Iran zet twee diplomaten uit, als
'vergelding' voor actie Nederland
NIEUWS 15
Minister: geen invloed op eindresultaat
VRIJ! FOTOGRAAF
Universiteit Twente liet weten dat
het nog steeds achter de veran
derde versie staat. De inhoud zou
overeind zijn gebleven, er zou
slechts sprake zijn van 'redactio
nele aanpassingen'.
De Tweede Kamer heeft deze
week een debat over alle bemoei
enis. Dan zal de oppositie toch
weer de pijlen op Schoof rich
ten. Nog voor de start deed hij per
soonlijk suggesties voor wie het
onderzoek zou doen. Die werden
Medewerkers
van Schoof zetten
flink druk op de
onderzoekers
overigens wel weggewuifd, want
die zouden 'te politiek' zijn. Ook
drong Schoof aan op meer aan
dacht voor de 'operationele inzet',
maar dat weigerden de onderzoe
kers. Het mocht er niet worden
'ingefrommeld'. 'Voet bijstuk
houden', staat er in een e-mail.
Schoofs suggestie om 'internatio
nale politieke dynamiek' erbij te
betrekken, vond wel gehoor. Net
als enkele suggesties voor de vra
gen aan geïnterviewden.
Hoewel Grapperhaus in zijn
brief Schoof uit de wind probeert
te houden, zei minister Sander
Dekker (Rechtsbescherming)
van hetzelfde departe
ment al wel dat Schoof
'op onderdelen' beter
'meer afstand' had
kunnen houden van
het onderzoek.
De bemoeienis met
het onderzoek is pijn
lijk, omdat het de zo
veelste keer is dat
ambtenaren probeer
den onderzoek te
beïnvloeden.
Toen de hoofdconclusies in con
cept op tafel lagen, had de NCTV
zo veel commentaar, dat het on
derzoeksinstituut van het minis
terie, het WODC, waarschuwde
dat het een beetje uit de hand liep.
Het adviseerde de NCTV 'zich te
onthouden van detailbecommen-
tariëring van hoofdstuk 10, omdat
het de indruk kan wekken dat de
NCTV zich te veel bemoeit met
het cruciale conclusiehoofdstuk'.
Uit de tijdlijn blijkt toch dat er
op 2 december, kort voordat de
hoofdstukken werden aangepast,
ook nog 'telefonisch overleg' is ge
weest tussen de NCTV en het
WODC, over de 'voortgang van de
evaluatie'. Wie er exact belde en of
dat Schoof was, staat niet vermeld.
Uiteindelijk werd de tekst toch
aangepast. De hoofdconclusie van
de studie werd afgezwakt. Dat de
crisisbeheersingsorganisatie on
der Schoof 'slecht' functioneerde,
werd veranderd in 'niet goed'. De
Schoof, die nu baas van de AIVD is,
liet in 2015 het functioneren van de
Nationaal Coördinator Terroris
mebestrijding en Veiligheid
(NCTV) onderzoeken, waarover
hij toen de leiding had. Uit open
baar gemaakte documenten bleek
eerder dat op deze 'onafhankelijke
studie' van de Universiteit Twente
druk werd uitgeoefend door me
dewerkers van Schoof en hemzelf.
Zo wilden ambtenaren van
Schoof conclusies afgezwakt heb
ben, stuurde hij zelf op de vragen
die geïnterviewden werden voor
gelegd en bemoeide de toenmalige
NCTV-baas zich met de samen
stelling van de commissie die het
onderzoek begeleidde, net als met
de reikwijdte van de studie en de
publicatiedatum.
Volgens Grapperhaus spitste de
bemoeienis van Schoof zich toe op
de opzet van het onderzoek en niet
op het eindresultaat. Dat schrijft
hij aan de Tweede Kamer. Schoof
kon absoluut niet leven met kri
tiek uit dat rapport. Hij was zo
boos dat hij een eerdere afspraak
om de onderzoekers te ontvangen
liet afblazen.
