effeweg.nl Tsjechië, Hongarije en Roemenië
effeweg.nl
5
'Uitzetten
is lastig'
zaterdag 9 maart 2019
komst, door wie radicalisering op de
loer ligt. „Vroeger hadden de nestors
op een afdeling aanzien, maar ook dat
wordt minder. Ook zij worden onder
druk gezet.''
De mannen wachten niet zonder
verzet op hun gedwongen vertrek.
Bij veel cellen staat 'no name' op het
bordje. Weinigen brengen hun iden
titeit naar buiten, van sommigen zijn
wel zeventien aliassen bekend. Ze
traineren hun uitzetting, ontvangen
nauwelijks bezoek omdat dit een
stukje van hun identiteit zou prijsge
ven. En anders dan in de gevangenis,
mag hier niet worden gewerkt. Dat
betekent dat de mannen niet hoeven
op te staan, velen blijven tot het mid
daguur in bed. 's Middags wordt er
gesport of geknutseld, gegeten en
verder veel geslapen. ,,Niet iedereen
kan met de geboden vrijheid om
gaan, de verveling is groot. We wer
ken aan een meer omvattend activi
teitenprogramma, want afleiding
helpt.''
Spanning
Als oud-directeur van gevangenissen
in Arnhem, Vught en Sittard was
Pellemans gewend direct op te tre
den tegen ongewenst gedrag. ,,Maar
in het detentiecentrum willen we
wegblijven van straffen, proberen we
altijd te praten. Achteraf gezien heb
ben we misschien te veel geduld,
waardoor de spanning zo hoog kon
oplopen, maar we hebben nou een
maal met elkaar afgesproken dat dit
geen gevangenis is.''
Drie jaar geleden schrapte de direc
teur het eigen interne bijstandsteam,
omdat het nauwelijks hoefde te wor
den ingezet. Maar deze onrustige
winter zat hij opeens dringend verle
gen om wat harde handen. Het lan
delijke bijstandsteam, een mobiele
eenheid voor gevangenissen, werd
ingevlogen en in de tussentijd bouwt
het detentiecentrum weer een eigen
team op. Omdat het werkt, merkt
Pellemans. ,,Alleen al het zien van
het schild, de helm en de knuppel
zorgt er vaak voor dat de mannen als
nog meewerken.''
De lockdown was uitzonderlijk en
misschien niet de bedoeling omdat
het centrum geen gevangenis mag
lijken. ,,Ik bied mensen onderdak in
het eindstation in Nederland en ik
doe er alles aan om dat humaan te
doen. Maar ik overtreed liever de re
gels dan dat ik bij mensen moet aan
bellen om te vertellen dat hun zoon
of dochter iets is aangedaan.''
kunnen nog maar één ding doen: het
ons moeilijk maken.''
Het 'asociale' gedrag van de man
nen is vervelend, maar meestal wel
handelbaar, stelt Pellemans. ,,Mijn
professionals zijn heer en meester in
het omgaan met spanningen zonder
te straffen. Ze hebben de juiste socia
le vaardigheden voor zo'n multicul
turele plek als deze. Ga je uit je plaat
na een vervelend gesprek? Prima.
Maar als je de neus breekt van een
medewerker, ga je te ver.''
Echter: de mannen klitten steeds
vaker samen. Zij kennen elkaar van
de straat, uit asielzoekerscentra of
gevangenissen. En dat is een ander,
veel gevaarlijker verhaal dan een
onhandelbaar individu. Afgelopen
januari nog kwamen bijna veertig
mannen in opstand tegen het perso
neel. Er vielen meerdere gewonden.
Dagenlang werd herhaaldelijk de
noodknop ingedrukt. ,,Dat doet wat
met de mensen die hier werken. Het
is niet goed om drie dagen lang een
hartslag van 180 slagen per minuut te
hebben.''
Vorig jaar moest Pellemans een af
delingshoofd ontslaan, omdat hij een
uitgeprocedeerde asielzoeker had ge
slagen en geduwd. ,,Dat geeft aan hoe
strak de boog hier gespannen staat.
Het heeft mij aan het denken gezet.''
Pingpongen
De recente lockdown was volgens
hem nodig om de orde, rust en veilig
heid terug te krijgen in het detentie
centrum. ,,Dat is gelukt. Ik wilde te
rug naar een normale situatie, waarin
de mannen rondlopen op de afdeling.
Dat ze pingpongen, lezen, internet
ten, knutselen en als het aan mij ligt
mogen ze in de toekomst 's nachts
facetimen met hun familie. En dat
alles zónder voortdurend vrouwelijk
personeel uit te schelden, mensen te
bespugen of met poep en plas te
smijten.''
De directeur weet nog precies wat hij
voelde toen hij thuis in Limburg op
de bank zat en via WhatsApp came
rabeelden binnenkreeg van de toe
zichthouders. Hij zag hoe een mede
werker een emmer vol menselijke
ontlasting over zich heen kreeg en
zijn maag draaide om. ,,Wat is dit in
tens vernederend, zó walgelijk. Ik
stond op het punt om die beelden te
laten uitlekken om maatschappelijke
verontwaardiging te laten loskomen.
Volgens mij beseffen mensen name
lijk niet met wat voor situaties wij te
maken hebben. Door de spanning is
de saamhorigheid tijdens het werk
hier enorm, maar het is ook topsport
voor enkel dappere mensen. Je blijft
van mijn personeel af.''
Waar in Nederland verschillende
soorten gevangenissen zijn, passend
bij elk type crimineel, zit in het de
tentiecentrum alles bij elkaar. Van
huisvader tot veroordeelde terrorist
die terug moet naar het land van her-
Boek nu en profiteer!
Aanbetaling niet verplicht
Boedapest, Balatonmeer Q
en de Poesta
Bohemen en Praag
Bjjzonder Moravië
Wenen, Boedapest
en Praag
A Het detentiecentrum in Rotter
dam. FOTO MARCO DE SWART
Uitgeprocedeer
de asielzoekers
en vreemdelin
gen die Neder
land moeten ver
laten maar dit
weigeren, kunnen
worden vastgezet
in een detentie
centrum. Ze mo
gen hier maximaal
achttien maanden
verblijven voordat
ze worden terug
gevlogen. Gemid
deld zitten ze 43
dagen vast. In
Rotterdam verblijft
'een handvol' man
nen langer dan
zes maanden. Wie
niet meewerkt,
kan het proces
rekken. Velen heb
ben geen geldig
identiteitsbewijs
en vreemdelingen
kunnen tot aan de
dag van vertrek
herhaaldelijk be-
zwaarmaken te
gen hun uitzetting.
8 dagen, haLFpension
Vertrek: apr, mei.jun ,juL, sep
10 dagen, haLFpension
Vertrek:jun,juL, aug, sep, okt
12 dagen, haLFpension
Vertrek: apr, mei,jun,jul, aug, sep, okt
5 dagen, Logies en ontbjjt
Vertrek: apr,jun, okt, nov, dec
8 dagen, Light ALL inclusive
Vertrek: mei,jun,jul, aug, sep
ALle Fouten voorbehouden. ExcL. reserveringskosten en CalamiteitenFonds.