NIEUWS 15
VS kijken reikhalzend uit naar rapport plaaggeest van Donald Trump
Komt het of het komt het niet? Het langverwachte
eindrapport van Robert Mueller is in aantocht. Wat kunnen
we verwachten van de man die onderzoek doet naar de
schimmige entourage van Donald Trump?
dinsdag 26 februari 2019
Washington
De speciaal aanklager
levert mogelijk de ko
mende dagen al zijn
rapport in, melden op
gewonden Amerikaanse
media het ene moment. Om later
weer bronnen te citeren die aangeven
dat het toch langer duurt. Het blijft
koffiedik kijken - dat doen Ameri
kaanse verslaggevers dan ook volop.
Journalisten van CNN vertelden
over medewerkers van Mueller die
dozen uit hun kantoor droegen.
Duidt dat op het einde van zijn veel
besproken onderzoek? Dat we er
dichtbij zijn, lijkt evident. De nieuwe
minister van justitie, Bill Barr, sprak
het hardop uit. Dat klinkt veelbelo
vend - na bijna twee jaar onderzoek
komt eindelijk antwoord op grote
vragen over Russische manipulatie
van de Amerikaanse presidentsver
kiezingen in 2016. En over eventuele
betrokkenheid van Trump en zijn
mensen, onder wie zoon Donald ju
nior.
Maar de inhoud van Muellers ver
slag kan wel eens tegenvallen, voor
wie een politieke thriller vol sappige
details over Russische prostituees en
spionnen verwacht. In het verleden
hebben Amerikaanse speciaal aan
klagers wel zulk proza gepubliceerd,
bijvoorbeeld toen Ken Starr in de
weergave van zijn onderzoek naar
een schandaal rond Bill Clinton be
schreef hoe de president de naakte
borsten van Monica Lewinsky kuste.
En dat was nog een van de minder
smeuïge onderdelen van een docu
ment dat later in boekvorm werd ge
publiceerd.
Rechtdoorzee
Maar Robert Mueller is een drama-
vrije man, rechtdoorzee en wars van
schijnwerpers. Zijn biograaf Garret
Graff, vindt het onwaarschijnlijk dat
Mueller een romanachtig relaas zal
uitbrengen, schrijft hij in het Ameri
kaanse magazine Wired.
Mueller laat zijn werk graag voor
zich spreken. Het is zelfs mogelijk dat
hij niet meer dan een brief naar de
Hoofdrolspelers - al dan niet tegen wil en dank - v.l.n.r. de Russische president Vladimir
Poetin, voormalig advocaat Michael Cohen van president Trump, speciaal aanklager Robert
Mueller, president Donald Trump en voormalig FBI-baas James Comey. fotos belga, ap, epa, reuters
titie, hijzelf dus. Alleen rapport num
mer twee zou openbaar worden.
Maar dat zegt niet alles: als Team
Mueller een doofpot vermoedt, zou
het ook de touwtjes in handen kun
nen nemen, bijvoorbeeld door te lek
ken naar de pers. En het Congres zou
het origineel met een dagvaarding
kunnen opeisen.
Om het rapport zou dus weleens
flink gestreden kunnen worden. Het
is niet waarschijnlijk dat Mueller een
grote persconferentie geeft om zijn
conclusies toe te lichten, vooral als
het gaat over mensen die niet worden
aangeklaagd. Toen FBI-directeur
James Comey in 2016 publiekelijk
uitlegde waarom hij Hillary Clinton
niet vervolgde vanwege slordig ge
bruik van mailservers, viel de VS over
hem heen. Het is ongebruikelijk om
uitgebreid te spreken over mensen
tegen wie niet genoeg bewijs is om
verdere stappen te ondernemen. En
dat Mueller Trump zelf aanklaagt,
ligt niet voor de hand: juristen zijn
over het algemeen van mening dat
een zittend president niet kan wor
den vervolgd.
minister van justitie stuurt. De wet
vereist alleen dat hij aan de minister
uitlegt waarom hij welke aanklach
ten heeft ingediend.
Mueller heeft bovendien al veel de
tails over gestolen e-mails en contac
ten tussen Russen en campagneme
dewerkers gedeeld in openbare aan
klachten.
Justitieminister Bill Barr zal Muel
lers rapportage in ontvangst nemen.
In hoeverre deze openbaar wordt, is
aan Barr, die in het verleden uiterst
kritisch is geweest over het Mueller-
onderzoek. Bovendien moet hij op
letten dat er geen vertrouwelijke in
formatie over bijvoorbeeld bronnen
»Als Team
Mueller een
doofpot
vermoedt,
zou het de
touwtjes in
handen
kunnen nemen
door te lekken
naar de pers
op straat belandt. Volgens de wet
moet de minister op z'n minst het
Congres 'uitleg' geven over de con
clusie en eventuele momenten
waarop hij besloot anders te hande
len dan Mueller heeft voorgesteld.
Geen garantie
In hoorzittingen over zijn benoe
ming wilde Barr niet garanderen dat
het rapport ook publiekelijk beschik
baar wordt. Hij zou proberen, zei hij,
'zo veel mogelijk informatie bij het
Congres en het publiek te krijgen'.
Hij hintte op een tweede rapport: een
weergave van het Mueller-rapport,
geschreven door de minister van jus-
Trumpland
Wat Mueller wel kan doen: de bal bij
het Congres leggen, dat op basis van
zijn informatie kan besluiten om de
procedure voor het afzetten van de
president te beginnen. Ook als
Trump wordt vrijgepleit, is hij van
zijn juridische problemen nog niet
af: er bestaat nóg een reeks onderzoe
ken naar 'Trumpland', door aankla
gers elders in het land. Ze kijken bij
voorbeeld naar mogelijk illegale do
naties aan Trumps inauguratiecom
missie, zwijggeld voor minnaressen
en de inzet van werknemers zonder
verblijfspapieren in zijn bedrijf.
Als Mueller geen minutieus gedo
cumenteerd boekwerk a la Clinton-
plaaggeest Ken Starr aanlevert, maar
het kort houdt, kan hij ook nog eens
veel vragen oproepen in het Congres,
waarschuwt rechtenprofessor Neal
Katyal, die hielp de regels voor spe
ciaal aanklagers op te stellen. In The
New York Times stelt hij: ,,Een kort
Mueller-rapport is het einde van het
begin, niet het begin van het einde.''
Karlijn Van Houwelingen
Weinig kans op
thriller met seks
en spionnen
