II
Verkeerde biljetten op Zeeuwse stembureaus
3
VERKIEZINGEN 2019
PROVINCIALE
SINT KRUIS OP HET GEMAKJE
Sint Kruis kwam dit
jaar wat langzamer op
gang dan anders, zegt
voorzitter Rik Henry van
het stembureau.
„Andere jaren begon het
om 07.30 al binnen te
druppelen." Veel meer
dan druppelen wordt
het niet in het
grensplaatsje. Vier jaar
geleden werden op dit
stembureau 138 geldige
stemmen uitgebracht:
het minst van heel
Zeeland.
Enigszins plechtig, zich
bewust van de verant
woordelijke taak die op
hen rust, zitten ze op
een rij. Allemaal heb
ben ze ter voorbereiding een
'stembureau-training' moeten
volgen, want het protocol is
streng. Veronique van Rie, Rik
Henry en Marie-Louise de Smet
bemannen al sinds 07.00 uur het
stembureau van Sint Kruis. Geheel
volgens voorschriften verraadt
niets hun eigen politieke kleur.
Geen SP-rood, SGP-oranje, VVD-
blauw of CDA-groen accentje te
bekennen in hun kleding. Vero-
nique van Rie, die voor de derde
keer meedoet, blijft vandaag tot
het bittere eind ('Tot we klaar zijn
met tellen'). Marie-Louise en Rik
laten zich om 14.00 uur aflossen.
Sint Kruis (gemeente Sluis) telt
ruim driehonderd inwoners, naar
de vorm van de kerktoren 'Peper-
busse' genoemd. Het dorpje ligt in
het westelijk deel van Zeeuws-
Vlaanderen en is grofweg twee
straten groot. Het kloppend hart is
de Molenstraat, waar zich café
Greetje en het Dorpshuis bevin
den. Het Dorpshuis is er een vol
gens het boekje: zaaltje met po
dium en roodfluwelen gordijn, aan
de muur een banier van muziek
gezelschap Elk Naar Zijne Krach
ten en een prijzenkast. Voor het
barretje rood-zwarte skai bar
krukken, erachter doet een Tech-
nivorm Excellent 10 koffieapparaat
van Douwe Egberts trouwe dienst.
Alles met duidelijke jaren 70-sig-
natuur, dus weer hip. ,,Voor 18.000
punten kreeg je er een", zegt Vero
nique van Rie. ,,Weet je wel hoe
veel pakken koffie dat is?" Er is net
verse gezet. ,,Kopje koffie?"
Het is 11.00 uur als Irene Pari-
daen-Van den Kerchove komt bin
nenstappen. De naam verraadt een
Zeeuwse/Vlaamse afkomst, en in
derdaad: de vader van de 78-jarige
was een Belg. Hier aan de grens
zijn veel Nederlands-Belgische
stellen. Dat is ook te zien aan de
uitnodigingen die verstuurd zijn:
234 om hier te komen stemmen
voor de provincie, 269 voor het
waterschap. ,,Belgische inwoners
kunnen alleen stemmen voor het
waterschap", legt de voorzitter uit.
Irene Paridaen heeft zich goed in
gelezen, haar keuze bepaald en
voor de zekerheid in haar hand ge
schreven wat het geworden is. Ze
balt haar hand om het spiekbriefje.
CDA, misschien? Vorig jaar werd
die partij het meest aangekruist.
Nee, we mogen het niet weten,
maar het is géén CDA, zegt ze be
slist.
Henny van Hevele-Staelens (72)
en haar man Adelin (82) kiezen
juist wel CDA. ,,Hoeven we nooit
over na te denken. Dat is traditie."
Daar komt Menno Catseman aan
gerend. De 36-jarige vader van
twee heeft haast. Thuis staat zijn
vrouw op het punt van bevallen en
de spanning is van zijn gezicht te
lezen. Recentelijk heeft het ver
grijzende Sint Kruis er wat jonge
gezinnen bij gekregen. Misschien
een reden om extra te kijken naar
onderwijs en vervoer? Catseman:
,,Ik heb gisteravond het slotdebat
gekeken en stem gewoon op ie
mand die ik sympathiek en be
trouwbaar vond overkomen. Wie
Ik stem op iemand die
ik sympathiek en
betrouwbaar vond
overkomen
zeg ik niet. En nu ga ik snel naar
huis."
