nil
m
0)
\^m
r
18
Mensen met geldzorgen schamen zich vaak
voor hun financiën. Maar dat verergert de armoede
juist, heeft Arnoud Plantinga onderzocht.
Illll
OCI
INTERVIEW GEDRAGSWETENSCHAPPER
Kort
k"~
LG wil geld zien van Philips
Het Zuid-Koreaanse LG Electronics eist mil
joenen euro's van Philips. Dit blijkt uit het
jaarverslag van Philips. LG heeft het Neder
landse technologiebedrijf aangeklaagd in
Seoel. De zaak draait om een miljoenen
boete die beide bedrijven in 2012 moesten
betalen aan de Europese Commissie van
wege deelname aan een beeldbuiskartel. LG
werkte volgens Brussel te nauw samen met
Philips. De Koreanen hebben het idee dat zij
moesten opdraaien voor het grootste deel
van de boete. LG wil nu 64,6 miljoen euro
terugvorderen van Philips. Philips vindt de
klacht 'volledig ongegrond'.
Britse pond meer waard
De koers van het Britse pond loopt flink op
door optimisme in de markt over een moge
lijk uitstel van de brexit. Afgezet tegen de
euro is de munt nu weer even veel waard als
in mei 2017. Voor een pond werd gisteren
ruim 1,16 euro betaald. Het koersverloop van
het pond is al tijden erg grillig vanwege de
aanhoudende onzekerheid rond de brexit.
Amerikaanse investeerder
nieuwe eigenaar Exact
Het Nederlandse softwarebedrijf Exact wis
selt van eigenaar. De Britse investerings
maatschappij Apax Partners verkoopt zijn
aandelen in de Delftse onderneming aan de
Amerikaanse investeerder KKR. Details en
voorwaarden zijn niet bekendgemaakt.
Apax haalde Exact in 2015 van de beurs voor
730 miljoen euro. Exact is voornamelijk be
kend als leverancier van boekhoudsoftware
voor het midden- en kleinbedrijf. Bij Exact
werken 1400 mensen in twaalf verschil
lende landen.
RECHTER GEEFT VERGUNNING TERUG
Chauffeurs 'black cabs'
moeten Uber gedogen
De Londense taxichauffeurs hebben een ge
voelig verlies geleden in een rechtszaak te
gen Uber. De United Cabbies Group, voor
chauffeurs van de traditionele 'black cabs',
was in beroep gegaan tegen een beslissing
van de rechter om Uber een nieuwe kans te
geven in de vorm van een vergunning. De
taxilicentie van de taxi-app was eerder afge
pakt 'om veiligheidsredenen'. De 'cabbies'
begrijpen niets van de honderdtachtig gra
den draai van de rechters.
Aalberts
en op de zeven
Nederlanders
schaamt zich voor
zijn financiën.
Volgens gedrags
wetenschapper
Arnoud Plantinga
is dat problematisch, want
schaamte leidt vaak tot onverstan
dige financiële keuzes. Plantinga,
die onlangs promoveerde op de
emotionele gevolgen van ar
moede, stelt dat er bij armoedebe
strijding te weinig aandacht is
voor de factor schaamte. ,,In een
lange rij bij de voedselbank op een
pakket moeten wachten wordt
door veel mensen als schaamtevol
ervaren."
,,Schaamte is een signaal dat je
zelfbeeld beschadigd is. Arme
mensen schamen zich zowel voor
wat ze (niet) hebben als wat ze
zijn. Ze schamen zich voor hun
oude roestbak die naast de glim
mende bolide van de buurman
staat. Maar ze hebben ook het ge
voel dat ze zelf gefaald hebben en
niet goed genoeg zijn. Arme men
sen hebben vaker het gevoel dat
anderen op hen neerkijken."
