ECONOMIE 15
In Nigeria is geen
mogelijkheid om
een eerlijk proces
te voeren
Ambitie
Shell
Volgens Bersch heeft Shell de
hele juridische trukendoos ge
bruikt om onder de zaak uit te ko
men. ,,Ze zeggen steeds dat deze
zaak in Nigeria moet worden ge
voerd en dat de Nederlandse rech
ter geen zeggenschap heeft. Dat ar
gument is door de rechter al ver
worpen, maar ook in hoger beroep
komt het weer terug.''
Ook verwijt Milieudefensie Shell
tijd te rekken door heel lang te
wachten met het geven van docu
menten en duurde het drie jaar
voor er een onderzoek was afge
rond naar de vraag wie er verant
woordelijk is voor de olielekken:
Shell, zoals de boeren zeggen, of
oliedieven en saboteurs, zoals Shell
beweert.
'De grote machtige oliemultina-
tional, die miljarden verdient met
de oliewinning in Nigeria en die
bewoners achterlaat met de ver
woestende vervuiling. En dan ook
nog eens actief meewerkt om de
protesten bloedig neer te slaan.' Dat
is het beeld dat oprijst uit de zaken.
Het is een beeld waar Shell het
compleet mee oneens is en dat het
bedrijf graag recht wil zetten.
In een schriftelijke reactie zegt
Shell dat de executie van de negen
activisten het bedrijf 'diep geraakt'
heeft. ,,We hebben de beschuldi
gingen in deze tragische zaak altijd
in de sterkst mogelijke bewoordin
gen verworpen. SPDC, de Nigeri-
aanse dochter van Shell, heeft niet
samengespannen met de autoritei
ten om de onrusten te onderdruk
ken en het had geen rol in de arres
tatie, de rechtszaak en de executie
van de negen Ogoni-mannen. Wij
geloven dat het bewijsmateriaal
duidelijk aantoont dat Shell niet
verantwoordelijk is voor deze tragi
sche gebeurtenissen."
Of de rechtszaak van de wedu
wen doorgaat, is overigens niet ze
ker. Begin mei besluit de rechter of
de Nederlandse rechter bevoegd is
deze zaak te behandelen. Een eer
dere poging om de zaak in de VS
aan te kaarten liep spaak, doordat
de Amerikaanse rechter besliste dat
de zaak in Nigeria thuishoort.
Over de zaak van Milieudefensie
is Shell ook helder. Het bedrijf zegt
dat het alle olielekken en de daaruit
voortkomende vervuiling heeft op
geruimd. Shell wijst erop dat veel
olielekken zijn veroorzaakt door sa
botage. Dieven boren gaten in de
pijpleidingen om olie te stelen die
vervolgens wordt verkocht. Schade
waarvoor Shell niet verantwoorde
lijk is en die het niet mSg vergoe
den, volgens Nigeriaans recht.
Bewijs
De kans is groot dat er binnenkort
nog een nieuwe zaak tegen Shell
Nigeria bijkomt. Het Openbaar Mi
nisterie (OM) zegt bewijs te heb
ben dat Shell zich in Nigeria schul
dig heeft gemaakt aan omkoping
om een groot olieveld binnen te
slepen. Voor het onderzoek viel het
OM in 2016 het hoofdkantoor van
Shell in Den Haag binnen en nam
mts
-Ruud Bosgraaf,
Amnesty International
documenten en e-mails in beslag.
Ook werden telefoons getapt, onder
andere van topman Ben van Beur
den. Shell zou mogelijk meer dan
een miljard dollar hebben betaald
aan een bedrijfje dat het geld ver
volgens verdeelde onder politici.
Eerder werden voor deze zaak in
Italië - ook het Italiaanse energie
bedrijf Eni is hierbij betrokken - al
twee mensen veroordeeld.
Het OM is nu aan het wikken en
wegen of het bewijs voldoende is
om succesvol te procederen. Ook
bekijkt het de mogelijkheid om met
Shell tot een schikking te komen.
Het bedrijf geeft geen inhoudelijke
reactie op deze beschuldiging.
Klimaatverandering
En op 5 april komt er een nieuwe
zaak bij. Milieudefensie sleept Shell
voor de rechter vanwege de wereld
wijde klimaatverandering. ,,We
stellen Shell aansprakelijk voor de
wereldwijde schade als gevolg van
de klimaatverandering'', zegt
Bersch. Volgens de milieugroep
weet Shell al tientallen jaren dat
olie en gas belangrijke veroorzakers
zijn van CO2, het belangrijkste
broeikasgas. Desondanks zijn ze ge
woon doorgegaan met het oppom
pen en verkopen van olie en gas.
De klimaatverandering speelt
niet alleen in Nederland. Ook in de
VS en de Filippijnen lopen zaken
tegen de oliemultinational. Daarbij
gaat het vooral om overheden die
Shell aansprakelijk stellen voor de
schade die ze oplopen als gevolg
van klimaatverandering door de
CO2-uitstoot.
zaterdag 23 maart 2019
GO
boeren en vissers direct in hun
levensonderhoud. Shell heeft de
vervuiling ook niet voldoende op
geruimd, waardoor het probleem
groter werd, is het verwijt.
Advocaat Channa Samkalden (midden) met de
weduwen Esther Kiobel en Victoria Bera (rechts).
Shell wijst erop
dat het al ambi
tieuze klimaat
doelen nastreeft.
In een schrifte
lijke reactie zegt
het bedrijf dat
het weinig ziet in
rechtszaken
tegen individuele
bedrijven. Het is
aan de politiek
om doelstellin
gen te maken
voor de reductie
van CO2. Bur
gers en bedrij
ven moeten hel
pen die doelstel
lingen te halen.
Dat is nuttiger
dan deze discus
sie in de rechts
zaal voeren,
aldus Shell.
