Backstop is
gruwel voor
eurosceptici
9
Camera's aan de grens, dat
wordt niks. De Noord-Ieren
schieten die meteen kapot
maandag 18 maart 2019
.NOG 11 DAGEN
-Hans Maessen
als het Verenigd Koninkrijk (VK) de EU zou
verlaten. 'Het doel is om geen douane-infra
structuur op de grens te hebben', zei ik.
Maar dat kwartje viel niet. May blijft maar
vasthouden aan een douane-unie als enige
oplossing voor de grens.''
,,Nee. Daar zit het probleem. En dat geldt
niet alleen voor May. Steve Barkley, de
brexitminister, begrijpt er ook weinig van.
Niemand heeft verstand van douanezaken.
Ik zeg altijd: customs are not sexy. Als je er
niet mee te maken hebt, wil je er ook niets
van weten. En dat breekt nu heel erg op.
Sinds de grenzen in de EU opengingen, is
douanekennis gecentraliseerd in Brussel.
Engeland heeft een heel zwakke douanesec
tor, er is een enorm gebrek aan kennis. May
heeft geen kennis, haar ministers niet en
haar adviseurs niet. Het is heel ernstig.''
,,Dat vind ik vervelend om te zeggen. Maar
het is toch te gek voor woorden dat ik als
Roermondse jongen daar in Londen zit om
het uit te leggen? Dat slaat toch helemaal
nergens op?''
,,Maar die technische oplossingen zijn er
dus wél, en het tón gewoon volgens de hui
dige wetgeving. Dat probeer ik ze steeds uit
te leggen. Je moet alleen de regels kennen
en er van beide kanten werk van willen
maken.''
„Camera's aan de grens, dat wordt niks. De
Noord-Ieren schieten die meteen kapot.
Wat je moet doen, is de controles verplaat-
sen van de buitengrenzen naar het binnen
land, naar de bedrijven zelf. Die mogelijk
heid kent de Europese wetgeving. Bedrijven
die producten exporteren moeten een dou
aneaangifte hebben om btw terug te krij
gen, dus ze hebben er belang bij om die pa
pieren in te vullen. Er zijn digitale systemen
beschikbaar om goederen die de grens pas
seren te volgen. En om het aantal admini
stratieve handelingen te beperken, zou je
kleine, niet btw-plichtige bedrijfjes kunnen
vrijstellen. Tenslotte zul je producteisen op
elkaar moeten afstemmen, hygiëne-eisen
voor planten en dieren bijvoorbeeld. Het is
een kwestie van willen.''
,,Smokkel zal er altijd zijn, bijvoorbeeld met
producten waar hoge invoerrechten op zit
ten. Zoals elektrische fietsen uit China. Die
worden door de EU geweerd, omdat de Chi
nezen ze tegen dumpprijzen produceren.
Stel je voor: een bedrijf uit Engeland moet
die fietsen straks via de haven van Felix-
stowe invoeren. Dat zie je als douane. Ver
volgens moeten ze naar Noord-Ierland,
daarvandaan illegaal de grens naar Ierland
over, en dan moet je ze ook nog eens op het
Europese vasteland zien te krijgen. Dat is
nauwelijks te realiseren. En dat zijn dan de
dingen waar we een brexit-deal op stuk la
ten lopen?''
,,Goed? We hebben heel slecht onderhan
deld. Het is een blamage! In de Europese
Raad waren de regeringsleiders er in een
kwartier over uit. Dat geeft aan dat de over
eenkomst niet in balans was. Een deal is een
compromis, dat moet aan beide kanten pijn
doen, daar moet je over steggelen. In de per
soon van May zat er een zwakke onderhan
delingspartner aan de andere kant van de
GRENSPROBLEEM
tafel, dat heeft zeker niet meegeholpen. Maar
Barnier (de EU-onderhandelaar, red.) heeft
een overeenkomst gesloten die in het VK
niet door het parlement komt. En niemand
die dat hier ter discussie stelt. Dat is toch
gek? Brussel wil de Britten een lesje leren, ze
laten voelen dat een uittreding pijn doet.
