Brood, daar zit wat in
Brood is voedzaam en betaalbaar. Toch eten we er
minder van, omdat koolhydraatarme diëten ons
ervan weerhouden en niet iedereen gluten verdraagt.
Ander brood biedt uitkomst. Tijd voor een update.
Gluten komen van
nature voor in tarwe
(ook in spelt), rogge
en gerst, niet in haver
Ted Neeley terug in Jesus Christ Superstar
waardoor het darmvlies ontstoken en
beschadigd raakt. Dat kan weer lei
den tot een verminderde opname
van voedingstoffen en tot darm
klachten. Rijst en maïs bevatten ook
gluten maar geen gliadine. Ongeveer
170.000 Nederlanders (1 procent)
hebben coeliakie; 80 procent van die
groep weet dat niet.
Jaarlijks eten we in Nederland
gemiddeld bijna 50 kilo brood
per persoon. Dat zijn zo'n vier
sneetjes per dag. Volkoren,
gevolgd door meergranen en
bruin, is het populairst. We kopen
dat brood, dat overwegend van
tarwemeel is gemaakt, vooral bij
de supermarkt. Het aantal am
bachtelijke bakkerijen daalde
van ruim 10.000 in i960 naar
amper 2000 nu.
Geleidelijk aan neemt de brood
consumptie af. Vlak na de Tweede
Wereldoorlog aten we nog 80 kilo
per jaar. Die hoevelheid daalde eerst
fors door de introductie van ontbijt
granen als cornflakes en muesli, en
de laatste jaren ook door diëten en
alarmerende berichten over gluten.
Klachten die mensen daardoor erva
ren, zouden als sneeuw voor de zon
verdwijnen als ze minder of ander
brood zouden eten. Maar geen brood
eten heeft als nadeel dat je te weinig
jodium, vezels en B-vitamines
binnenkrijgt.
»Gluten-
intolerantie
Er zijn mensen die brood slecht
verdragen zonder dat ze coeliakie
hebben. De symptomen zijn anders
en minder heftig dan bij coeliakie.
Sommigen ervaren minder klachten
als ze minder glutenproducten eten.
De klachten kunnen ook samenhan
gen met andere stoffen in brood; dan
is een glutenarm dieet onnodig.
Sommige mensen kunnen gevoelig
zijn voor een brede groep van suikers
(vaak afgekort met term FODMAP's)
die onder meer veel voorkomen in
tarwebrood. Die suikers komen deels
onverteerd in de darm, waar darm
bacteriën ze consumeren. Het gas dat
daarbij vrijkomt, geeft een opgebla
zen gevoel. Voor de meeste brood
eters zijn die stoffen juist goed voor
de darmgezondheid.
Wie het prikkelbaredarmsyn-
droom heeft, kan zijn klachten ver
minderen door de FODMAP's te
mijden. Brood dat
is gemaakt
(van het Latijnse woord voor lijm).
Deze kleefstof uit de eiwitten van
graankorrels komt van nature voor in
tarwe (ook in spelt), rogge en gerst,
maar niet in haver. Het geeft bij de
bereiding stevigheid en elasticiteit
aan het brood. Gluten bestaan uit
glutenine en gliadine. Gliadines
veroorzaken bij mensen met gluten-
intolerantie (coeliakie) auto-
immuunreacties in de dunne darm,
Darmklachten door
brood, maar geen
glutenintolerantie
TOT 50% KORTING*
Bestel nu tickets op pzc.nl/jcs
Niets mis met paar
sneetjes volkoren
JAAP SEIDELL EN JUTKA HALBERTSTADT
r>
Het meest bediscus
sieerde bestanddeel
van brood is gluten
Jutka Halberstadt is
psycholoog en docent
kinderobesitas aan de
VU Amsterdam.
Van de auteurs ver
scheen het boek Jong
leren met voeding -
kleine en grote vragen
over een leven lang
gezond eten (Atlas
Contact).
Jaap Seidell is hoog
leraar voeding en
gezondheid aan de
VU Amsterdam.
*Prijzen zijn inclusief servicekosten en exclusief transactiekosten.
In Nederland hebben sinds 2015 meer dan 170.000 enthousiaste bezoekers de
wereldberoemde rockopera gezien. Jesus Christ Superstar - een interpretatie
van de iconische film uit 1973 - komt terug en is in april te zien in Groningen,
Amsterdam en Den Haag. De rockopera met Ted Neeley in de hoofdrol maakt op
dit moment een definitieve afscheidstournee. Nog één keer kan het Nederlandse
publiek genieten van songs als 'I Don't Know How To Love Him', 'Superstar' en
het fenomenale 'Gethsemane'.
Van 12 t/m 21 april 2019 te zien in Amsterdam (AFAS Live)
en Den Haag (World Forum Theater).