Over de invloed van
de mens op het klimaat
is toch veel twijfel?
CO2 zorgt toch juist voor
een groenere aarde?
V
5
.V
mm
t i
Er zijn wetenschappers, politici
en denktanks die stellen dat de
mens geen aantoonbare invloed
heeft op klimaatverandering.
Prominente sceptici in Nederland
zijn bijvoorbeeld klimaatjourna
list Marcel Crok, econoom Hans
Labohm en politicus Thierry Bau-
det.
Daarnaast valt in het publieke de
bat een netwerk van zo'n dertig
gepensioneerde ingenieurs op, die
zich via brieven, pamfletten en
conservatieve media als De Tele
graaf, Elsevier en website Climate-
gate.nl zeer kritisch uitlaten over
het klimaatbeleid.
Onder hen zijn bètaweten
schappers als Guus Berkhout
(emeritus hoogleraar geofysica en
oud-bestuurslid van de TU Delft)
Kees de Groot (geochemicus en
oud-bestuurslid bij Shell), Karel
Wakker (oud-rector TU Delft) en
Rutger van Santen (oud-rector TU
Eindhoven). Hun boodschap, kort
samengevat: geef geen geld uit aan
peperdure klimaatmaatregelen,
want er is nog te veel onzekerheid
over de oorzaken en gevolgen van
klimaatverandering. Hebben zij
een punt?
Het IPCC (Intergovernmental
Panel on Climate Change), het kli
maatonderdeel van de Verenigde
Naties dat onderzoek van duizen
den wetenschappers uit de hele
wereld samenvat, houdt officieel
nog een kleine slag om de arm.
Volgens het IPCC is het 'extreem
waarschijnlijk' dat menselijke
broeikasgassen de dominante fac
tor in de opwarming van de aarde
zijn. Extreem waarschijnlijk is niet
hetzelfde als 100 procent zeker.
Bij nationale onderzoeksinstitu
ten als het KNMI en het Planbu
reau voor de Leefomgeving (PBL)
wordt door geen wetenschapper
meer betwijfeld dat de mens ver
antwoordelijk is voor de huidige
klimaatverandering. Alle andere
mogelijke factoren zijn afgelopen
decennia uitgebreid onderzocht,
verklaart klimaatonderzoeker
Geert-Jan van Oldenburgh van het
KNMI. ,,Voor wetenschappers is er
geen grotere uitdaging dan een gat
slaan in een bestaande theorie. Als
je een nog onbekende oorzaak
voor klimaatverandering vindt, sta
je meteen in het toonaangevende
wetenschappelijke tijdschrift Na
ture. Alle mogelijke oorzaken -
veranderende sterkte van de zon,
oceaanstromingen, schommelin
gen van de aardbaan, vulkaanuit
barstingen - zijn dus afgepeld. Tel
kens blijft maar één oorzaak over
eind: de door mensen veroor
zaakte CO2. Geloof me: er is geen
verborgen x-factor in klimaatver
andering.''
Zeker 90 procent van de weten
schappers wereldwijd is het daar
over eens, blijkt uit metastudies.
Onder de wetenschappers die het
klimaat als vakgebied hebben, ligt
dat percentage hoger dan onder
wetenschappers die zich er zijde
lings mee bezighouden.
Dat betekent niet dat onder kli
maatwetenschappers geen onze
kerheid bestaat. Integendeel. Hóe
gevoelig het klimaat precies is voor
CO2, is bijvoorbeeld nog de vraag.
In modellen die voorspellen hoe
sterk de aarde opwarmt, zit dan
ook een behoorlijk grote onzeker
heidsmarge.
Klopt. Een kwart tot de helft van
het aardoppervlak is de afgelopen
35 jaar groener geworden, blijkt uit
onder meer satellietbeelden van
de Amerikaanse ruimtevaartorga
nisatie Nasa. Die vergroening is
aanzienlijk: de extra blaadjes aan
planten en bomen bedekken een
gebied twee keer zo groot als de
VS.
Dat komt deels door de ver
hoogde concentratie CO2 in de at
mosfeer. Om te groeien halen
planten immers CO2 uit de lucht,
die ze omzetten in voedingsstof
fen en zuurstof - zoals u zich mis
schien herinnert van de les biolo
gie over fotosynthese.
Door de opwarming zijn groei
seizoenen bovendien langer ge
worden, vooral in het hoge noor
den. Op toendra's groeien bijvoor-
beeld meer struiken.
Daarnaast hebben de aanplant
van nieuwe bossen, bemesting en
efficiëntere landbouwmethodes
gezorgd voor meer bladgroen. On
geveer een kwart van de 10 miljard
ton CO2 die de mens per jaar in de
atmosfeer brengt, wordt tijdelijk
opgeslagen in planten (en daarbij
nog eens een kwart in de ocea
nen).
Andere effecten van klimaatver
andering doen dat positieve effect
deels teniet. Bij bosbranden en
droogtes - die vaker voorkomen
door klimaatverandering - komen
juist veel broeikasgassen vrij. Zo
deed de droge zomer van 2003 in
Nederland de CO2-opname door
bossen van vier jaar teniet, doordat
bomen massaal hun blaadjes lie
ten vallen.
GO ZATERDAG 9 MAART 2019
v
Jt'
r'ïtjt'. A y.
t'S'