11.45 uur. Aantal geldige stem
men: 49 van het waterschap, 43
van de provincie. Nog even en dan
arriveert de lunch: broodjes kaas
en krentenbollen.
Stefan Musters (47) en zijn
vrouw Tessa (40) behoren met
hun kinderen van 12 en 14 tot de
jonge aanwas van Sint Kruis.
Tessa: ,,Ik kom van Bergen op
Zoom, dus we maken vaak gebruik
van de tunnel. Tunnel tolvrij, dat is
voor ons een van de belangrijkste
punten."
Paniek in een van de stemhok
jes: mevrouw is haar leesbril ver
geten maar geen nood, een fors
formaat loep - van gemeentewege
verstrekt voor de controle van
identiteitsbewijzen - brengt uit
komst.
Sint Kruis is een thuiswedstrijd.
Marie-Louise de Smet, tegen een
stel dat aan de tafel staat: ,,Ha! Jul
lie moet ik de groeten doen van
jouw neef. Van Corrie en Kees!"
Waarop - niet voor het eerst - een
geanimeerd gesprekje volgt. Stem
men in Sint Kruis, dat is even bij
kletsen en je burgerplicht doen.
Op het gemakje,
Ze keken gisterochtend even heel
vreemd op in stembureau Wijk
centrum de Zwaan aan de Vlis-
singsestraat/Kromwegesingel in
Oost-Souburg. Want daar bleek
een stapel stembiljetten uit Zuid
Holland te zijn afgeleverd. Er wer
den tien verkeerde stembiljetten
gevonden.
Vervolgens werden in het stem
bureau in de Protestantse Kerk in
Ritthem de stapels met stembil
jetten gecontroleerd en werden
ook daar 49 biljetten uit Zuid-
Holland gevonden. Ook bij het
stembureau Bioscoop Cinecity
zijn 21 verkeerde stembiljetten
aangetroffen.
,,Nadat de verkeerde biljetten in
Oost-Souburg waren ontdekt,
kregen de voorzitters van alle
stembureaus in de gemeente Vlis-
singen op het hart gedrukt dat ze
expliciet alle stembiljetten moes
ten controleren, om er zeker van te
zijn dat deze voor hun stemdis-
trict waren bestemd", zegt burge-
meester Bas van den Tillaar.
De gemeente Vlissingen heeft
overlegd met de Kiesraad wat er
moet gebeuren met eventuele
stemmen die op een biljet van
Zuid-Holland zijn uitgebracht.
,,Deze stemmen zijn helaas ongel
dig, heeft de Kiesraad ons meege
deeld", zegt Van den Tillaar. ,,Zij
moeten apart worden gehouden.
We hopen natuurlijk dat dit tot
een minimum beperkt zal blij
ven."
,,Om 11.00 uur vertelde een me
vrouw ons dat de kandidaat op
wie ze wilde stemmen niet op de
lijst staat", vertelt voorzitter Victor
Vermue van het stembureau in
Oost-Souburg. ,,Toen bleek dat er
verkeerde biljetten zijn bezorgd.
Het gaat om biljetten uit Zuid
Holland. We hebben er uiteinde
lijk tien gevonden." Hoe de fout is
gemaakt, wordt uitgezocht. ,,We
vermoeden dat de fout bij de
drukker is gemaakt", zegt Vermue.
donderdag 21 maart 2019
Bijkletsen onder het stemmen
Ondine van der Vleuten
Sint Kruis
AHenny van
Hevele-Stae-
lens en Adelin
van Hevele
komen hun
stem uitbren
gen. Rechts
Veronique van
Rie, Rik Henry
en Marie-
Louise de
Smet. FOTO BOAZ
TIMMERMANS
-Menno Catseman
In stembureaus in Oost-Sou
burg, Ritthem en Vlissingen zijn
gisteren stembiljetten uit Zuid
Holland aangetroffen. Of er,
voordat dit werd ontdekt,
stemmen via een verkeerd bil
jet zijn uitgebracht, was gister
avond nog niet bekend.
Jeffrey Kutterink
Oost-Souburg
