Marjan Berk
etdeshiDhoD
'Er heerst angst op de
Russische tv-redacties'
NIEUWS 17
v
Maak je eigen meesterwerk
INTERVIEW DMITRI SKOROBOETOV
Pa begon
mevrouw
Ooievaar te
bevruchten,
spectaculair
om te zien
De slagschaduw van
een enorme vogel
valt over de bladzij
den van het boek,
dat ik voor het raam
zit te lezen. Ik kijk op en zie nog
net een ooievaar met gespreide
vleugels hoog opstijgen.
De ooievaar. Mijn ooievaar is te
rug, zeker tweeëneenhalve week
te vroeg. Ik sla mijn boek dicht en
loop naar buiten, naar de achter
tuin waar het ooievaarsnest staat.
Ooit een snel groeiende kastanje
boom, die door de kastanjeziekte
werd aangetast en waarvan men
dan in Frankrijk de zieke boven
kant 'topt', de kruin eraf haalt.
Die wordt er radicaal afgesneden.
Dat hebben wij toen door een
boomexpert laten doen, zodat er
een groot plat vlak ontstond.
En ja hoor, hooguit vier dagen
later cirkelde er een ooievaars-
paar boven de boom. Alsof ze aan
het inventariseren waren: is dit
een leuke plek voor een nest?
besluit genomen: ,,Hier willen
wij wel wonen!'' En ogenblikke
lijk werd met de bouw begonnen.
Pa haalde overal stevige takken
vandaan. Ma begon met het
vlechtwerk. Na twee dagen was
de flat klaar. Nog een beetje stof
feren met plakken mos en ma
kon uitrusten en overdenken
wanneer zij haar eerste ei zou
leggen. Samen begonnen zij een
klepperend gesprek, tegen dat ge-
zamenlijke ritme kon geen slag
werker het opnemen.
Dit was het zesde jaar op rij dat
ze terug waren gekomen, maar
volgens onze kalender wel aan de
vroege kant.
Toen gebeurde er iets wat ik
nog nooit had beleefd. Pa begon
zijn mevrouw Ooievaar te be
vruchten, hetgeen een buitenge
woon spectaculair gezicht was.
De ragdunne poten van de man
verhieven zich, de vrouw nam
een houding aan die het vader
ooievaar makkelijk moest maken
zijn kwakje in ma's gaatje te
droppen. Ik keek ademloos naar
dit prehistorische schouwspel
van spinachtige, fragiel dunne
poten die daar hoog in de lucht
hun liefdeshiphopdansje bedre
ven. Ik moest ook erg opgelucht
zuchten toen deze merkwaardige
en virtuoze bevruchtingsdans
was geëindigd.
bij ons zulk heerlijk lenteweer
zou worden? Zou deze vroege
komst iets te maken hebben met
de klimaatverandering?
Ik ga in het kader van die ver
andering nu ook maar eens goed
opletten wanneer ze weer ver
trekken. Normaal is dat begin au
gustus. Ik maak alvast een aante
kening in mijn agenda om er te
gen die tijd achter te komen of de
vertrekdatum ook gaat verschui
ven...
Het ging geleidelijk, het inzicht
dat er iets grondig mis was bij
het Russische journaal, vertelt
Dmitri Skoroboetov, voormalig
redactiechef van het belangrijk
ste nieuwsprogramma in het
land, Vesti (Nieuws). „Vrienden
die niets van president Poetin
moesten hebben, adviseerden
me vaker naar de kritische tv-
zenders RBK en TV Dozjd te
kijken. Ik wilde er niet aan, ik
geloofde in Poetin. Tot de de
monstraties in 2012 tegen de
herverkiezing van Poetin, toen
gingen mijn ogen open.''
Skoroboetov doelt op de rel
len bij de inauguratie van de
Russische president, toen hij na
vier jaar premierschap opnieuw
opging voor de hoogste functie.
Voor die ongeregeldheden zit
ten nog steeds mensen vast,
zonder enige vorm van proces.
Helemaal 'genezen' raakte de
journalist in augustus 2016. Een
video-editor, die Skoroboetov al
meerdere keren had berispt
omdat hij niet zou functioneren
en soms dronken op zijn werk
kwam, viel hem in beschonken
toestand aan en mishandelde
zijn chef zodanig dat die met
een hersenschudding in het
ziekenhuis werd opgenomen.
