Oefenen, observeren, vallen en opstaan
3
4
Geloof we, j)
/^dit it) &06P
voor je verhaal
Carry Slee (69) is een van de
succesvolste jeugdboekenschrijvers
van ons land. In Durf te
schrijven! helpt ze
de ruim een miljoen
Nederlanders op
weg die ook "L
schrijfambities s
hebben.
5
VIVIAN DE GIER f
Exclusief voor 1*4 A
abonnees
Niet storen
a.u.b.
Schrijven begint met een goede
werkplek waar je niet wordt ge
stoord. ,,Toen ik met schrijven begon,
woonden mijn vrouw Elles en ik met
onze twee kinderen in een vakantie
huisje", vertelt Slee, die in 1989 debu
teerde met Rik en Roosje. ,,Ik tim
merde op onze slaapkamer een werk
blad aan de muur. Het was gehorig,
dus ik deed oordoppen in en werkte
vooral als de kinderen op school za
ten. Hoe klein ook, het was mj
schrijfplekje, met mijn spullen: een
pak printpapier, een paar boeken die
me inspireerden - van Guus Kuijer
en Roald Dahl - en mijn schrijfpen."
Nog altijd schrijft ze de eerste ver
sie met de hand op printpapier. ,,Pas
als het boek af is, tik ik het over in de
computer. Dertig jaar geleden begon
ik met een vulpen, nu gebruik ik een
fineliner. Het uiterlijk van de pen
vind ik niet zo belangrijk, als hij maar
lekker glad over het papier glijdt en
mooi dik schrijft. Mijn speciale pen
gebruik ik alleen voor schrijven en
signeren, die leen ik aan niemand uit.
Zulke rituelen zijn belangrijk."
2 Probeer je in te leven
in een vreemde
voorbeeld. Slee leerde wat dat betreft
veel van films. ,,Een boek met cliff-
hangers, die de spanning en vaart
erin houden, leest lekker. Voor jonge
ren zeker, maar ook voor volwasse
nen. Ik hou er zelf ook van. Je moet
ervoor zorgen dat het boek blijft
trekken. Vroeger las ik mijn verhalen
altijd voor aan mijn kinderen. Onze
jongste dochter hield niet zo van
lezen. Zij stond meteen weer op als
het haar niet genoeg boeide. Dan
wist ik genoeg."
Bedenk: falen
is niet erg
Voor schrijven is moed nodig, weet
Slee. Iedere schrijver wordt weleens
gekweld door vragen als: wat zal mijn
familie of geliefde zeggen als ik dit
schrijf? Misschien schrik je van hef
tige beelden die uit je onderbewust
zijn opborrelen, of ben je bang om ie
mand te kwetsen.
Soms moet je ook de moed opbren
gen aan jezelf toe te geven dat je
schrijfsels niet goed zijn. Slee: ,,Je
manuscript weggooien is eng, dus je
wiït vaak dat je werk goed is, terwijl
je vanbinnen wel voelt dat dat niet zo
•is. Wees niet te snel tevreden. Ik heb
weleens een heel boek weggegooid.
Kwade dagen heette het. Het ging
over mijn jeugd en ik vond het zelf
Goed leren schrijven is vooral veel
oefenen en uitproberen. ,,Oefen
jezelf bijvoorbeeld in inleven. Dat
kun je doen door je van alles af te
vragen bij iemand die in het park op
een bankje zit. Wat voor werk zou hij
doen? Is hij getrouwd? Is hij verlegen
of eenzaam? Zo doe ik dat ook van te-
ik lees in de krant of op het journaal
voren met mijn hoofdpersonen en
bijfiguren. Dan krijgt iemand een ka
rakter en zie ik de persoon voor me.
Bij mijn debuut Rik en Roosje moest
ik dat allemaal nog leren. Mijn redac
teur vertelde me dat Rik en Roosje
een eigen karakter moesten hebben.
Zo werden het personen in plaats van
poppetjes op papier."
Houd je oren en
ogen altijd open
Alles wat je om je heen ziet en hoort
kan je voeden met ideeën, zegt Slee.
,,Ik laat me inspireren door verhalen
die ik van anderen hoor, of door wat
Het Landelijk Kennisinstituut
Cultuureducatie en Amateur
kunst berekende dat tussen
2012 en 2017 7 procent van de
bevolking van 6 jaar en ouder
zich bezighield met creatief
schrijven. Dat betekent dat
zo'n 1,1 miljoen Nederlanders
zich weleens wijdt aan een
gedicht, essay, toneel- of rap-
tekst. In 2017 telde Nederland
ook 19.175 'actieve auteurs':
schrijvers die binnen een peri
ode van vijf jaar minstens één
nieuw werk publiceerden.
zie. Houd dus je oren en ogen open.
Zo kom je op onderwerpen die je
hart raken, die je bezighouden. Ik las
eens in de rubriek Achterwerk van de
VPRO Gids over een meisje dat zelf
moord had gepleegd omdat ze gepest
werd. Dat vond ik shockerend en dat
bleef me bezighouden. Hier moet ik
een boek over maken, dacht ik. Zo
ontstond in 1996 Spijt!."
Gebruik de juiste
ingrediënten
Schrijven heeft wel iets weg van
koken; je moet er de juiste ingrediën
ten voor gebruiken. Cliffhangers bij
heel mooi. Maar mijn uitgever
noemde het een draak van een boek.
Daar was ik boos over, maar ze had
gelijk. Bij Spijt! moest ik ook opnieuw
beginnen.
Nachten lag ik wakker, omdat het
maar niet werkte. Toen besefte ik dat
ik de verkeerde hoofdpersoon had
gekozen. Van wat we weggooien le
ren we het meest. Verlies je zelfver
trouwen niet. Je wordt nou eenmaal
ook niet zomaar een goede timmer
man.''
GO ZATERDAG 9 MAART 2019
Schrijven is durven
Op zondag 17 maart
om 13.30 uur kunnen lezers
Carry Slee ontmoeten op het
hoofdkantoor van De Persgroep
in Rotterdam, waar ze Durf te
schrijven! presenteert. Meld je
aan via pzc.nl/ontmoet
Eén miljoen schrijvers
hanger is een
belangrijk ingre
diënt voor een
goed verhaal.
ILLUSTRATIE
AIMÉE DE JONGH
Durf te schrijven! van Carry Slee
is verschenen bij Overamstel
Uitgevers (€16,99).
