II
9
Keuzevrijheid is zo
belangrijk, zo absoluut
gemaakt, dat we niet
meer zien welke prijs
we daarvoor betalen
,,Als ik 's ochtends in Rotterdam langs
seniorenflats rijd, zie ik allemaal
auto's van verschillende aanbieders
van wijkverpleging staan. Waarom is
dat? Dat komt omdat we het veel te
gemakkelijk hebben gemaakt om als
thuiszorgaanbieder aan de slag te
gaan. Jaarlijks zijn er honderden
nieuwe toetreders. Tel je de zzp'ers
mee dan heb je het zelfs over duizen
den. En in plaats van dat een team
wijkverplegers gezamenlijk zo'n hele
flat bedient, moeten zij individueel
voortdurend de auto in om naar het
volgende adres te komen. Aan dat ge
reis van hot naar her zijn zij een hele
boel tijd kwijt."
,,Op de Haagse vierkante kilometer
waar we nu zitten, vinden we keuze
vrijheid heel belangrijk. Maar keuze
vrijheid heeft een keerzijde. Zo mogen
mensen kiezen voor een zorgaanbie
der die geen contract heeft gekregen
met een zorgverzekeraar. Ook mogen
deze zorgaanbieders declaraties indie
nen. Hun uurtarief is zonder contract
wat lager, maar de inkomsten worden
vaak gecompenseerd door meer uren
te leveren. De bekostiging van de
wijkverpleging gaat namelijk uit van
de geleverde uren zorg. Het loont dus
om meer uren te leveren dan eigenlijk
nodig zijn. Die praktijk zorgt niet al
leen voor meer kosten, maar zorgt ook
dat we de inzet van schaars personeel
niet eerlijk verdelen."
,,We moeten terug naar het gezond
verstand. Minder markt, meer samen
werking. Terug naar de menselijke
maat.
,,Nou, laten we aan de slag gaan dan!
Het is voor mensen fijn als ze hun
wijkverpleegkundige kennen, het is
voor mensen in de zorg fijn als ze el
kaar kennen."
,,We moeten toe naar één team van
wijkverpleegkundigen die de wijk en
de andere zorgverleners in die wijk
goed kennen. Daar wil ik de bekosti
ging op aanpassen. Betalen per uur
past daar niet bij. Daarbij wil ik
nieuwe toetreders wettelijk verplich
ten zich te melden bij de inspectie,
voordat ze überhaupt door de zorg
verzekeraar betaald kunnen worden.
Voor grotere aanbieders zal een ver
gunningsplicht komen. Zorgverzeke
raars, zorgverleners en gemeenten
moeten de zorg regionaler organise
ren. Daarom zijn we nu per regio de
film aan het maken, wat is daar nodig,
nu en in de toekomst? Ik wil weten
wie ik in die regio kan aanspreken."
,,Doorgeschoten marktwerking levert
een ongezonde cocktail op voor de
zorg. Concurrentie in de zorg is be
langrijker geworden dan samenwer
king. Keuzevrijheid is zo belangrijk,
zo absoluut gemaakt, dat we niet
meer zien welke prijs we daarvoor be
talen. Het aanbod van zorg is daardoor
versnipperd, en dat zorgt ook voor een
verlies aan kwaliteit. Er zullen best
een aantal nieuwe toetreders hun bij
drage hebben geleverd, maar dat kun
je lang niet van allemaal zeggen. We
kunnen ons deze verspilling van
menskracht niet veroorloven."
,,Bij al die discussies over zelfred
zaamheid en eigen regie is veel te veel
uitgegaan van de zelfbewuste, hoog
opgeleide Nederlander. Ik zie scha
duwkanten aan de verabsolutering
van keuzevrijheid."
,,Ik zie een urgentie die iedereen onder
ogen ziet en onder ogen heeft te zien.
Dat geldt ook voor onze coalitiepar
tijen. Ik ben ervan overtuigd dat voor
deze koers draagvlak is te vinden."
,,Als je deze stap tot meer samenwer
king niet zet, houd je nog maar twee
mogelijkheden over: verkleinen van
het pakket of de eigen betalingen op
schroeven. Beide opties ondermijnen
de solidariteit."
,,Laten we eerst kijken wat er aan re
gionale samenwerking plaatsvindt.
We doen het stap voor stap."
,,Een volledig herontwerp kost heel
veel tijd en geld. Ik maak die miljar
den liever op aan zorg."
,,Ik wil dat we toewerken naar regio
nalisering binnen het huidige stelsel.
Bovendien, als ik naar stelsels over de
grens kijk, waar iedereen in de zorg op
de payroll van de overheid staat, dan
zijn dat geen stelsels om jaloers op te
zijn."
Het CDA heeft er in vorige kabinet
ten mede aan bijgedragen dat er
marktwerking in de zorg is geko
men. Nu komt u daarvan terug.
Heeft het CDA fouten gemaakt?
,,Het klopt dat op elke stoeptegel die
er in dit land ligt wel een keer een
CDA'er heeft gestaan, haha. Maar
even serieus: het geloof in de markt
als probleemoplosser is op de terug
tocht. Bij alle partijen zie je dat het
moment is gekomen om je af te vra
gen of dit nog wel de weg is die we
moeten gaan. Maar ik vind überhaupt
dat een politicus bij alles wat hij doet
steeds de vraag hoort te stellen of het
publieke belang wordt gediend."
,,Dat is precies het punt! Als we dat
blijven doen, halen we het niet."
vrijdag 1 maart 2019
GO
zien dat elementen van marktwer
king onbedoeld tot ongewenste situa
ties hebben geleid."
Legt u eens uit.
Waarom is dat zo?
Wat moet er anders?
Dat roept elke zorgminister.
Hoe wilt u die omslag bereiken?
Waar is het in uw ogen fout
gegaan?
U pakt mensen hun regie af. Aan
tasting van de keuzevrijheid is vloe
ken in de liberale kerk.
De VVD heeft in de jaren dat zij re
geert nog nooit een stap gezet die
de marktwerking in de zorg terug
dringt.
En als dat niet zo is?
Is uw voorstel voor regionalisering
niet de opmaat naar regionale zorg
verzekeraars?
Maar zet u niet de deur open naar
een stelselwijziging?
Een nieuw pensioenstelsel kost ook
heel veel tijd en geld en toch wil het
kabinet dat heel graag.
En niet moet blijven hangen in zijn
ideologische gelijk?