Barnier oppert bijvoorbeeld dat er dan maar
een harde grens moet komen tussen Noord-
Ierland en de rest van het VK. Dat is een af
front! Alsof je voorstelt om Limburg maar bij
Duitsland te voegen. Het heeft wel wat weg
van het Verdrag van Versailles na de Eerste
Wereldoorlog, waarbij de Duitsers verne
derd werden. We zouden toch geleerd moe
ten hebben dat je dat niet kunt flikken? Maar
het is wel de houding van de EU. Je zou
ruimhartig moeten zijn. Je moet straks toch
weer samen verder, zaken doen?''
,,Dat is niet terecht. Het zijn fatsoenlijke
mensen. Ze zijn ontstaan na 1992, toen de EU
met het Verdrag van Maastricht ook een in
terne markt kreeg en de lidstaten een deel
van hun soevereiniteit opgaven. Toen zei een
groep Conservatieven tegen elkaar: 'Hé, dat
wilden we toch eigenlijk niet?' en toen is de
ERG, de European Research Group opge
richt. Ze zijn voor een zelfstandig VK dat vrij
kan handelen met de hele wereld. Dat is toch
niet verboden?''
,,A better deal. De uittredingsovereenkomst
moet van tafel en de definitieve brexitdatum
moet worden uitgesteld van eind 2020 naar
eind 2021, zodat de EU en het VK kunnen
onderhandelen over een goed vrijhandelsak
koord plus een technische oplossing aan de
Noord-Ierse grens.''
Er is nog niemand geweest die me heeft
gezegd dat het niet werkt. Dus werkt het.''
Douane-expert Hans
Maessen: ,,Je moet straks
toch weer samen verder,
zaken doen.''
FOTO ANNEMIEK MOMMERS
Heeft May kaas gegeten van douane
zaken?
Heeft u meer kennis in huis dan de hele
regering-May?
In de brexit-deal staat dat het VK in de
douane-unie blijft, zolang er geen tech
nische oplossing is voor het inrichten
van een harde grens met Ierland zonder
fysieke maatregelen.
Leg dat eens uit.
Critici zullen stellen dat je zonder fysieke
grenspost smokkel in de hand werkt.
May krijgt de brexit-deal niet door het
Lagerhuis, maar in de rest van de EU lijkt
iedereen tevreden. Heeft de EU goed
onderhandeld?
De backstop is een verzekerings
polis om de grens tussen Ierland en
Noord-Ierland na de brexit onder
alle omstandigheden open te hou
den.
Nu gelden binnen de EU nog overal
dezelfde regels: goederen kunnen
zonder grenschecks of tarieven de
hele unie door. Na de brexit doet het
VK daar niet meer aan mee: de
nieuwe buitengrens van de EU komt
tussen Ierland en Noord-Ierland.
Maar dat is in strijd met het Goede
Vrijdagakkoord, dat werd gesloten na
decennia bloedige strijd tussen pro
testanten en katholieken in Noord-
Ierland. Daarin staat: er komt nooit
meer een harde, fysieke grens op het
Ierse eiland.
Na de brexit is er twee jaar de tijd
om een handelsakkoord te sluiten
mét een oplossing voor het open
houden van de grens. Als dat niet
lukt, treedt de backstop in werking.
De Britten blijven dan in het geza
menlijk handelsgebied van de EU,
zodat goederen vrij de grens over
kunnen: een open grens dus.
Dat betekent dat de Britten zich aan
allerlei Europese regels moeten blij
ven houden. Onacceptabel voor veel
Britse eurosceptici: zij vrezen dat het
VK zo voor altijd vastgeketend blijft
aan de EU.
De ERG waar u voor werkt, wordt vaak af
geschilderd als een groep radicalen.
Wat stelt u voor?
En die technische oplossing van u, die
werkt.