De volgende dag liet Skoro-
boetovs directe chef Andrej
Kondrasjov, nu vicedirecteur
van de Russische staatstelevi
sie, weten: als je naar de politie
gaat, vlieg je eruit. ,,Er waren
getuigen en bewakingscame
ra's, het bewijs van de mishan
deling was er. Maar dezelfde
dag werd de video-editor met
vakantie gestuurd. Toen ik offi
cieel vroeg naar de camerabeel
den, bleken die vernietigd.''
Een twee jaar lang durend ju
ridisch gevecht brak uit tussen
Skoroboetov en de staatsmedia-
holding waaronder Vesti valt. Rech
ters zeiden dat er niets strafbaars
was gebeurd, zelfs zijn eigen advo
caat was opgelucht toen hij een an
dere raadsman nam.
Skoroboetov werd oneervol ont
slagen en moest zijn appartement
verkopen. Pas deze week won hij
een belangrijke strafrechtelijke
zaak: het proces over zijn mishande
ling moet opnieuw gedaan worden.
De gewezen redactiechef besloot
westerse media te benaderen. ,,Na
wekenlange demonstraties tegen
fraude bij de parlementsverkiezin
gen eind 2010 kwamen er lijsten
met onderwerpen en mensen die
taboe zijn. Ik wilde wel eens een
item maken dat de autoriteiten niet
zinde en kreeg de naam dat ik weg
moest.''
Skoroboetov is ervan overtuigd
dat het merendeel van de journalis
ten die bij het Russische nieuws
werken, zelf niet meer gelooft in
wat ze maken. ,,Ik zelf was een van
de weinigen die werkelijk in Poetin
geloofde. Ik heb hem ooit ontmoet
en was onder de indruk van zijn
uitstraling. Ik heb nooit gelogen in
mijn journalistieke bijdragen, maar
je laat wel dingen weg, vertelt halve
waarheden."
Er heerst een angstcultuur op de
redactie van Vesti, zegt Skoroboetov.
Salarissen hangen af van connecties
met het topmanagement. Heb je
geen goede contacten, dan verdien
je weinig.
Onderzoek
Voor berichtgeving over de aanslag
op vlucht MH17, waarbij 298 men
sen omkwamen, bestaat er een 'to
taalembargo'. ,,We hebben er vlak
na de tragedie aandacht aan be
steed, totdat het onderzoek onder
leiding van Nederland begon. Toen
mochten we niets meer laten zien.''
Er kwamen Russische 'bewijzen'
dat Oekraïense straaljagers de Boe
ing boven Oost-Oekraïne hadden
neergeschoten. ,,Het doel van de
verslaggeving rond MH17 is Russen
in verwarring te brengen en de
schuldigen dekken. Er moet zo veel
ruis ontstaan, dat mensen er hele
maal niks meer over willen horen.''
Zijn openheid en de rechtszaak te
gen zijn voormalige chef hebben
Skoroboetov pesterij en van de politie
opgeleverd, zegt hij. Geregeld zijn er
homofobe verwensingen en hij ont
vangt zelfs doodsbedreigingen.
Is Skoroboetov niet bang dat te
genstanders hem uit de weg ruimen?
,,Misschien, maar door me uit spre
ken, bescherm ik mezelf, hoop ik. Ik
moet Europa vertellen wat er gebeurt
in onze staatspropagandamachine.''
Lees, kijk en bouw in 3D
Bestel nu via pzc.nl/kunstvoorkinderen
woensdag 27 februari 2019
PC
Na wat rondjes vliegen werd het
Hoe wist dit paar nu toch dat het
Skoroboetov: ,,Je laat dingen weg, vertelt halve waarheden.'' foto janpierre jans
Vijftien jaar lang nam Dmitri
Skoroboetov (40) deel aan de
propaganda van de Russische
televisie. Nu doet de wegge
stuurde redactiechef van het
belangrijkste nieuwspro
gramma een boekje open.
Joost Bosman
Moskou
UNIEKE
KUNSTBOEKEN
V00R€1 TRf
PERSTUK, INCLUSIEF
VERZENDKOSTEN
