedkope pasta's. ,,In
groente en fruit zitten veel vezels.
Ook de populariteit van hummus,
gemaakt van kikkererwten, en
groentespreads werkt mee. Brood
heeft in het verdomhoekje gezeten,
en dat is jammer, want volkoren
brood bevat veel goede vezels'', zegt
De Wit.
Volgens Mes is het goed mogelijk
dat vezelsupplementen en toevoe
gingen belangrijker worden: ,,Steeds
meer voedsel, zoals pasta's, verschij
nen in vezelrijke varianten. In testen
proeven mensen geen verschil. Ook
supplementen door de yoghurt kun
nen van waarde zijn. Vezelpillen zet
ten weinig zoden aan de dijk, daar zit
maar een halve gram vezel in. Toch
geldt ook daar: elke gram is mee
genomen. En sommige vezels komen
weinig in onze voeding voor. Die
kunnen we misschien beter wel
innemen via supplementen.''
is niet goed voor je. Gelukkig zijn
sommige vezels volgens De Wit uit
stekende suikervervangers: ,,Ze sma
ken zoet. Wanneer je die gebruikt als
Boost voor bacteriën
beter hoe vezels de darmen van
dienst zijn. ,,We leren meer over de
invloed van vezels op bepaalde bacte
riestammen'', zegt Jurriaan Mes. ,,Zo
helpen ze bijvoorbeeld het aantal
lacto- en bifidobacteriën hoog te
houden. Dat zijn de bacteriën waar
van gezonde mensen er meer heb
ben. Als vezels fermenteren in je
darm, worden ze omgezet in korte
vetzuren. Die zijn goed voor je darm-
wand en je immuunsysteem. Er
bestaat nog niet genoeg onderzoek
voor een gezondheidsclaim, maar
veel wijst die kant uit.'' Wat vaststaat,
is dat sommige vezels slechte bacte
riën tegenwerken: ,,Ze onderdrukken
ziekmakende darmbacteriën zoals
salmonella. Die groeien minder goed
op sommige vezels, waardoor ze
minder kans krijgen om zich in de
darmen te nestelen.''
»Een nieuw medicijn
Vezelsuikers
De juiste vezels kunnen mogelijk
ziektes te slim af zijn. Dat hangt
samen met de vorm van hun mole
culen. Mes: ,,Een vezel is als een lange
keten van verschillend gekleurde
legosteentjes. Je kunt al die steentjes
stapelen tot oneindige variaties.
Zo krijg je ontelbaar veel vezels.'' De
vorm van sommige lijkt sprekend op
die van schadelijke en ziekteverwek
kende bacteriën, schimmels en stof
jes ,,Ons immuunsysteem is ge
traind deze vormen te herkennen.
Komt het dit soort vezels tegen dan
reageert het alerter. Een voorbereid
lichaam drukt een infectie sneller de
kop in.'' Verwacht niet dat binnen
kort de eerste vezelmedicijnen
beschikbaar zijn: ,,Het onderzoek is
nog niet ver genoeg gevorderd om
goedkeuring te krijgen van de Euro-
pese Autoriteit Voedselveiligheid.''
Mes en De Wit hebben wel goede
hoop. In de toekomst zouden vezels
niet alleen tegen griep kunnen be
schermen, maar ook kankerpatiënten
helpen: ,,De Stichting KWF Kanker
bestrijding sponsort onderzoek naar
vezelgebruik bij immunotherapie,
om een afweerreactie te stimuleren.
Lukt dat, dan kun je met die therapie
meer tumorcellen opruimen en de
kans op terugkomst verminderen.''
PC ZATERDAG 30 MAART 2019
Vezels zijn onmisbaar
voor onze spijsver
tering en stoelgang.
Deze voedseldeeltjes
komen uit bijvoorbeeld
de celwanden van
planten. Ze passeren
onaangetast de dunne
darm en komen dus
onverteerd in de dikke
darm aan. Daar nemen
ze vocht op, wat onder
meer zorgt voor een
goede textuur van je
ontlasting. Bacteriën in
de dikke darm breken
sommige vezels af. Dat
heet fermentatie en is
Poetshulpje in de darm
-JURRIAAN MES
Al smaakt het lekker, te veel suiker
Wetenschappers begrijpen steeds
SAMUEL BOM