,,Ik vrees van wel. Ook veel Neder
landers geloven in The American
Dream: als je maar hard genoeg
werkt, dan word je daarvoor be
loond. Ons geloof in een recht
vaardige maatschappij is sterk. De
keerzijde is dat daaruit voortvloeit
dat mensen met een laag inkomen
dus niet hard genoeg werken. Niet
vreemd dat arme mensen vaak het
gevoel hebben dat ze lui en in
competent worden gevonden en
Ze kopen een nieuw
mobieltje om aan
de buitenwereld
te laten zien
dat het financieel
prima gaat
dat anderen oordelen dat het hun
eigen schuld is dat ze geldzorgen
hebben.
Dan is er ook nog een groep Ne
derlanders die het bestaan van ar
moede in ons land ontkent. Zij
denken dat je in een rijk land als
Nederland niet in armoede hoeft
te leven. Die ontkenning werkt
ook schaamte in de hand: arme
mensen voelen zich niet serieus
genomen en trekken zich terug.
Heel cru: die stille armoede beves
tigt juist het beeld dat armoede in
Nederland niet bestaat."
,,Schaamte is een negatieve emo
tie waar mensen erg onder kun
nen lijden. Schaamte gaat vaak ge
paard met stress, piekeren en een
verminderd gevoel van controle.
Als mensen lange tijd schaamte
ervaren, dan trekken ze zich soci
aal terug en worden ze passiever."
,,Uit mijn onderzoek blijkt eerder
het omgekeerde. Mensen die zich
schamen, geven meer geld uit aan
statusproducten: ze kopen dure
merkkleding of een nieuw mo
bieltje om aan de buitenwereld te
laten zien dat het financieel prima
gaat. Die aankopen brengen hen
vervolgens verder in de proble
men, waardoor er een vicieuze cir
kel ontstaat.
Op de lange termijn trekken
mensen zich vaak juist terug en
worden eenzaam. Daardoor gaat
hun financiële situatie vaak nog
verder achteruit: ze durven geen
hulp te vragen en hebben geen
netwerk meer op terug te vallen.
Uit mijn onderzoek blijkt dat als
iemands financiële situatie ver
slechtert, diegene het jaar daarop
waarschijnlijk minder sociaal con
tact heeft. Het omgekeerde geldt
ook: minder sociaal contact gaat
samen met een slechtere finan
ciële situatie het jaar daarna."
,,Nee, dat komt omdat met men
sen met een redelijk inkomen zich
ook arm kunnen voelen. Bijvoor
beeld omdat ze eerst meer ver
dienden of omdat hun omgeving
rijker is. Maar schaamte en geld
zorgen hangen wel sterk samen. Ik
vroeg aan 1500 Nederlanders of ze
zich wel eens schaamden voor hun
financiën. Een op de zeven ant
woordde bevestigend. We stelden
ze ook de vraag: heb je moeite met
rondkomen? Bij de mensen die
Ji 1 1
1 v -
NAWEEËN BEELDBUISKARTEL
OPTIMISME OVER UITSTEL BREXIT
APAX VERKOOPT AANDELEN
O
woensdag 27 februari 2019
GO
De funderings
specialist heeft
een herfinancie
ringsovereen
komst gesloten
van 350 miljoen
euro.
De kunstmest-
producent heeft
zijn opbrengsten
stevig opgevoerd
en wist het ver
lies terug te drin
gen.
De jaarcijfers van
de industrieel
toeleverancier
wisten niet te
overtuigen.
De biotechno-
loog was de
grootste daler bij
de hoofdfondsen.
o
Ove
schuld
en
schaamte
Irene van den Berg
Amsterdam
Waar schamen mensen zich
voor als het om geld gaat?
Maar klopt dat wel, zijn wij als
samenleving zo hard voor arme
mensen?
-Arnoud Plantinga,
gedragswetenschapper
Waarom is schaamte zo proble
matisch?
Maar schaamte helpt ons om
aan de sociale norm te voldoen.
Zou schaamte mensen juist niet
kunnen stimuleren om zich aan
de armoede te ontworstelen?
Schamen alleen mensen met
een laag inkomen zich over hun
financiën?
S/WE OUR
BLACKlAYS
#Savefa*'