'Dat troost
een mens:
te weten dat
iemand denkt
zoals hij'
op je smartphone. Reageer niet
bot of onverschillig als ze je
vraagt wat je ervan vond.
Ik denk dat Sylvia Plath het
niet meer kon verdragen. Ze
bewonderde haar man, de En
gelse dichter Ted Hughes, maar
de adoratie die hem te beurt
viel ergerde haar. Ze wilde een
deel van die koek voor zichzelf,
want ze wist dat ze goed was.
Wat ze schreef was niet banaal.
Het had een kracht, het was ei
genzinnig en het was niet al
honderd keer eerder gezegd.
Het was baanbrekend. Zouden
zij en ook Virginia Woolf zelf
moord hebben gepleegd als ze
hadden geweten hoe hun werk
nog vele jaren na hun dood zou
worden gelezen en geciteerd?
Verwant
Ik baal van mezelf wanneer ik
me wanhopig voel. Intussen
weet ik dat ik het moet uit
zieken. Ook een slechte dag
gaat voorbij. Dat heb ik geleerd
van de Britse Jenny Diski
(1947-2016). Van alle schrijvers
en schrijfsters die ik ooit heb
gelezen, voel ik me met haar het
meest verwant. Dat troost een
mens: te weten dat iemand
denkt en voelt zoals hij, zoals
zij. Onnatuurlijk was het eerste
boek dat ik van Jenny Diski las,
en daarna Moederziel en het au
tobiografische Schaatsen naar
Antarctica.
Het zou mooi zijn als ik kon
zeggen: van Jenny Diski heb ik
geleerd dat je de dingen ook
gewoon kunt opschrijven zoals
ze zijn gebeurd, zonder te fic
tionaliseren of te verhullen.
Dat besef heb ik niet van haar,
al is dat wat ze in Schaatsen naar
Antarctica doet. Ik denk dat ik
Jenny Diski een literair zusje
kan noemen. En ook Woolf en
Plath zijn dat. Ik bedoel er niet
mee dat ik me op hetzelfde ni
veau plaats. Het gaat me om de
herkenning, om de gedachte:
we zijn met hetzelfde literaire
dna gemaakt. Door wie? Tja, dat
is geen eenvoudige vraag.
Draaglijk
Wie mag dan wel mijn literaire
mama zijn? Misschien is het de
Nederlandse jeugdboeken
schrijver Anneke Bloemen. Ik
heb haar naam moeten opzoe
ken want toen ik haar las, lette
ik niet op auteursnamen. Ik
werd als kind gegrepen door
haar verhalen en door de perso
nages, de auteur interesseerde
me niet. Ik denk niet dat ik stil
stond bij het gegeven dat een
boek door iemand geschreven
moet worden. Het boek be
stond, punt.
Anneke Bloemen schreef
boeken over Merel en over
Polly. Die over Merel vond ik
het mooist. Ik las ze steeds
opnieuw. Ze mochten naast
mijn hoofdkussen liggen, zo
had ik ze ook 's nachts bij me.
Toen al wist ik dat een leven
Invloedrijk
'Misschien is
Anneke
Bloemen
mijn literaire
mama.'
Kristien Hemmerechts
debuteerde in 1987. Het
bekendste werk van de
Vlaamse auteur is het auto
biografische Taal zonder
mij, over haar in 1997 over
leden echtgenoot, dichter
Herman de Coninck.
In 2014 baarde ze opzien
met De vrouw die de hon
den eten gaf, een roman
gebaseerd op de zaak-
Dutroux. Onlangs ver
scheen Het verdriet van
Vlaanderen, non-fictie
over de tweeling Hein en
Toon Van den Brempt. Zij
gaan gebukt onder het
SS-verleden van hun ou
ders en familie.
ZATERDAG 23 MAART 2019 41