Uit een tijdlijn van wat er achter
de schermen gebeurde, die Grap
perhaus op verzoek van de Tweede
Kamer heeft gestuurd, blijkt ech
ter nogmaals dat medewerkers van
Schoof- al dan niet met zijn me
deweten - flink druk zetten op
de onderzoekers uit Twente.
Volgens Blok verklaarden de
Iraanse autoriteiten de Neder
landse diplomaten tot ongewenst
persoon op 20 februari.
In juni 2018 zette Nederland
twee Iraanse diplomaten uit. Later
bleek dat de inlichtingendienst
AIVD sterke aanwijzingen had
dat Iran in ons land betrokken was
bij de liquidaties van twee Neder
landers van Iraanse komaf.
Op 8 november 2017 werd in
Den Haag de leider van de Iraanse
verzetsbeweging ASMLA Ahmad
Mola Nissi doodgeschoten. In 2015
werd elektromonteur Ali Mota-
med gedood in Almere.
Hij bleek na een onthulling van
Het Parool in werkelijkheid Mo
hammad Reza Kolaji Samadi te
zijn. Volgens de Iraanse autoritei
ten was hij in 1981 betrokken bij
een aanslag op het hoofdkwartier
van de Islamitische Republikeinse
Partij in Teheran.
Nadat duidelijk werd dat Neder
landse diplomaten zouden wor
den uitgezet, heeft Blok de Iraanse
ambassadeur op het matje geroe
pen. Blok schrijft dat de ambassa
deur gezegd is dat de uitzetting
'niet acceptabel is en negatief is
voor de ontwikkeling van de bila
terale relatie'. Toch werden de di
plomaten gisteren uitgezet.
,,De twee medewerkers zijn
vandaag teruggekeerd naar Neder
land. Voor henzelf, hun gezin en
het team dat ze achterlaten is zo'n
plotseling vertrek ingrijpend. Ze
worden goed opgevangen'', aldus
de minister van Buitenlandse Za
ken.
VERLENGD
t/m 8 maart
dinsdag 5 maart 2019
'Schoof bemoeide
zich alleen met opzet
MH17-onderzoek'
Minister Ferd Grapperhaus
(Justitie) neemt het op voor
topambtenaar Dick Schoof, die
ervan wordt beschuldigd dat hij
een 'onafhankelijk' onderzoek
naar de afwikkeling van de
MH17-ramp heeft beïnvloed.
Tobias den Hartog
Dick
Schoof, nu
baas van de
AIVD, ligt
onder vuur.
FOTOANP
Den Haag
Eindelijk kan hij ze weer omhelzen, zijn nichtje en zijn ouders,
na ruim vijf jaar in de gevangenis. Maar helemaal vrij is de
Egyptische persfotograaf Mahmoud Abu Zeid nog niet. De ko
mende vijf jaar moet hij nog in een politiecel slapen. Dat neemt
hij voor lief. Overdag kan hij gaan en staan waar hij wil. Abu
Zeid, beter bekend als Shawkan, werd 14 augustus 2013 opge
pakt toen hij foto's maakte van de politie die met grof geweld
een eind maakte aan een demonstratie van aanhangers van de
afgezette president Morsi. Daarbij vielen negenhonderd doden.
Zijn veroordeling leidde wereldwijd tot veel verontwaardiging.
FOTO'S AP, EPA
Iran heeft twee Nederlandse di
plomaten uitgezet. Het kabinet
roept de Nederlandse ambas
sadeur in Iran nu terug voor
overleg. Dat schrijft minister
Stef Blok van Buitenlandse
Zaken aan de Tweede Kamer.
Hanneke Keultjes
Den Haag
excursiereizen rondreizen muziekreizen tuinenreizen
wandelvakanties fietsvakanties riviercruises
Boek nu op oad.nl, bel 0547 20 17 53 of ga naar uw reisbureau
*kijk op oad .nl/voorwaarden O.v.v. typefouten